| ที่มา | มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | น.สพ.ไชยยันต์ เกษรดอกบัว [email protected] |
ทริปเยือนเมืองเขมร ครั้งที่ 4 นี้การเดินทางลำบากลำบนกว่าคราวก่อนๆ เพราะตั้งใจไปเก็บภาพ เก็บข้อมูลของแร้งอาเซียน 3 ชนิด ที่ร้านอาหารแร้งในป่าเซียมปัง จังหวัดสตึงเตรง ซึ่งอยู่ทิศตะวันออกเฉียงเหนือใกล้ชายแดนประเทศลาว
ในอดีตคนเขียนไปชมมหกรรมรุมทึ้งซากวัวของแร้งอาเซียนที่ร้านอาหารแร้ง จังหวัดพระวิหาร/เปรี๊ยะวิเฮียร์ ซึ่งอยู่ใกล้เมืองเสียมราฐมากกว่าจังหวัดสตึงเตรง แต่ทราบมาว่าจำนวนแร้งที่บินเข้ามากินอาหารสะอาด ปลอดภัยที่ร้านอาหารแห่งนี้ ลดจำนวนลงเรื่อยๆ บางวันแม้วางซากวัวไว้ให้ก็ไม่มีแร้งสักตัวลงมาให้ตื่นเต้นกันเลย
แม้ว่าร้านอาหารแร้งในป่าพระวิหาร จะใกล้เมืองเสียมราฐมากกว่า จุดใหม่ที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเซียมปัง จังหวัดสตึงเตรง แต่ที่ป่าเต็งรังใกล้หมู่บ้านเซียมปังแห่งนี้ BirdLife Cambodia รวบรวมข้อมูลและรายงานพบแร้งประจำถิ่น 3 ชนิด ลงกินซากกว่า 100 ตัว มาหลายปีแล้ว และเหมือนกับร้านอาหารแร้งที่อื่นๆ ในประเทศกัมพูชา เพราะเป็นสัตว์ป่าใกล้สูญพันธุ์ขั้นวิกฤตระดับโลก องค์กรอนุรักษ์จึงต้องจัดหาซากสัตว์ให้เป็นแหล่งอาหารอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มปัจจัยบวก เพิ่มโอกาสการผสมพันธุ์ของประชากรสำคัญในภูมิภาคอาเซียนแห่งนี้ทุกเดือนเป็นประจำมาหลายปีแล้ว
จากเมืองเสียมราฐ คราวนี้บินไปแทนที่จะเดินทางเข้าประเทศกัมพูชาทางอรัญประเทศผ่านด่านปอยเปต เมื่อที่เดิม ที่ป่าพระวิหาร รับรู้สถานการณ์แล้วว่า แร้งไม่ชุมเหมือนก่อน เลยคิดแบบนักผจญภัย ไปเปิดเส้นทางดูนกใหม่ดีกว่า ในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ เมื่อเดินทางถึงเสียมราฐ ไกด์นำดูนกของ Cambodian Bird Guide Association ก็มารอพบทีมงาน แล้วพาไปล่องเรือชมนกน้ำนานาชนิดในทะเลสาบน้ำจืดขนาดใหญ่ที่สุดในอาเซียน หรือ โตนเลสาบ ปีนี้น้ำมาก เรือล่องไปตามคลองขุด ที่สองข้างเป็นแผงไม้ยืนต้นทนน้ำท่วม นกกระสาขนาดใหญ่ที่จัดว่าหายากในบ้านเราบินกันว่อนทั่วฟ้า อาทิ นกกระทุง นกตะกรุม นกตะกราม นกเด่นอีกชนิดของโตนเลสาบ คือ เหยี่ยวปลาใหญ่หัวเทา ซึ่งพวกเราโชคดีพบครอบครัว 1 คู่ กำลังเลี้ยงลูกเหยี่ยวในรังขนาดใหญ่บนคาคบไม้ยืนตายซากกลางน้ำ
วันที่ 2 กุมภาพันธ์ จากเสียมราฐ เราตะลอนด้วยรถขับเคลื่อนสี่ล้อ มุ่งตะวันออก และเบี่ยงขึ้นเหนือไปจังหวัดสตึงเตรง ใช้เวลากว่า 10 ชั่วโมง จึงถึงหมู่บ้านเซียมปัง ริมแม่น้ำเซกง ที่ไหลมาจากประเทศลาว เช้าวันที่ 3 กุมภาพันธ์ ยังไม่มีโอกาสได้พบพระอรุณรุ่ง พวกเราก็ต้องออกจาก guesthouse นั่งรถมาบนถนนลูกรังฉาบด้วยฝุ่นผงสีแดงละเอียด มาถึงบังไพรอย่างดี จุคนได้นับสิบคน ห่างจากหมู่บ้านเซียมปัง แค่ 10 นาที บังไพรไกลจากถนนแค่ 200 เมตร!
ในใจยังนึกว่า ใกล้คน ใกล้ชุมชนขนาดนี้ แร้งจะลงหรือ?
ปรากฏว่าวลีขลังๆ “นกตายเพราะอาหาร”
ยังใช้ได้ผลกับแร้งอาเซียน เมื่อซากวัวนอนอยู่กลางป่าเต็งรังตรงหน้า แม้จะรู้ว่ามีคน 8 คน แอบส่องลอดออกมาจากบังไพรมุงจากในระยะ 50 เมตร! ต่อให้แร้งระแวงแค่ไหน ความกลัวก็ต้องแพ้ต่อความหิว
ใกล้เที่ยง แร้ง 3 ชนิด 68 ตัว ก็บินลงจากต้นไม้ มะรุมมะตุ้มซากวัวเหลือแต่กระดูก และเศษหนัง จนฝุ่นตลบอบอวล ภายในไม่กี่ชั่วโมง… วันนั้นเห็นภาพของวลีที่ว่า… แร้งทึ้ง
