การเมืองหลังสงกรานต์ : โดย วีรพงษ์ รามางกูร

เทศกาลสงกรานต์เป็นวันหยุดยาว บริษัทเอกชนหยุดยาว 4 วัน ส่วนข้าราชการได้หยุดชดเชยอีกหนึ่งวัน รวมเป็นหยุด 5 วัน เป็นโอกาสดีที่คนทำงานบริษัทห้างร้าน ราชการ และรัฐวิสาหกิจ จะได้หยุดพักผ่อน ออกเดินทางท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศ ปีนี้นักท่องเที่ยวต่างประเทศเข้ามาเที่ยวเมืองไทยน้อยกว่าคนไทยไปเที่ยวต่างประเทศ

ประเพณีสงกรานต์เป็นเทศกาลขึ้นปีใหม่ของประเทศในแถบนี้ ที่นับถือพุทธศาสนานิกายหินยานหรือเถรวาท อันได้แก่ พม่า แคว้นสิบสองปันนาในประเทศจีน ไทย ลาว เขมร แต่สำหรับประเทศที่ประชาชนนับถือพุทธศาสนานิกายมหายาน อันได้แก่ จีน เกาหลี มองโกล ญี่ปุ่น เวียดนาม ก็ไม่ได้ถือวันสงกรานต์เป็นวันปีใหม่ ความแตกต่างเช่นว่านี้จะเป็นเพราะอะไรก็ไม่ทราบ แต่คนมอญ พม่า ไต ลาว เขมร กลับยึดถือประเพณีวันสงกรานต์เป็นวันขึ้นปีใหม่อย่างเหนียวแน่นมาช้านาน

ขณะที่พวกเรากำลังเฉลิมฉลองเทศกาลวันสงกรานต์อย่างสนุกสนาน แต่พื้นที่ตะวันออกกลางและเอเชียตะวันออกกลับกำลังร้อนระอุด้วยไฟสงคราม เมื่อสหรัฐอเมริกาสั่งถล่มรัฐบาลซีเรีย เพราะจับได้ว่ารัฐบาลอัสซาด ซีเรีย สั่งใช้อาวุธเคมีสังหารประชาชนฝ่ายกบฏ ซึ่งสหรัฐหนุนหลังอยู่ ทำให้รัสเซียที่หนุนหลังรัฐบาลอยู่ไม่พอใจอย่างยิ่ง

ขณะที่เกาหลีเหนือก็ประกาศจะทดลองยิงขีปนาวุธระยะไกล ซึ่งเป็นอันตรายอย่างยิ่งกับเกาหลีใต้และญี่ปุ่น ความตึงเครียดเกิดขึ้นทันทีเมื่อสหรัฐสั่งเคลื่อนกองเรือรบบรรทุกเครื่องบินเข้าคุมเชิงเกาหลีเหนือ ร้อนถึงจีนซึ่งนัยว่าเป็นประเทศมหาอำนาจเพียงประเทศเดียวที่เกาหลีเหนือเกรงใจ ต้องออกมาแสดงบทบาทพูดคุยกับสหรัฐ และมีเรื่องลือกันว่าจีนก็คุมประธานาธิบดีคิม จอง อึน ไม่อยู่ โอกาสที่ผู้นำเกาหลีเหนือจะสั่งทดลองยิงขีปนาวุธระยะไกลก็มีอยู่ ไม่มีใครแน่ใจว่าประธานาธิบดีคิม จอง อึน จะตัดสินใจอย่างไร แล้วอะไรจะเกิดขึ้นในคาบสมุทรเกาหลี หลายคนกลัวจะเกิดเหตุการณ์เผชิญหน้าจนเกิดสงครามโลกก็ได้

Advertisement

แต่เหตุการณ์ผ่อนคลายลงเมื่อมหาอำนาจนิวเคลียร์ทั้ง 3 คือ สหรัฐ รัสเซีย จีน ตกลงกันได้ เหตุที่สถานการณ์ไม่ลุกลามก็เพราะ ขณะนี้รัสเซียอ่อนแอเกินไปที่จะทำสงครามหลังจากการล่มสลายของค่ายสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ จีนแม้เศรษฐกิจจะเข้มแข็งขึ้นมากแต่การพัฒนาอาวุธก็ยังตามหลังอเมริกาอยู่กว่า 20 ปี อเมริกาจึงเป็นมหาอำนาจที่ยิ่งใหญ่ที่สุดเพียงประเทศเดียว ความยิ่งใหญ่ของสหรัฐทางด้านการทหารเป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วสหรัฐแทนที่จะใช้มาตรการทางการค้าหรือการปรับปรุงทางด้านต้นทุนการผลิต การลดภาษี เพื่อชดเชยกับการขึ้นค่าจ้างแรงงาน กลับจะใช้วิธีขึ้นภาษีศุลกากรหรือวิธีการจำกัดการนำเข้าอื่นๆ ซึ่งยังไม่ทราบว่าจะทำอย่างไรเพื่อไม่ให้ขัดกับข้อผูกพัน ที่ตนทำไว้กับสมาชิกอื่นๆ ขององค์การการค้าโลก หรือ WTO ในขณะที่อัตราการขยายตัวของการค้าระหว่างประเทศของโลกขยายตัวในอัตราที่ต่ำลง อันเป็นผลให้อัตราการขยายตัวของการส่งออกของประเทศต่างๆ ลดน้อยถอยลง มากบ้างน้อยบ้างเกือบทุกประเทศ ของประเทศไทยเรารู้สึกว่าอัตราการขยายตัวของการส่งออกแม้ว่าจะเปลี่ยนจากการหดตัวมาเป็นการขยายตัว แต่ก็ขยายตัวในอัตราต่ำและยังเป็นอัตราที่ต่ำกว่าของประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคเดียวกัน

ที่แปลกก็คือกระแสต่อต้านขบวนการประชาธิปไตยกลับฟื้นคืนมาใหม่ ผลการเลือกตั้งทั้งในยุโรป อเมริกา พรรคการเมืองฝ่ายขวาได้รับการเลือกตั้งเข้ามามีจำนวนที่นั่งในสภามากขึ้น

หลังการหยุดยาวในช่วงสงกรานต์ บรรยากาศทางเศรษฐกิจคงจะไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลงมากนัก แต่ก็คงไม่มีผลอะไรกับกระแสทางการเมือง เพราะความคิดของรัฐบาลก็คงเหมือนเดิม ยังยืนยันว่าจะเดินตามแผนผังทางการเมืองเหมือนเดิม แต่ที่จะเป็นปัญหาก็คือปัญหาเรื่องเศรษฐกิจ ที่จะยังคงยืดเยื้อยาวนาน ตามวัฏจักรทางเศรษฐกิจของโลกและของประเทศ แต่เนื่องจากฐานะทางการเงินการคลังของประเทศยังมั่นคงอยู่ ผลกระทบกับคนชั้นสูงมีน้อย ผลกระทบจะอยู่ที่คนชั้นล่าง ผลกระทบทางการเมืองจึงมีไม่มาก เพราะพลังทางการเมืองของคนชั้นล่างในชนบทมีน้อยกว่าคนชั้นกลางระดับสูงในเมืองเป็นอันมาก

การเมืองในประเทศที่ระดับการพัฒนาทางการเมืองต่ำกว่าการพัฒนาทางเศรษฐกิจ อำนาจจึงอยู่ที่คนชั้นสูงและกลางในเมืองมากกว่าคนในชนบท รัฐบาลทหารจึงเป็นที่ยอมรับและสามารถดำรงอยู่ได้เป็นเวลานานตามที่วางแผนเอาไว้ นอกจากจะมีอุบัติเหตุซึ่งก็เกิดขึ้นได้เสมอ เพราะเป็นระบบการเมืองที่ไม่ได้ขึ้นอยู่กับประชาชน แต่ขึ้นอยู่กับผู้นำและผู้ปกครองจำนวนน้อยเพียงหยิบมือเดียวที่ได้ประโยชน์จากระบบการเมืองดังกล่าว เช่น การได้เข้าไปเป็นสมาชิกสภาแต่งตั้งต่างๆ ที่ได้รับจากการคัดเลือกแต่งตั้ง เป็นสมาชิกที่มิได้เชื่อมโยงกับประชาชนเลย ซึ่งไม่มีผู้ใดจะคาดเดาหรือพยากรณ์ได้ว่าอุบัติเหตุจะเกิดขึ้นหรือไม่ ถ้าจะเกิดขึ้นเมื่อใด เพราะข้อมูลข่าวสารและการสื่อสารถูกตัดตอน แม้ในยุคดิจิทัลอย่างสมัยนี้ก็ตาม ความกดดันจากต่างประเทศโดยเฉพาะอย่างยิ่งจากมหาอำนาจก็ไม่มี นอกเสียจากเราเดิมเกมนโยบายต่างประเทศผิดพลาดเสียเองในสายตามหาอำนาจซึ่งก็คงไม่มี

ด้วยเหตุนี้ เราคงจะมีการเลือกตั้งตามที่คณะรัฐประหารกำหนดไว้ในผังทางเดินทางการเมือง หลังเลือกตั้งทั่วไปจึงค่อยว่ากันใหม่ เมื่อรัฐสภาซึ่งประกอบด้วยสมาชิกวุฒิสภาและสภาผู้แทนราษฎร ลงมติเลือกนายทหารคนใดคนหนึ่งขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรี ตามบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญปี 2560 ส่วนจะสามารถบริหารประเทศชาติไปได้อย่างราบรื่นหรือไม่เป็นอีกเรื่องหนึ่ง เพราะวุฒิสมาชิกไม่อาจมาร่วมลงมติในการพิจารณา พ.ร.บ.งบประมาณ และ พ.ร.บ.ที่เกี่ยวข้องกับการเงิน เหมือนบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญปี 2520 ได้

ถึงตอนนั้นหลังการเลือกตั้งแล้วจึงค่อยมาดูกันใหม่ว่าการเมืองของประเทศไทยจะพัฒนาไปในทิศทางใด

ความแน่นอนและเสถียรภาพทางการเมืองหลังเทศกาลสงกรานต์จึงยังมีสูง ไม่น่าจะมีปัญหาอะไร รัฐบาลจึงควรถือโอกาสเดินหน้าโครงการพัฒนาต่างๆ ให้สำเร็จลุล่วงไป หรือไม่ก็เริ่มทำสัญญา เริ่มก่อสร้าง ไม่ต้องเกรงข้อครหา เพราะประชาชนเชื่อใจอยู่แล้ว เพราะเป็นรัฐบาล “คนดี” ไม่จำเป็นต้องมีการตรวจสอบ อย่างกรณีซื้อเครื่องยนต์โรลส์-รอยซ์ก็คงจะไม่มี โอกาสอย่างนี้จะไม่เปิดให้สำหรับรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง แต่ถ้าไม่ตัดสินใจทำอะไร ก็จะเป็นการทำให้ “เสียของ” อย่างที่เคยพูดกัน

สถานการณ์อย่างนี้ไม่เกิดขึ้นบ่อยครั้งนัก การเมืองสงบราบคาบ พรรคพวกหลายคนมีความเห็นร่วมกันว่าเราถอยออกมาเป็นผู้สังเกตการณ์ดีที่สุด ปล่อยให้เป็นภาระหน้าที่ของ คสช.และรัฐบาลไปดีกว่า จะได้ไม่มีเรื่องไปขัดขวาง การลงทุนในการพัฒนาโครงการขนาดใหญ่แม้ว่าอาจจะมีต้นทุนสูง แต่ก็ดีกว่าไม่เกิดอะไรเลย บ้านเมืองจะได้ก้าวไปข้างหน้า ไม่หยุดอยู่กับที่

รีบๆ ทำไปเถิด ไม่มีใครกล้าว่าอะไรหรอก

 

วีรพงษ์ รามางกูร

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image