บทนำ : ปัดฝุ่นนิรโทษกรรม
ในการประชุมวุฒิสภา วาระรับทราบรายงานสรุปผลการดำเนินการตามยุทธศาสตร์ชาติปี 2562 นายคำนูณ สิทธิสมาน ส.ว. อภิปรายมีประเด็นเรื่องการออกกฎหมายนิรโทษกรรมอีกครั้ง โดยระบุสรุปว่า ในแผนแม่บทความมั่นคงนั้น เมื่อการเมืองมีปัญหาขาดเสถียรภาพ ความสงบในประเทศย่อมไม่ยั่งยืน การปฏิบัติให้บรรลุผลตามยุทธศาสตร์ชาติก็ไม่สำเร็จ จึงขอเสนอการสร้างความปรองดอง โดยคิดว่ารัฐบาลต้องเร่งตรากฎหมายนิรโทษกรรมประชาชนจากความผิดที่เกิดขึ้นหรือเกี่ยวเนื่องกับการชุมนุมทางการเมืองช่วง 15 ปีที่ผ่านมา ตั้งแต่ปี 2548-2563 เพราะความขัดแย้งทำให้สังคมแยกเป็น 2 ขั้ว และแยกย่อยมากขึ้นทุกที ร้าวลึกถึงระดับครอบครัว มีผู้มีคดีอยู่ในกระบวนการยุติธรรมนับร้อยคน เชื่อมโยงไปถึงมวลชนอีกนับล้านคน ที่เมื่อมีคดีตัดสินออกมาจะเกิดวิวาทะทางออนไลน์
ในการออกกฎหมายนิรโทษกรรมประชาชนจากเหตุการณ์ทางการเมืองนั้น นายคำนูณได้เสนอแนวทางเป็นอาทิว่า 1.นิรโทษกรรมแก่ผู้ทำผิดที่เกี่ยวเนื่องกับการชุมนุมการเมืองโดยตรง 2.นิรโทษกรรมเบื้องต้นเฉพาะผู้เข้าสู่กระบวนการยุติธรรมแล้ว 3.ใครยังไม่เข้าสู่กระบวนการยุติธรรม หรือหนีคดีไป ถ้ากลับเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม และเมื่อผ่านการพิจารณาจากคณะกรรมการพิจารณาที่จะออกแบบตั้งขึ้นมา ย่อมได้สิทธินี้ และ 4.อาจจะต้องตีความนิยามการชุมนุมทางการเมืองผ่านการออกแบบจากคณะกรรมการที่จะตั้งขึ้นมา พร้อมทั้งเสนอให้นายกฯแสดงเจตจำนงนำเสนอร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรมประชาชน อาจเป็นร่างกฎหมายที่เกี่ยวกับการปฏิรูปประเทศ เพื่อให้นำไปพิจารณาในที่ประชุมรัฐสภา
การนิรโทษกรรมประชาชนจากเหตุการณ์ทางการเมืองในห้วงเวลา 15 ปีที่ผ่านมา เป็นสิ่งที่พึงกระทำ เพื่อให้ทุกอย่างกลับคืนสู่ปกติ และนำสังคมไปสู่ความปรองดอง แต่การผลักดันกฎหมายนิรโทษกรรมในห้วงเวลาที่ผ่านมาได้สร้างบทเรียนแก่ผู้นำเสนอหลายกรณี ดังนั้นรัฐบาลควรเริ่มต้นโดยเร็ว แต่ต้องดำเนินการอย่างรอบคอบ คำนึงถึงความเห็นชอบจากสังคม เพราะกฎหมายนี้เปรียบเสมือนกฎหมายที่คู่ขัดแย้งยอมให้อภัยกัน ดังนั้น ทุกฝ่ายจึงควรเห็นพ้องด้วย เพื่อเริ่มต้นร่างกติกาของชาติ อาทิ รัฐธรรมนูญ ร่วมกันใหม่ ร่วมกันปฏิรูปการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมไปด้วยกัน ตามหลักการประชาธิปไตยที่มุ่งประโยชน์ให้เกิดแก่คนส่วนใหญ่เป็นสำคัญ
