คำถาม นักเรียน
ข้อสงสัย ต่อ เครื่องแบบ
ลึกซึ้ง กว้างขวาง
ปรากฏการณ์ “ลาเครื่องแบบ” ของนักเรียนในวันเปิดเทอมที่ 1 ธันวาคม แม้จะนับหัวมาได้เพียง 900 กว่าคนจากทั่วประเทศ
แต่ยอมรับเถิดว่า “แรง” ในระดับ “แรงส์”
ปรากฏการณ์นี้เป็นมากยิ่งกว่าที่เด็กพากัน “ชู 3 นิ้ว” พร้อมกับร้องเพลงชาติในเช้าของวันที่ 17 สิงหาคม ในหลายโรงเรียน
ไม่ว่าใน กทม. ไม่ว่าที่หาดใหญ่ ไม่ว่าที่ขอนแก่น
ตอนนั้นถือได้ว่าเป็นผลสะเทือนจากการชุมนุมของ “เยาวชนปลดแอก” ในวันที่ 16 และเป็นผลสะเทือนจากการชุมนุมที่ลานพญานาคในวันที่ 10 สิงหาคม
เป็นเรื่องของ “การเมือง” โดยตรง
แต่ปรากฏการณ์ในวันที่ 1 ธันวาคม เท่ากับเป็นการเจาะลึกลงไปยังกรณีของ “เครื่องแบบ” อันเป็นเครื่องมืออย่างต่อเนื่องและยาวนานของ “อำนาจรัฐ”
นี่คือการตีประเด็นของ “เครื่องแบบ” อย่างลึกซึ้งจนถึง “แก่น”
หลายคนอาจจะมองตามความเคยชินของ “เครื่องแบบ” ว่าเป็นกฎระเบียบซึ่งกำหนดมาอย่างยาวนาน แต่ละรุ่นก็ล้วนยอมรับ ไม่เคยตั้งคำถาม
เพราะคิดว่า “ผู้ใหญ่” ย่อมคิดมาดีแล้ว
แต่ผลสะเทือนอันเป็นผลพวงภายในการยึดติดอยู่กับ “เครื่องแบบ” ในระยะหลังมีรูปธรรมหลายรูปธรรมสะท้อนให้เห็น
เพราะ “เครื่องแบบ” คือการแสดง “อำนาจ”
จากการกำหนดในเรื่องของเครื่องแบบต้องเป็นอย่างนั้น ต้องเป็นอย่างนี้นี่เอง ได้กลายเป็น “เครื่องมือ” ในการแสดงอำนาจของ “โรงเรียน”
จาก “เครื่องแบบ” โยงไปยัง “ทรงผม”
เพียงน้องๆ “ภาคีนักเรียน” และ “นักเรียนเลว” แหย่ไปแตะ “เครื่องแบบ” เบาๆ ในวันที่ 1 ธันวาคม แต่ละโรงเรียน ครูแต่ละครูก็เผยธาตุแท้ออกมาให้ปรากฏ
ตั้งแต่ระดับ “โรงเรียน” จนถึง “วังจันทรเกษม”
ข้อเสนอของนักเรียนในเรื่องของ “เครื่องแบบ” ก็ดำเนินไปเหมือนกับข้อเรียกร้องของเยาวชนปลดแอกในเรื่องของ “รัฐธรรมนูญ” นั้นเอง
เท่ากับเป็นการแตะเข้าไปยัง “กล่องดวงใจ”
จากเดือนกรกฎาคมมายังเดือนธันวาคม แต่ละคนสำแดงตัวตนออกมาอย่างไร ไม่ว่าจะอยู่ในพรรคพลังประชารัฐ ไม่ว่าจะอยู่ในพรรคภูมิใจไทย
ยิ้มเห็นแก้ม แย้มเห็นไรฟัน
อย่าได้แปลกใจในอาการของ นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ อาการของ คุณหญิงกัลยา โสภณพนิช เมื่อประสบกับข้อเรียกร้องในเรื่อง “เครื่องแบบ”
เด่นชัดว่ามองกันคนละมุม พูดกันคนละภาษา
แม้ว่าในวันที่ 1 ธันวาคม จะมีนักเรียนเพียง “เรือนร้อย” ออกมาจุดประกายในทางความคิด แต่เชื่อเถิดว่าก้าวแรกนี้จะส่งผลสะเทือนไปยังกว้างไกล
เหมือนที่ “โคเปอร์นิคัส” เคยทำ เหมือนที่ “กาลิเลโอ” เคยทำ
การปะทะในทาง “ความคิด” อันมีจุดเริ่มจาก “เยาวชนปลดแอก” อาจตั้งต้นจากประเด็นของรัฐธรรมนูญ แต่ในเดือนธันวาคมก็ซึมลึกเข้าไปสู่ปมแห่ง “เครื่องแบบ”
เป็นเครื่องแบบ “นักเรียน” เท่านั้นหรือ
เพียงยกคำถามนี้มาเป็นประเด็น เพียงหยิบความสงสัยนี้มาเป็นวาระ “ความคิด” นี้ก็จะแพร่กระจายออกไปอย่างกว้างขวาง ลึกซึ้ง
นี่คือการต่อสู้เพื่อชิง “อำนาจนำ” ในทาง “ความคิด”
