หลังจากสังคมออนไลน์มีการแชร์คลิปโฆษณา “ครีมหน้าบาง ลดรอยมนุษย์ป้าอย่างเห็นได้ชัด” ซึ่งเป็นคลิปที่มีการใช้คำพูดจิกกัด เสียดสีสังคมในเรื่องความเห็นแก่ตัวราวกับมนุษย์ป้า ทั้งโบกแท็กซี่ตัดหน้าคนอื่น ขับรถจักรยานยนต์บนทางเท้า แล้วยังบีบแตรไล่คนเดินถนน ซึ่งหากทาครีมหน้าบางจะช่วยแก้ปัญหาเหล่านี้ได้ แต่สุดท้ายกลับกลายเป็นโฆษณา “ถุงยางอนามัย” โดยมีการจิกกัดว่า การโฆษณาถุงยางอนามัยค่อนข้างยาก ห้ามไปทุกอย่างนั้น ซึ่งชาวเน็ตต่างให้ความสนใจพากันเข้ามาแสดงความคิดเห็นมากมาย ส่วนใหญ่ชื่นชมในความคิด แต่บางความเห็นตั้งคำถามว่าแล้วโฆษณาถุงยางอนามัยอย่างไรจึงจะไม่ผิดกฎหมายสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา(อย.)
ล่าสุดเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม ภก.ประพนธ์ อางตระกูล รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ถุงยางอนามัยถือเป็นเครื่องมือแพทย์ สามารถโฆษณาได้ แต่จะต้องขออนุญาตการโฆษณาจาก อย.ก่อน ว่าเป็นไปตามหลักเกณฑ์ดังกล่าวหรือไม่ ที่สำคัญคือจะพิจารณาเรื่องการโฆษณาที่ต้องอิงบนพื้นฐานของการคุ้มครองผู้บริโภคด้วย คือ ไม่ก่อให้เกิดความเข้าใจผิด ไม่โอ้อวดเกินจริง ไม่กระทบต่อวัฒนธรรมจารีตประเพณีของประเทศไทย ซึ่งอย่างที่ทราบกันว่า “เรื่องเพศ” ในวัฒนธรรมตะวันออกหรือวัฒนธรรมไทยไม่ใช่เรื่องที่เปิดเผย สามารถพูดกันได้ในที่สาธารณะตามปกติเหมือนวัฒนธรรมตะวันตก ความเชื่อในบ้านเรายังเป็นเช่นนี้อยู่ ฉะนั้น การโฆษณาถุงยางอนามัยคือโฆษณาได้ แต่ยังมีข้อจำกัดบางประการในเรื่องเหล่านี้ คือไม่สามารถโฆษณาที่ทำให้เกิดการตีความแล้วกระทบต่อวัฒนธรรมจารีตประเพณีของไทยได้ อย่างที่โฆษณาดังกล่าวบอกว่าพูดเรื่องเสียว เรื่องอึด ไม่ได้นั่นเอง
“ยืนยันว่า ถุงยางอนามัย สามารถช่วยป้องกันโรคทางเพศสัมพันธ์และป้องกันการตั้งครรภ์ได้ เพียงแต่เรื่องเพศในประเทศไทยยังเป็นเรื่องที่สมควรพูดในที่จำกัด ไม่ถึงกับยอมรับได้อย่างเสรี ตรงนี้ก็ต้องค่อยๆ สอดแทรกปรับเปลี่ยนกันไป ซึ่งกระทรวงสาธารณสุขก็กำลังมีการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ถุงยางอนามัยแห่งชาติ พ.ศ.2558-2562 ที่พยายามทำให้ถุงยางอนามัยเป็นเรื่องปกติ เป็นเครื่องมือที่จะช่วยป้องกันเรื่องโรคทางเพศสัมพันธ์และปัญหาท้องในวัยรุ่นหรือท้องไม่พร้อม ทั้งนี้ การพิจารณาโฆษณาถุงยางอนามัย ซึ่ง อย.จะมีผู้เชี่ยวชาญด้านภาษา อักษรศาสตร์ และด้านสังคมมาช่วยกันพิจารณาดูว่าก่อให้เกิดปัญหาทางด้านวัฒนธรรมหรือไม่ การพิจารณาก็จะมีการปรับให้เหมาะสมกับสถานการณ์ที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดด้วย” รองเลขาธิการ อย. กล่าว
นพ.กิตติพงศ์ แซ่เจ็ง ผู้อำนวยการสำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย กล่าวว่า ที่ผ่านมากรมควบคุมโรค ร่วมกับกรมอนามัยมีการผลักดันยุทธศาสตร์ถุงยางอนามัยแห่งชาติ พ.ศ.2558-2562 คือพยายามทำให้ถุงยางอนามัยเป็นเรื่องปกติ เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการช่วยป้องกันการติดโรคทางเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ไม่พร้อม โดยเน้นเรื่องมาตรฐานของถุงยางอนามัย การเข้าถึงถุงยางอนามัย สอนเพศวิถีปรับทัศนคติทุกภาคส่วน พ่อแม่ ครู กลุ่มเป้าหมาย เกี่ยวกับเรื่องถุงยางอนามัย ซึ่งปัญหาเรื่องของการโฆษณาถุงยางอนามัยที่ยังมีข้อจำกัดบางประการ เพราะต้องคำนึงเรื่องของจารีตประเพณี เพราะไทยเป็นสังคมปิดเรื่องเพศ ตรงนี้ก็คงต้องมีการหารือทั้ง คร. และ อย.ในฐานะคณะกรรมการ ว่าจะมีการปลดล็อกเรื่องนี้อย่างไร
