ก่อนหน้านี้ นักวิทยาศาสตร์ประสบความสำเร็จในการปลูก “บานชื่น” ซึ่ง “กินได้” ในสภาพไร้น้ำหนัก บนสถานีอวกาศนานาชาติ (ไอเอสเอส) มาแล้ว แต่เมื่อเร็วๆ นี้ ทีมนักวิจัยทางด้านนี้ก็ประสบความสำเร็จครั้งใหม่ ที่เป็นอีกก้าวสำคัญก้าวหนึ่งในการทำเกษตรกรรมในห้วงอวกาศหรือในพื้นผิวของดาวเคราะห์ดวงอื่น ด้วยการปลูกพืช 10 ชนิดให้งอกงามได้ในดินที่จำลองสภาพของดินจากดาวอังคารและดวงจันทร์ได้สำเร็จ
ทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยและศูนย์วิจัยวาเกนิงเกน ในประเทศเนเธอร์แลนด์ ซึ่งมีศาสตราจารย์ วีเกอร์ วาเมลิงค์ เป็นหัวหน้าทีม ซึ่งทำงานค้นคว้าทางด้านนี้มาอย่างต่อเนื่อง ประสบความสำเร็จในการปลูกมะเขือเทศ, ข้าวไรย์, ถั่ว, ต้นหอม, ผักร็อกเก็ตสวน, ผักเครส, ผักควินโนอา (หรือควินหวา), ผักกาดหอม, ผักไชฟ์ (หรือกุยช่ายฝรั่ง) และแรดิช ในถาดทดลองที่ใช้ดินซึ่งจำลองสภาพให้มีองค์ประกอบคล้ายคลึงกับดินทั้งบนดาวอังคารและบนดวงจันทร์ เพียงเติมสารประกอบชีวภาพลงไปในดินเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
การทดลองดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งของการค้นคว้าวิจัยต่อเนื่องที่ทีมวิจัยดำเนินการมา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อแสวงหาองค์ความรู้พื้นฐานสำหรับการปลูกพืชพรรณธัญญาหารบนดาวอังคาร เพื่อรองรับความเป็นไปได้ที่มนุษย์จะไปตั้งอาณานิคมขึ้นที่นั่นในอนาคต และเป็นการทดลองซึ่งล้มเหลวมาโดยตลอดก่อนหน้านี้
ดร.วาเมลิงค์เปิดเผยว่า ความสำเร็จในครั้งนี้เกิดจากการเปลี่ยนแปลงพื้นฐานการทดลองบางอย่าง อาทิ การเปลี่ยนรูปแบบการเพาะปลูก จากเดิมที่ใช้กระถางเล็กๆ มาเป็นการใช้ถาดทดลอง นอกจากนั้นยังมีการเติมสารประกอบชีวภาพ (ในความเป็นจริงคือ หญ้าที่เพิ่งตัดมาใหม่ๆ) ลงไปในดินที่จำลององค์ประกอบมาจากดินของดาวอังคารและดวงจันทร์ การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวนี้ช่วยแก้ปัญหาเรื่องกาให้น้ำและการขาดแคลนปุ๋ยธรรมชาติในดิน
พืชทุกอย่างที่เคยนำมาทดลองก่อนหน้านี้ตายหมดในเวลาเพียงไม่กี่วัน แต่การใช้ถาดทดลองสร้างความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ให้เกิดขึ้น เพราะช่วยให้พืชสามารถเติบโตงอกงามได้ดี
พืชทดลองที่ปลูกบนดินจากต่างดาวเหล่านี้ปลูกอยู่ภายในเรือนกระจกที่มีการควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และสภาพแสง และได้รับการตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอ นอกจากนั้น เรือนกระจกดังกล่าวยังถูกสร้างขึ้นใต้ดิน เพื่อจำลองสภาพการเพาะปลูกที่แท้จริง ซึ่ง ดร. วาเมลิงค์เชื่อว่า ในระยะแรกๆ ของการตั้งถิ่นฐานบนดาวอังคาร สถานที่เพาะปลูกพืชอาหารของมนุษย์จำเป็นต้องอยู่ในห้องเพาะปลูกใต้ผิวดิน เพื่อปกป้องพืชที่ปลูกจากสภาวะแวดล้อมที่เป็นปฏิปักษ์ อาทิ การแผ่รังสีที่เกิดขึ้นกับพื้นผิวดาวอังคารอยู่ตลอดเวลา เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม ทีมวิจัยไม่ได้จำลองการแผ่รังสีต่อต้นพืชทดลอง, ไม่ได้ลดอุณหภูมิลงต่ำกว่าจุดเยือกแข็งหรือจำลองสภาพแรงโน้มถ่วงต่ำๆ มาใช้ในการทดลองเพาะปลูกครั้งนี้ รวมถึงความยุ่งยากอื่นๆ ที่อาจพบเจอในพื้นผิวของดาวดวงอื่นๆ ในจักรวาลได้
ดร.วีเกอร์ วาเมลิงค์ ยอมรับว่า แม้จะยังไม่มีการเก็บเกี่ยวพืชที่ปลูกได้ในครั้งนี้ แต่มีแนวโน้มสูงมากว่า พืชที่ทดลองเพาะปลูกในครั้งนี้ยังไม่สามารถกินได้ และจะมีสภาพเป็นพิษทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นใบหรือผล เนื่องจากดินที่จำลองมามีโลหะหนักอย่างเช่น ตะกั่ว เหล็ก และปรอท อยู่ในปริมาณสูง ทำให้พืชเหล่านี้เป็นพิษทั้งหมด
ดังนั้น เป้าหมายในการทดลองครั้งต่อไปของทีมวิจัยทีมนี้ ซึ่งอยู่ระหว่างการระดมทุน จะมีจุดมุ่งหมายสำคัญเพื่อขจัดความเป็นพิษดังกล่าว และทำให้พืชที่ปลูกได้กินได้นั่นเอง
