หลังจากวันวานเอ่ยถึงเหตุผลที่สโมสรฟุตบอลใน เจลีก ของญี่ปุ่น มีชื่อผิดแผกจากทีมฟุตบอลส่วนใหญ่ที่แฟนบอลรู้จักกัน เพราะน้อยทีมมากๆ ที่จะมีคำประกอบชื่อพื้นฐานอย่าง “ยูไนเต็ด” “เอฟซี” หรือ “ซิตี้”
โดยชื่อทีมลูกหนังแดนอาทิตย์อุทัยนั้น จะประกอบด้วยชื่อเมืองหรือสถานที่ตั้งของสโมสรเพื่อสื่อถึงความผูกพันกับท้องถิ่น และมีคำเสริมเพื่อแสดงความเป็นเอกลักษณ์ซึ่งเกือบทั้งหมดไม่ใช่คำพื้นๆ แต่มีที่มาที่ไปไม่ธรรมดา และหลายๆ คำเป็นการเล่นคำที่น่าทึ่งเอามากๆ
วันนี้ เราจึงถือโอกาสนำรายละเอียดเบื้องหลังชื่อทีมของสโมสรฟุตบอลในเจลีกมาฝากกัน โดยเริ่มจากลีกสูงสุด หรือ เจวัน กันก่อน โดยเรียงตามลำดับผลงานฤดูกาลที่ผ่านมา ดังนี้
คาชิม่า แอนต์เลอร์ส – คำว่า “แอนต์เลอร์” แปลว่า “เขากวาง” มาจากชื่อของเมือง “คาชิม่า” ซึ่งในภาษาญี่ปุ่นหมายถึง “เกาะกวาง” นั่นเอง
อุราวะ เรด ไดมอนด์ส – “เรด ไดมอนด์ส” แปลตรงตัวว่า “เพชรแดง” (หรือถ้าเป็นหน้าไพ่ “ข้าวหลามตัด” ภาษาอังกฤษก็จะเรียกว่า “ไดมอนด์” เช่นกัน) มาจากโลโก้รูปเพชรสีแดง 3 เม็ดของบริษัท มิตซูบิชิ บริษัทแม่สมัยยังเป็นทีมกึ่งอาชีพ และทุกวันนี้ตราสัญลักษณ์ของอุราวะ เรด ไดมอนด์ส ก็ยังปรากฏเพชรแดง 1 เม็ดอยู่
คาวาซากิ ฟรอนตาเล่ – “ฟรอนตาเล่” เป็นภาษาอิตาเลียนของคำว่า “frontal” หรือ “ข้างหน้า” เพื่อสะท้อนสปิริตความมุ่งมั่นของทีมที่ต้องการมุ่งไปข้างหน้า หรือเป็นทีมระดับแนวหน้าของประเทศ
กัมบะ โอซากา – คำว่า “กัมบะ” เป็นภาษาอิตาเลียนหมายถึง “ขา” และใกล้เคียงกับภาษาญี่ปุ่นคำว่า “กัมบารุ” ซึ่งหมายถึง “ทำให้เต็มที่” หรือแปลแบบง่ายๆ ก็ “สู้ๆ” “สู้ตาย”
โอมิยะ อาร์ดิจา – คำว่า “อาร์ดิจา” แผลงมาจากคำว่า “อาร์ดิญ่า” ในภาษาสเปน หมายถึง “กระรอก” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของสวนสาธารณะโอมิยะ สถานที่ตั้งของสนามเหย้าของทีมด้วย
ซานเฟรชเช่ ฮิโรชิมา – “ซานเฟรชเช่” มาจากการผสมคำว่า “ซัง” ซึ่งหมายถึงเลข 3 ในภาษาญี่ปุ่น กับคำว่า “เฟรชเช่” ซึ่งหมายถึง “ลูกศร” หรือ “ลูกธนู” ในภาษาอิตาเลียน โดยชื่อทีมซานเฟรชเช่มาจากตำนานเรื่องเล่า “ธนู 3 ดอก” ที่ โมริ โมโตนาริ ไดเมียวผู้เรืองอำนาจในแถบฮิโรชิมาช่วงศตวรรษที่ 16 เคยสอนลูกชายทั้งสามว่า การหักธนูดอกเดียวอาจทำได้ง่าย แต่เมื่อนำธนูมารวมกันถึง 3 ดอก จะแข็งแกร่งจนหักไม่ไหว เพื่อสื่อว่า “สามัคคีคือพลัง” นั่นเอง
วิสเซล โกเบ – คำว่า “วิสเซล” เป็นการผสมคำว่า “วิคตอรี่” (ชัยชนะ) กับ “เวสเซล” (เรือเดินสมุทร) ในภาษาอังกฤษ เพื่อสื่อถึงความเป็นเมืองท่าของโกเบ
คาชิวา เรย์โซล – “เรย์โซล” เป็นการผสมคำสเปน/โปรตุกีส 2 คำคือ “เรย์” (ราชา) กับ “โซล” (พระอาทิตย์) สื่อถึงคุณสมบัติอันจริงจังและเข้มงวดของราชา และความเป็นมิตรและเมตตาของพระอาทิตย์ โดยเชื่อกันว่าการมีคำว่าพระอาทิตย์ในชื่อนั้น ต้องการสื่อเป็นนัยๆ ถึงบริษัทแม่อย่าง ฮิตาชิ ซึ่งคำว่า “ฮิ” หมายถึงพระอาทิตย์ในภาษาญี่ปุ่นด้วย
โยโกฮามา เอฟ. มารินอส – คำว่า “มารินอส” เป็นภาษาสเปน หมายถึง “กะลาสี” เนื่องจากโยโกฮามาเป็นเมืองท่าสำคัญของญี่ปุ่น ต่อมาในปี 1998 เมื่อโยโกฮามา มารินอส ควบรวมกับ โยโกฮามา ฟลูเกลส์ จึงเพิ่มตัวย่อ “เอฟ.” เข้าไปในชื่อทีม โดยคำว่า “ฟลูเกลส์” หมายถึง “ปีก” ในภาษาเยอรมัน สื่อถึงสปอนเซอร์ของทีมฟลูเกลส์ คือสายการบิน ออล นิปปอน แอร์เวย์ส
ซากัน โทสุ – คำว่า “ซากัน” เป็นการเล่นคำ 2 ความหมาย อันแรกคือการแปลความหมายตรงตัว หมายถึง “หินทราย” ในภาษาญี่ปุ่น สื่อถึงองค์ประกอบเล็กๆ ที่รวมกันกลายเป็นสิ่งใหญ่ซึ่งในที่นี้หมายถึง “ทีม” ส่วนอีกความหมายหนึ่ง เมื่ออ่านชื่อทีมด้วยภาษาถิ่นจะแปลความได้ว่า “โทสุแห่งซางะ” คือเมืองโทสุแห่งจังหวัดซางะนั่นเอง นอกจากนี้ ยังเชื่อกันว่าเมื่ออ่านชื่อทีมนี้ในภาษาญี่ปุ่นแล้วยังใกล้เคียงกับชื่อ ยูเวนตุส ยอดทีมของกัลโช่ เซเรียอาด้วย แต่สโมสรไม่ได้ออกมายืนยันเรื่องนี้แต่อย่างใด
เวกัลตา เซนได – เนื่องด้วยเซนไดมีชื่อเสียงเรื่องเทศกาลทานาบาตะ หรือเทศกาลขอพรจากดวงดาว อันมีเรื่องเล่าเกี่ยวกับความรักระหว่าง โอริฮิเมะ หรือนางฟ้าเจ้าหญิงทอผ้า และ ฮิโคโบชิ ชายเลี้ยงวัว ซึ่งโดนกษัตริย์แห่งท้องฟ้า บิดาของโอริฮิเมะกีดกัน และยอมให้พบกันได้เพียงปีละครั้งในวันที่ 7 เดือน 7 เท่านั้น โดยดาวอันเป็นตัวแทนของโอริฮิเมะคือ ดาวเวกา (Vega) ในกลุ่มดาวพิณ และฮิโคโบชิคือ ดาวอัลแตร์ (Altair) ในกลุ่มดาวนกอินทรี เมื่อนำชื่อดาวทั้งสองมารวมกันจึงกลายเป็น “เวกัลตา” ในที่สุด
จูบิโล อิวาตะ – ในภาษาโปรตุกีสและสเปน คำว่า “จูบิโล” หมายถึง “ความยินดี” หรือ “เบิกบานใจ”
วองต์ฟอเรต์ โคฟุ – ทีมนี้มาสายฝรั่งเศสจ๋า ด้วยการรวมคำศัพท์ฝรั่งเศส 2 คำ คือ “วองต์” ที่หมายถึง “ลม” และ “ฟอเรต์” ซึ่งแปลว่า “ป่า” ที่มาของชื่อทีมนี้คือ “ฟุรินกะซัน” ชื่อธงออกศึกของ ทาเคดะ ชินเก็น ไดเมียวผู้มีชื่อเสียงของแถบโคฟุในยุคเซ็งโกคุ โดยคำว่า “ฟุรินกะซัน” ที่เขียนด้วยตัวคันจิหรืออักษรจีน 4 ตัวบนธง หมายถึง “ลม-ป่า-ไฟ-ภูผา” เพื่อสื่อถึงหลักการกองทัพของทาเคดะที่ว่า “รวดเร็วปานสายลม สงบนิ่งดั่งป่า ดุดันเร่าร้อนเหมือนเปลวเพลิง และหนักแน่นดังภูผา” นั่นเอง
อัลบีเร็กซ์ นีงาตะ – เดิมนั้นทีมนี้ใช้ชื่อ “อัลบิริโอ” ตามชื่อดาวในกลุ่มดาวหงส์ เนื่องจากจังหวัดนีงาตะเป็นสถานที่ที่พวกสัตว์ปีกหลายสายพันธุ์ซึ่งรวมถึงหงส์จะบินลงใต้มาพักในเดือนตุลาคม-พฤศจิกายนหลังฤดูผสมพันธุ์ โดยสโมสรมีรูปหงส์ขาวเป็นสัญลักษณ์ แต่จำต้องเปลี่ยนชื่อในปี 1997 เนื่องจากปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์ และเปลี่ยนมาใช้คำว่า “อัลบิเร็กซ์” ซึ่งผสมชื่อดาว “อัลบิริโอ” เข้ากับคำว่า “เร็กซ์” ซึ่งเป็นภาษาละตินหมายถึง “ราชา”
คอนซาโดเล่ ซัปโปโร – “คอนซาโดเล่” เป็นการผสมคำว่า “คอนซาโดะ” กับ “โอเล่” หรือเสียงร้องแสดงความยินดีในภาษาสเปน โดยคำว่า “คอนซาโดะ” นั้น ไม่ใช่ศัพท์ที่มีอยู่จริง แต่เป็นการอ่านคำว่า “โดซังโกะ” กลับหลังอีกทีหนึ่ง ซึ่ง “โดซังโกะ” เป็นชื่อม้าสายพันธุ์ฮอกไกโด เกาะใหญ่ทางตอนเหนือที่มีเมืองซัปโปโรเป็นเมืองหลวง และเป็นชื่อเล่นที่ใช้เรียก “ชาวฮอกไกโด” ด้วยเช่นกัน
ชิมิซุ เอส-พัลส์ – ตัว S ในชื่อทีม แทนอักษรตัวแรกของเมืองชิมิซุ (Shimizu) ในจังหวัดชิซุโอกะ (Shizuoka) อีกทั้งต้องการสื่อถึงแฟนบอล (Supporter) และกีฬาฟุตบอล (Soccer) ด้วย เนื่องจากชิซุโอกะได้ชื่อว่ามีทีมฟุตบอลอันแข็งแกร่งมายาวนาน ส่วนคำว่า “พัลส์” แปลจากภาษาอังกฤษคือ ชีพจร ต้องการสื่อถึงจิตวิญญาณที่เป็นหนึ่งเดียวของทุกๆ ฝ่ายที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับทีม
เซเรโซ่ โอซากา – “เซเรโซ่” ในภาษาสเปน หมายถึง “ซากุระ” เนื่องจากซากุระเป็นดอกไม้ประจำเมืองโอซากานั่นเอง
ทั้งหมดนี้คือ 17 จาก 18 ทีมในเจลีกที่จะฟาดแข้งกันในฤดูกาลใหม่ในปีนี้ โดย 1 ทีมที่ยังไม่ถูกเอ่ยถึงคือ เอฟซี โตเกียว ซึ่งมีชื่อพื้นๆ ที่สุดในทั้งหมด
เอฟซี โตเกียว แต่เดิมใช้ชื่อ โตเกียว แก๊ส เอฟซี เนื่องจากมีบริษัท โตเกียว แก๊ส ผู้ผลิตก๊าซธรรมชาติรายใหญ่ที่สุดของญี่ปุ่นเป็นเจ้าของ
ต่อมาในปี 1998 โตเกียว แก๊ส หันไปจับมือกับบริษัทหลายแห่งตั้งเป็นบริษัทใหม่ในชื่อ บริษัทโตเกียว ฟุตบอล คลับ และปรับโครงสร้างทีมเพื่อเข้าร่วมเจลีกอย่างเต็มตัว
และได้ชื่อ “เอฟซี โตเกียว” ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
