‘กรมศิลป์ฯ’ ยัน ‘ไม่เห็นด้วยแต่แรก’ เข้าขุดเจาะน้ำมัน ‘เมืองโบราณศรีเทพ’ เร่งทำหนังสือคัดค้านอย่างเป็นทางการ
วันที่ 10 มีนาคม นายอนันต์ ชูโชติ อธิบดีกรมศิลปากร ให้สัมภาษณ์เพิ่มเติมขณะลงพื้นที่สำรวจเโบราณสถานเขาคลังนอก อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ ว่า สาเหตุที่ลงพื้นที่เพื่อให้ทางอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ และสำนักศิลปากรที่ 4 ลพบุรี จัดทำแผนปฏิบัติการในการอนุรักษ์และพัฒนาในภาพรวมทั้งหมดของอุทยานฯ เมื่อเราส่งเมืองศรีเทพขึ้นสู่บัญชีชั่วคราวมรดกโลก (Tentative List) ตัวที่เรียกกันทับศัพท์ว่าคอร์โซนหรือเขตโบราณสถานโดดเด่น ซึ่งมีการขึ้นทะเบียนแล้วได้แก่เมืองโบราณศรีเทพและโบราณสถานเขาคลังนอก ซึ่งเมืองโบราณศรีเทพก็ราวประมาณ 2,800 กว่าไร่ เขตโบราณสถานเขาคลังนอกราว 14 ไร่ นี่คือส่วนที่มีการกำหนดขอบเขตชัด แต่อย่างไรก็ตามตัวเขาคลังนอกที่มาวันนี้ก็เนื่องจาก ตอนที่ขึ้นทะเบียนนั้นได้มีการสำรวจและพบ เฉพาะตัวเขาคลังนอก ซึ่งเป็นตัวสถูปหลัก
อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวต่อว่า ในระยะถัดมา ทางอุทยานฯได้สำรวจและพบว่า แกน 4 ทิศของเขาคลังนอกมีเจดีย์ราย ในแกนทิศทางเหนือ ใต้ ตะวันออก และตะวันตก เหมือนเป็นมณฑลหรือเจดีย์ประกอบ ซึ่งหลายองค์อยู่นอกเขตที่มีการขึ้นทะเบียน ก็จะมาตรวจสอบว่าเราจะขยายการขึ้นทะเบียนบริเวณนี้ หรือไม่ ก็ต้องประเมินอีกครั้ง คาดว่าน่าจะเป็นตัวเมืองทั้งเมืองนอกและเมืองใน ก็คือเขาคลังนอกซึ่งต้องทำบัฟเฟอร์โซน (พื้นที่กันชน) และพิจารณาว่าในส่วนที่จะควบคุมดูแลไม่มีผลกระทบกับตัวโบราณสถานหลักที่จะขึ้นมรดกโลก และขอยืนยันว่ากรมกรมศิลปากรก็ไม่ได้เห็นด้วยตั้งแต่ต้น
“วันนี้ก็มาสำรวจและมีการพูดคุยกันหารือกับทางอุทยานฯว่า ขอบเขตจะกินพื้นที่แค่ไหน กรมศิลปากรต้องมีคำตอบในเชิงวิชาการให้กับประชาชนหรือเอกสารหลักในการขอขึ้นทะเบียน เราต้องให้เหตุผล คอร์โซนหรือบัฟเฟอร์โซนจะเป็นอย่างไร วันนี้จึงลงพื้นที่และนำทีมงานนักโบราณคดี สถาปนิกและผู้เชี่ยวชาญด้านสถาปัตยกรรมด้านการอนุรักษ์เข้ามาเพื่อจะมาดูพื้นที่และจะต้องไปกำหนดสิ่งเหล่านี้ซึ่งนี่คืองานที่ลงกันมาวันนี้ ส่วนเรื่องหลุมเจาะหรือแท่นขุดเจาะ STN-2 นั้น จริงๆแล้วกรมศิลปากรก็ไม่ได้เห็นด้วยตั้งแต่ต้น และได้ทำเรื่องแจ้งไปทางบริษัท ว่าเราไม่เห็นด้วยแต่ว่าตัวนึงที่เข้ามาเป็นพิเศษก็คือว่า คำนึงถึงตัวเขาคลังนอก เนื่องจากว่ามีการสำรวจพบโบราณสถานเพิ่มขึ้นมากมาย โดยจะมีการขยายประกาศเขตพื้นที่เพิ่มเติมไหม ถ้าขยายเพิ่มเติมก็ต้องชี้แจงให้ประชาชนเข้าใจ การลงพื้นที่ครั้งนี้ต้องการมาดูการกำหนดบัฟเฟอร์โซน และหากมีการกำหนดเรียบร้อย ก็จะแจ้งไปทางบริษัททีเดียวเลยว่าตรงนี้ไม่ได้ และแค่ไหนทำไม่ได้ไม่ใช่เฉพาะจุดนี้ อย่างน้อยในเขตบัฟเฟอร์โซนก็ทำไม่ได้ ไม่ควรมีการขุดเจาะ ต่อไปให้บริษัทให้ดูว่ามีผลกระทบในด้านอื่นๆด้วย” นายอนันต์ กล่าว
นายอนันต์ กล่าวต่อว่า นอกจากนี้ตนสั่งการเรื่องการอนุรักษ์และพัฒนา ตรงไหนที่มีความจำเป็นจะต้องขุดค้นขุดแต่งเพิ่มเติม ส่วนใดที่จะต้องมีการจัดทำแผนปรับปรุงภูมิทัศน์เพิ่ม ระบบสาธารณูปโภค ก็ต้องบูรณะเพิ่มเติมเพื่อให้มีความเหมาะสม และยังกำชับด้วยว่าเมื่อจะขึ้นมรดกโลก หลายสิ่งหลายอย่างจะต้องมีการปรับตัวกันอีกมาก ควบคู่การการทำแผนปฎิบัติการ โดยขณะนี้ ได้สั่งการให้ทำแผน 5 ปี ไม่ว่าจะเป็นแผนงานโบราณคดีหรืองานขุดค้นขุดแต่งงานบูรณะการปรับปรุงภูมิทัศน์ การใช้ที่ดินในตัวเมือง รวมทั้งแผนการให้ชุมชนมีส่วนร่วม
“การพัฒนาไม่ใช่เฉพาะในตัวเมือง ชุมชนที่อยู่รอบนอกให้พัฒนาเป็นเนื้อเดียวกับเมืองศรีเทพ เมื่อมาดูโบราณสถานแล้วจะได้สัมพันธ์กับชุมชน ซึ่งชุมชนจะได้มีส่วนในเรื่องของแหล่งท่องเที่ยว โดยแหล่งท่องเที่ยวเหล่านี้ไม่ใช่เฉพาะของกรมศิลปากร แต่จะอยู่รายรอบหมู่บ้าน ตัวเมืองและคงจะเข้ามามีบทบาทในการทำงานร่วมกัน และจะร่วมกันเดินไปสู่มรดกโลก”นายอนันต์ กล่าว
นานอนันต์ กล่าวว่า การพูดคุยชี้แจงกับชาวบ้านถึงการกันเขตบัฟเฟอร์โซน ในขั้นตอนนี้จะเข้ามาทำการสำรวจและต้องดูเหตุผลต่างๆ และเมื่อลงตัวแล้วก็จะนำเสนอสู่จังหวัด และต้องพูดคุยกับชาวบ้าน และต้องชี้แจงว่าไม่มีกระทบต่อความเป็นอยู่ในการทำมาหากิน เพราะเมื่อถึงวันที่เมืองศรีเทพเป้นมรดกโลก ประโยชน์ไม่ได้ตกอยู่ที่กรมศิลปากร แต่จะตกอยู่ที่ศรีเทพและจังหวัดเพชรบูรณ์รวมทั้งภูมิภาคนี้ด้วย
ผู้สื่อข่าวถามว่า กรณีหลุม STN-2 ถึงวันนี้ปัญหาจะเป็นที่ยุติได้หรือไม่ นายอนันต์กล่าวว่า ในรายละเอียดตรงนี้ตนคิดว่าต้องให้เครดิตทางบริษัท เพราะเมื่อคิดโครงการขึ้นมาก็นำข้อมูลมาสู่ภาคประชาชน มาส่วนราชการโดยไม่ได้งุบงิบ แต่เมื่อมีกระแสแบบนี้แล้วทางกรมศิลปากรก็จะทำหนังสือคัดค้าน อย่างเป็นทางการที่จะคัดค้านไปยังบริษัทว่าเรา ใช้คำว่าไม่เห็นด้วยหรืออะไรต่างๆซึ่งขอให้ย้ายจากจุดนี้ไป ก็ต้องทำในลักษณะนี้
