| ที่มา | นิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน |
|---|---|
| ผู้เขียน | พานิชย์ ยศปัญญา |
เลยจากตัวเมืองนครสวรรค์หรือเมืองสี่แคว ไปทางกำแพงเพชรเล็กน้อย บริเวณนั้นคือ พื้นที่ของอำเภอบรรพตพิสัย สองข้างทางทิวทัศน์สวยงามดี คุณธนกร ฐานะปัญญาดี ผู้ช่วยผู้จัดการฝ่ายการตลาด บริษัท เพื่อนเกษตรกร จำกัด ได้ขับรถนำไปยังแปลงปลูกแตงโมพันธุ์ทรายทอง ของ คุณมานะ เพชรนิล อยู่บ้านเลขที่ 385 หมู่ที่ 5 ตำบลท่างิ้ว อำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์
คุณมานะ เพชรนิล หรือที่คุณธนกรเรียกอานะ ปลูกแตงโมหมุนเวียนตลอดปี โดยปลูกครั้งละ 30 ไร่ ตัวเขาเองมีที่ดิน 2 แปลง จึงสลับทำนากับปลูกแตงโม ช่วงหน้าฝนปลูกแปลงที่สูงหน่อย ครั้นหน้าแล้งก็ย้ายลงยังแปลงที่ลุ่ม
“ปลูกมานานกว่า 10 ปีแล้ว ฤดูกาลไม่มีผล ปลูกได้ทุกฤดู” อานะบอก
ช่วงนี้นิยมแตงโมผลใหญ่
สมัยเก่าก่อน แตงโมมีขายมากๆ คือช่วงฤดูหนาวต่อฤดูร้อน แตงโมเย็นๆ ในสภาวะอากาศที่อบอ้าว ช่วยลดอุณหภูมิและทำให้ร่างกายสดชื่น
ในยุคดิจิตอล แตงโมมีผลผลิตวางขายมากทุกฤดูกาล
ทั้งนี้เพราะมีการวิจัยพันธุ์ให้เหมาะสมแต่ละฤดู การเลือกพื้นที่ปลูกก็สำคัญ เทคโนโลยีก็ก้าวหน้า แต่ที่สำคัญมากนั้น เกษตรกรผู้ปลูกสั่งสมประสบการณ์ กลายเป็นภูมิปัญญาล้ำค่า
คุณธนกร เล่าว่า บริษัท เพื่อนเกษตรกร จำกัด มีชื่อเสียงทางด้านเมล็ดพันธุ์แตงโมมานานแล้ว ที่โด่งดังและได้รับความนิยมมากๆ ในอดีตคือ แตงโมจินตหรา แตงพันธุ์นี้ น้ำหนักผล 3-4 กิโลกรัม เปลือกบาง เนื้อสีแดง ทนทานต่อการขนส่ง ขนาดผลเหมาะสำหรับบริโภคในครัวเรือนที่มีขนาดเล็ก
“ต่อมา ความนิยมเปลี่ยนไป คนนิยมซื้อแตงโมที่หั่นเป็นชิ้นแล้ว โดยเฉพาะตามรถเข็น หรือนำไปเป็นผลไม้ในอาหารบุฟเฟ่ต์ แตงโมทรายทองจึงตรงกับความต้องการ ผลมีขนาดใหญ่ ทรงกลมรี น้ำหนัก 5-7 กิโลกรัม ต่อผล เรานำเข้าเมล็ดมาจากบริษัทแม่คือ โนนยู จากไต้หวัน ช่วงแรกที่นำเข้ามาทดลองปลูกทั้ง 3 ฤดู ทั่วทุกภาคของประเทศไทย ทรายทองตอบสนองดีมาก คุณภาพเนื้อเด่น เป็นที่นิยมของผู้ปลูก ผู้ค้าและผู้บริโภค ความหวานมากกว่า 12 บริกซ์ หลังเก็บเกี่ยวอยู่ได้นาน 15-20 วัน”
คุณธนกร บอก และเล่าต่ออีกว่า
“การลงทุนเรื่องเมล็ดพันธุ์ อานะปลูกพื้นที่ 1 ไร่ ใช้เมล็ดพันธุ์ 1 กระป๋อง 300 บาทเศษ ถือว่าคุ้มค่า เพราะหากใช้เมล็ดพันธุ์ที่ไม่เหมาะสม ไม่มีคุณภาพ หลังปลูกไปแล้วแก้ไขยาก”
พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกได้ 1,000 ต้น
อานะ เล่าถึงวิธีการปลูกแตงโมพันธุ์ทรายทองว่า
เริ่มจากเตรียมดิน โดยการไถ จากนั้นคลุมพลาสติก
ระหว่างนี้เพาะกล้าแตงโมพันธุ์ทรายทอง เมื่อกล้าอายุ 10 วัน จึงปลูก โดยใช้ระยะระหว่างต้น 50 เซนติเมตร ระหว่างแถว 6 เมตร พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกแตงโมได้ 1,000 ต้น โดยประมาณ
เหตุที่ใช้ระหว่างแถวกว้างถึง 6 เมตร เพื่อที่จะให้เถาแตงโมเลื้อยอย่างเป็นอิสระ
ระบบน้ำ ใช้ระบบน้ำพุ่ง มีสายต่อจากพีวีซีอีกทีหนึ่ง สายน้ำจะถูกทับด้วยพลาสติก
หลังปลูกใหม่ๆ ให้น้ำ 2 วันครั้ง จากนั้นให้ทุกวัน
ปุ๋ยสำคัญ ช่วงเตรียมดินหว่านปุ๋ย 15-15-15 จำนวน 25 กิโลกรัม ต่อไร่ เป็นการรองพื้น
จากนั้นให้ปุ๋ยกับระบบน้ำ 4 วันครั้ง พื้นที่ 30 ไร่ ใช้ปุ๋ยครั้งละ 50 กิโลกรัม
ระยะสุดท้าย ก่อนเก็บผลผลิต 10 วัน เจ้าของเปลี่ยนสูตรปุ๋ย เป็น 13-13-21 ให้กับน้ำ 1-2 ครั้ง เพื่อเพิ่มคุณภาพของผลผลิต
อานะ บอกว่า ปุ๋ยที่ให้กับแตงโม พื้นที่ 1 ไร่ ใช้ปุ๋ยตั้งแต่ปลูกจนเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ 75 กิโลกรัม หรือกระสอบครึ่งนั่นเอง
ผลผลิต 6 ตัน ต่อไร่
การไว้ผลแตงโม ได้รับคำแนะนำว่า ไว้ข้อที่ 17-25 ดีที่สุด
หลังปลูกไป 65 วัน ก็สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้
พื้นที่ปลูก 1 ไร่ ปลูกได้ จำนวน 1,000 ต้น แต่ละต้นให้ผลผลิต 1 ผล แต่ละผลของพันธุ์ทรายทอง น้ำหนัก 5-7 กิโลกรัม เจ้าของจึงมีผลผลิตโดยเฉลี่ย 6 ตัน
ราคาที่ขายนั้น อานะบอกว่า อยู่ที่ 7-8 บาท ต่อกิโลกรัม เคยมีที่ได้สูงสุด 12 บาท แต่นานๆ ครั้ง กระนั้นก็ตาม ราคากิโลกรัมละ 7-8 บาท ผู้ปลูกบอกว่า อยู่ได้อย่างสบาย
“ต้นทุนต่อไร่ ประมาณ 1 หมื่นบาท” เจ้าของบอก
เรื่องของการซื้อขายผลผลิตแตงโม จากแปลงปลูกของเกษตรกร สนนราคา กิโลกรัมละ 7-10 บาท แต่ถึงผู้บริโภคแล้วสูงไม่ใช่น้อย หรือหากซื้อตามรถเข็น ถุงละ 20 บาท บางครั้งคุณภาพไม่ดีเท่าที่ควร เรื่องนี้คุณธนกรให้แง่คิดว่า แตงโมจากผู้ปลูกจะมีขั้นตอนการตลาดค่อนข้างมาก บางครั้งเสียหายง่าย ราคาถึงผู้บริโภคกับแปลงปลูกจึงแตกต่างกันค่อนข้างมาก
เคยขาดทุน 2 ครั้ง เพราะศัตรูระบาด
ข้อมูลของอานะ ดูแล้วเหมือนจะทำง่ายรายได้ดี แต่ได้รับการบอกเล่าว่า ปลูกแตงโมมานานกว่า 10 ปี มี 2 ครั้ง ที่ขาดทุนย่อยยับ เมื่อปี 2548-2549
“ปีนั้นช่วงปลูกใหม่ๆ เพลี้ยไฟและแมลงหวี่ขาวระบาดหนักเอาไม่อยู่ เมื่อมีแมลง-โรค ก็ตาม จึงต้องดูเป็นพิเศษช่วงที่ต้นอายุยังน้อย หากมีนิดหน่อยก็ต้องรีบป้องกันกำจัด ไม่อย่างนั้นจะเสียหายหนัก อย่างเพลี้ยไฟก็หมั่นตรวจดูแปลง ดูทุกวัน เพราะต้องให้น้ำทุกวันอยู่แล้ว ตั้งแต่ปี 2548-2549 เป็นต้นมา ก็ไม่เจอปัญหา” อานะบอก
ช่วงที่ผ่านมา ราคาข้าวผันผวน เรื่องราวของพืชทดแทนจึงมีการพูดถึงกันมาก ไม่ว่าจะเป็นข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ข้าวโพดหวาน พืชตระกูลถั่ว รวมทั้งแตงโม
การปลูกแตงโมของอานะ น่าสนใจ แต่ผู้ที่อยากทำ ต้องรู้จริง มีทุนดำเนินการ และอาจจะต้องใช้เวลาเรียนรู้หาประสบการณ์ เหมือนอย่างเกษตรกรรายนี้ กว่าที่จะลงตัว ปลูกแตงโมเป็นอาชีพหลักได้ต้องใช้เวลานาน
มีข่าวการปลูกพืชทดแทนแล้วได้ผลดี แต่จะให้ประสบความสำเร็จไม่ใช่เรื่องง่าย
ขอย้ำอีกครั้ง “ไม่ได้ทำง่ายๆ”
แต่ก็สามารถเรียนรู้กันได้
ผู้สนใจถามไถ่กันได้ตามที่อยู่ หรือโทรศัพท์ (085) 729-9938
หากต้องการเมล็ดพันธุ์ สอบถามได้ที่ บริษัท เพื่อนเกษตรกร จำกัด โทร. (053) 585-0455 หรือ คุณธนกร ฐานะปัญญาดี โทรศัพท์ (086) 194-8883
