| ผู้เขียน | บัญชา ธนบุญสมบัติ |
|---|
ช่วงเดือนกันยายนปี 2561 นี้ พายุหมุนเขตร้อนจัดหนัก ทั้งเฮอริเคนทางแถบอเมริกาและไต้ฝุ่นทางแถบทะเลจีนใต้ ในข่าวเรามักพบคำว่า “ซุปเปอร์ไต้ฝุ่น” และคำอื่นๆ ที่บ่งถึงระดับความรุนแรงของพายุ จึงขอเชิญชวนมาดูกันให้ชัดๆ ว่าคำเหล่านี้มีความหมายอย่างไรครับ
ผมขอใช้ มาตราลมเฮอริเคนแซฟเฟอร์-ซิมป์สัน (Saffir-Simpson Hurricane Wind Scale) ในการอ้างอิง แต่ควรทราบว่ายังมีมาตราในระบบอื่นๆ เช่น ระบบของออสเตรเลียด้วยเช่นกัน
ในข้อมูลต่อไปนี้ คำว่า “ระดับ” แปลจาก category ส่วนคำว่า “ความเร็วลม” คือ sustained wind หมายถึงอัตราเร็วของลมที่พัดต่อเนื่องนาน 1 นาที วัดที่ระยะสูงจากพื้น 10 เมตร ในพื้นที่ซึ่งไม่มีอะไรกีดขวาง ทั้งนี้หน่วยต่างๆ ที่ระบุไว้ ได้แก่ mph (ไมล์ต่อชั่วโมง) kt (นอต) และ km/h (กิโลเมตรต่อชั่วโมง)
ระดับ 1
ความเร็วลม : 74-95 mph; 64-82 kt; 119-153 km/h
ความเสียหาย : เกิดความเสียหายบางส่วน บ้านเรือนที่แข็งแรงอาจเสียหายบ้าง กิ่งก้านของต้นไม้ขนาดใหญ่อาจหัก ต้นไม้ที่รากไม่ลึกอาจหักโค่น เสาไฟฟ้าอาจล้มทำให้ไฟฟ้าดับ
ระดับ 2
ความเร็วลม : 96-110 mph; 83-95 kt; 154-177 km/h
ความเสียหาย : เกิดความเสียหายมาก บ้านเรือนที่แข็งแรงอาจเสียหายบ้าง ต้นไม้ที่รากไม่ลึกอาจหักโค่น เสาไฟฟ้าอาจล้มทำให้ไฟฟ้าดับ
ระดับ 3
ความเร็วลม : 111-129 mph; 96-112 kt; 178-208 km/h
ความเสียหาย : เกิดความเสียหายมาก บ้านเรือนที่แข็งแรงอาจเสียหาย ต้นไม้จำนวนมากหักโค่น เสาไฟฟ้าอาจล้ม ทำให้ไฟฟ้าดับนานหลายวันหรือหลายสัปดาห์
ระดับ 4
ความเร็วลม : 130-156 mph; 113-136 kt; 209-251 km/h
ความเสียหาย : ความเสียหายระดับหายนะ บ้านเรือนที่แข็งแรงอาจคงอยู่ได้ แต่หลังคาและโครงสร้างภายนอกเสียหาย ต้นไม้ส่วนใหญ่หักโค่น เสาไฟฟ้าล้ม ทำให้ไฟฟ้าดับนานหลายสัปดาห์หรือนานนับเดือน พื้นที่หลายแห่งไม่สามารถอยู่อาศัยได้นานหลายสัปดาห์หรือหลายเดือน
ระดับ 5
ความเร็วลม : 157 mph; 137 kt; 252 km/h (หรือสูงกว่า)
ความเสียหาย : ความเสียหายระดับหายนะ บ้านเรือนจำนวนมากถูกทำลาย หลังคาหลุดออก ผนังข้างพังทลาย ต้นไม้หักโค่น เสาไฟฟ้าล้ม ทำให้ไฟฟ้าดับนานหลายสัปดาห์หรือนานนับเดือน พื้นที่หลายแห่งไม่สามารถอยู่อาศัยได้นานหลายสัปดาห์หรือหลายเดือน
คราวนี้มาดูความหมายของคำต่อไปนี้ ได้แก่ super-typhoon, major hurricane และ intense hurricane ตามที่ Hurrican Research Division ของ NOAA (National Oceanic & Atmospheric Administration) ได้อธิบายไว้ครับ
“Super-typhoon” เราแปลทับศัพท์ว่า “ซุปเปอร์ไต้ฝุ่น” เป็นคำศัพท์ที่ U.S. Joint Typhoon Warning Center ใช้เรียกพายุไต้ฝุ่นซึ่งลมที่ผิวพื้นมีความเร็วลมสูงสุดอย่างน้อย 65 เมตร/วินาที หรือ 234 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (ราว 130 นอต หรือ 150 ไมล์ต่อชั่วโมง) และพัดนานอย่างน้อย 1 นาที ซึ่งตรงกันระดับ 4 หรือ 5 ของมาตราลมเฮอริเคนแซฟเฟอร์-ซิมป์สัน (ถ้าเป็นระบบของออสเตรเลีย จะตรงกับระดับ 5)
“Major hurricane” เป็นคำที่ National Hurricane Center ใช้เรียกพายุเฮอริเคนซึ่งลมที่ผิวพื้นมีความเร็วลมสูงสุดอย่างน้อย 50 เมตร/วินาที หรือ 180 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (ราว 96 นอต หรือ 111 ไมล์ต่อชั่วโมง) และพัดนานอย่างน้อย 1 นาที ซึ่งตรงกันระดับ 3, 4 หรือ 5 ของมาตราลมเฮอริเคนแซฟเฟอร์-ซิมป์สัน
“Intense hurricane” เป็นคำอย่างไม่เป็นทางการที่มักพบในบทความวิชาการ มีความหมายเหมือนกับ “Major hurricane”
เมื่อทราบข้อมูลเหล่านี้แล้ว การติดตามข่าวพายุหมุนเขตร้อนก็จะแม่นยำมากขึ้นครับ
ขุมทรัพย์ทางปัญญา
ขอแนะนำ Saffir-Simpson Hurricane Wind Scale จากเว็บ National Hurricane Center ที่ https://www.nhc.noaa.gov/aboutsshws.php และชมคลิปแสดงผลของเฮอริเคนระดับต่างๆ ได้โดยสแกน QR Code ที่ให้ไว้
บัญชา ธนบุญสมบัติ
www.facebook.com/buncha2509
[email protected]
