| ผู้เขียน | โกวิท วงศ์สุรวัฒน์ |
|---|
สุลต่านกอบูส บิน ซาอิด อัล ซาอิด แห่งโอมานเป็นประมุขและผู้ปกครองของโอมาน ซึ่งเป็นประเทศที่ปกครองด้วยระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ได้เสียชีวิตลง เมื่อวันเสาร์ที่ 11 มกราคมที่ผ่านมานี้ ขณะที่อายุได้ 79 ปี การนี้รัฐบาลโอมานได้ประกาศไว้อาลัยเป็นเวลา 3 วัน สุลต่านกอบูส บิน ซาอิด อัล ซาอิด แห่งโอมานทรงเป็นกษัตริย์ที่ครองราชย์ยาวนานที่สุดของโลกอาหรับรวมระยะเวลาถึง 50 ปี สุลต่านกอบูสได้นำพาประเทศโอมานที่มีประชากรราว 4.6 ล้านคนสู่ความมั่งคั่ง และเจริญก้าวหน้า ด้วยนโยบายที่เป็นกลางในภูมิภาคตะวันออกกลาง
สุลต่านกอบูสได้ขึ้นครองราชย์เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ.2513 ด้วยการทำรัฐประหารเพื่อปลดสุลต่านซาอิด บิน เตมูร์ ผู้เป็นพระบิดาของพระองค์เอง เพราะเป็นผู้ปกครองหัวอนุรักษนิยมสุดโต่งว่ากันว่ารัชสมัยของบิดาของพระองค์ได้ปกครองโอมาน ด้วยนโยบายปฏิเสธความเจริญจากชาติตะวันตกไม่ว่าเป็นการห้ามนำเข้าของเครื่องใช้ทางเทคโนโลยีทุกอย่างในสมัยนั้น ทั้งยังห้ามฟังวิทยุและห้ามสวมแว่นตากันแดด
เมื่อกระทำรัฐประหารสำเร็จ สุลต่านกอบูส ได้ประกาศทันทีว่าประเทศโอมานมีนโยบายเป็นกลางโดยเป็นมิตรกับทุกประเทศในภูมิภาคตะวันออกกลาง จะเดินหน้าพัฒนาประเทศโอมาน ด้วยการใช้น้ำมันซึ่งเป็นทรัพยากรสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศ เพื่อจะนำพาโอมานสู่ความมั่งคั่ง รุ่งเรือง และทันสมัย
สุลต่านกอบูส เคยเสกสมรสครั้งหนึ่งแต่ภายหลังได้หย่าขาด จึงไม่มีรัชทายาท ดังนั้นสมาชิกราชวงศ์ อัลซาอิดแห่งโอมาน จึงได้มีมติเป็นเอกฉันท์เลือกเจ้าชายไฮธัม บิน ทาริค อัล ซาอิด สืบราชย์สมบัติเป็นสุลต่านแห่งโอมานต่อไปในวันเดียวกันนั้นเอง
สุลต่าน ไฮธัม บิน ทาริค อัล ซาอิด อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ผู้เคยปฏิบัติพระราชกิจแทนสุลต่านกอบูส บิน ซาอิด อัล ซาอิด อยู่บ่อยครั้ง นอกจากนี้ ยังเคยดำรงตำแหน่งประธานสมาคมฟุตบอลแห่งชาติ และโปรดในการส่งเสริมพัฒนากิจการกีฬาฟุตบอลเป็นอย่างยิ่ง
ประเทศโอมานหรือชื่อทางการว่า รัฐสุลต่านโอมาน เป็นประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ บนชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ของคาบสมุทรอาหรับ มีพรมแดนทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือติดกับสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ทางตะวันตกติดกับซาอุดีอาระเบีย และทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ติดกับเยเมน มีชายฝั่งบนทะเลอาหรับทางใต้และตะวันออก และอ่าวโอมานทางตะวันออกเฉียงเหนือ นอกจากนี้ ก็ยังมีดินแดนส่วนแยกของประเทศโอมานที่ยื่นเข้าไปในช่องแคบฮอร์มุซ ซึ่งเป็นเส้นทางขนส่งน้ำมันปิโตรเลียมและก๊าซธรรมชาติที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของโลกโดยมีดินแดนของสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ล้อมรอบอยู่ทางตอนใต้เรียกว่าเขตมุซันดัน
โอมานเป็นประเทศอาหรับที่ดำเนินนโยบายสายกลาง แต่ก็พยายามที่จะมีความใกล้ชิดกับสหรัฐอเมริกา และโลกตะวันตก อีกทั้งมีความสัมพันธ์อันดีกับจีน และรัสเซีย โอมานพยายามดำเนินนโยบายต่างประเทศในลักษณะที่เน้นการเจรจาและการเคารพซึ่งกันและกัน และนโยบายที่สำคัญคือการแสวงหาผลประโยชน์ร่วมกัน โดยจะไม่แทรกแซงกิจการภายในของประเทศอื่น ประเทศโอมานยังให้ความสัมพันธ์พิเศษแก่กลุ่มประเทศ คณะมนตรีความร่วมมือรัฐอ่าวอาหรับ (GCC) อันได้แก่ ซาอุดีอาระเบีย, คูเวต, การ์ตา, บาห์เรน, สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ในขณะเดียวกันก็พยายามที่จะรักษาความสัมพันธ์อันดีกับประเทศที่มีความสำคัญในเรื่องของความมั่นคงในภูมิภาค เช่น อิหร่าน ซาอุดีอาระเบีย และก็อียิปต์ด้วย นอกจากนี้ ประเทศโอมานและสหรัฐอเมริกาได้ลงนามในสัญญาป้องกันร่วมกันโดยสาระสำคัญของสัญญานี้คือสหรัฐอเมริกาจะให้ความช่วยเหลือทางทหารและเศรษฐกิจแก่โอมานรวมทั้งการมีภาระผูกพันต่อความมั่นคงของโอมานด้วยหรือพูดง่ายๆ ว่าหากโอมานถูกศัตรูภายนอกรุกรานเมื่อใดสหรัฐอเมริกาจะต้องเข้ามาช่วยทันทีนั่นเอง โดยแลกกับการที่โอมานจะอนุญาตให้กองกำลังทหารอเมริกันใช้ฐานทัพเรือและฐานทัพอากาศของโอมานในอ่าวเปอร์เซียได้ตั้งแต่ พ.ศ.2523
สาเหตุสำคัญที่ประเทศโอมานเป็นประเทศที่คุยกับใครได้ทุกประเทศในภูมิภาคตะวันออกกลางก็เนื่องจากประชากรส่วนใหญ่ของโอมานนับถือศาสนาอิสลามนิกายอิบาดี้ ซึ่งแยกออกมาจากนิกายคอวาริจญ์ที่ยึดถือหลักการว่าผู้นำของชาวมุสลิมต้องมาจากการเลือกตั้งเท่านั้นซึ่งต่างกับมุสลิมทั้งหลายในภูมิภาคตะวันออกกลางที่ส่วนใหญ่อยู่ในนิกายซุนหนี่หรือชีอะห์และความเป็นอริของทั้งซุนหนี่และชีอะห์นี้พวกอิบาดี้ไม่เกี่ยวข้องด้วย
จึงทำให้โอมานสามารถคุยกับทุกประเทศในตะวันออกกลางได้และมีความใกล้ชิดอย่างแนบแน่นกับสหรัฐอเมริกาทำให้โอมานสามารถเป็นตัวกลางในการเจรจาระหว่างสหรัฐอเมริกากับอิหร่านได้อีกด้วย
