| ผู้เขียน | วิชัย เทียนถาวร |
|---|
ชีวิตหลังเกษียณของผู้รับราชการในห้วงเวลา 7 วันแรก เป็นอย่างไร
ผู้เขียนอยากฝากคติธรรม พึงทราบเป็นวิทยาทานทั้งในทางบวกและทางลบพึงปรับตัวตามที่เคยเป็น คือมี “หัวโขน” เข้าสู่สภาวะความเป็น “ธรรมชาติ” คือ ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นสัจธรรมชีวิตที่รู้และทราบกันอยู่ เพียงแต่ท้ายสุดเราอยู่กับ “ตัวเรา” เองให้ได้เท่านั้นอย่างมี “สติ & สมาธิ” ที่ดี ความว่า…
⦁เกษียณ โลกธรรมแปด “มุมลบ” :
1.เกษียณ คือ สิ้นสุด คือ หยุดยาว
วันที่เราลงจากข้าฯ และหน้าที่
“นายหรือบ่าว” จะเท่ากัน ก็วันนี้
เหลือความดี ที่ไม่เท่า ให้เล่ากัน
2.อันลาภยศ ยกยอท่าน คำสรรเสริญ
คือส่วนเกิน เพลินสุข รู้ตัวท่าน
ย่อมเสื่อมได้ ไม่จีรัง ยั่งยืนนาน
3.ตั้งสติ เตรียมใจ ให้พร้อมรับ
เสื่อมลาภ เสื่อมยศ บรรดาศักดิ์
คนนินทา พาใจ ให้ทุกข์หนัก
มันคือหลัก “โลกธรรม” ทั้งแปดไซร้ต่อไปนี้
1) หนึ่ง คือ “ลาภ” ทรัพย์สิน ศฤงคาร
ที่เราท่าน ทำเพื่อมัน กันทั้งหลาย
จงลืมไป ใครกันหนอ ที่เป็นนาย
พอเพียงได้ ใจก็พ้น พันธนาการ
2) สอง คือ “ยศ” บทบาท บรรดาศักดิ์
หัวโขนหนัก มักสวมตน จนติดมัน
อันแท้จริง คือสิ่ง สมมุติกัน
รู้เท่าทัน ถอดแล้วเรา ก็เบาลง
3) ข้อสาม คือ สรรเสริญ คำเยินยอ
ใจเราก็ พอใจยิ่ง ยั่วให้หลง
คำหวานเกิน เพลินฟัง ช่างจรรโลง
อย่าทะนง หลงทุกคำ ถลำไป
4) สี่ คือ “สุข” เสพลาภยศ สรรเสริญ
สุขเผินเผิน เชิญชวน ยวนเย้าใจ
สุขบังเกิด ก็มีดับ ลาลับไป
เผื่อใจไว้ ว่าสุขนี้ ไม่จีรัง
5) ห้า เสื่อมลาภ ลดถอน น้อยลงไป
อย่าลดใจ จนเสื่อม สิ้นทุกอย่าง
ลาภเสื่อมลาภ คู่กันไป ไม่เคยห่าง
หากปล่อยว่าง วางลงได้ วางลงไป
6) หก เสื่อมยศ ลดอำนาจ ตำแหน่งตน
เปลี่ยนหัวโขน คนเคย เล่นบทใหญ่
ยศเสื่อมยศ ยอมรับ กับบทใหม่
ต้องทำใจ เล่นให้ดี ได้ทุกบท
7) ข้อเจ็ดนั้น คือ “นินทา” ว่าให้ร้าย
กล่าวทำลาย ให้เสื่อม เสียให้หมด
สรรเสริญอยู่ คู่นินทา มานานไกล
คำหวานหยอด คำสอดมา อย่าใส่ใจ
8) แปด คือ “ทุกข์” ทรมาน ใจรันทด
เสื่อมลาภยศ คนนินทา พาเสียหาย
ทุกข์คู่สุข สลับ สับเปลี่ยนไป
อยู่ที่ใจ จะรับเอา เท่าไรกัน
⦁“เกษียณ” ในมุมบวก :
1.เกษียณ คือ ลาภ ทรัพย์สิน ทรงคุณค่า
คือเวลา มาให้ ไว้กับท่าน
เกษียณคือยศ ใหญ่โต มโหฬาร
คือตัวท่าน ให้ท่านได้ เป็นนาย “ตน”
2.เกษียณนั้น คือสรรเสริญ คุณความดี
หกสิบปี ที่อยู่ครบ คือยอดคน
เกษียณคือสุข ที่รับใช้ ประชาชน
เกิดเป็น “คน” ได้เป็น “ข้าฯ” ฝ่าพระบาท
3.“ลาภ” เสื่อมลาภ รู้อยู่ ว่าคู่กัน
อย่าหวาดหวั่น รู้ท่านไว้ ไม่ประมาท
“ยศ” เสื่อม “ยศ” ย่อมมี ทุกโอกาส
โปรดอย่าพลาด บทบาทใน วัยสุดท้าย
4.“สรรเสริญ” “นินทา” มาคู่กัน ทุกวันไป
อย่าใส่ใจ ให้ขุ่นจิต มิตรสหาย
“สุข-ทุกข์” แท้จริง อยู่ที่ใจ
เกษียณวัย ให้หยั่งรู้ “โลกธรรม”
จากการดำเนินชีวิตเหมือนท่องเที่ยวไปในชีวิตโลกน้อยๆ ใบนี้จากการเกิดมาจาก “พ่อแม่” เรียนรู้สู่ชีวิตทำงาน สู่ชีวิตการมีครอบครัว เจริญด้วย “โลกธรรมแปด” ที่กล่าวมาแล้วเบื้องต้น จนสิ้น 60 ปี ของอายุขัย เป็นสถานีสุดท้ายของ “ชีวิตข้าราชการ” ปรับเปลี่ยนมาสู่ “ชีวิตธรรมดาๆ” “ชีวิตในธรรมชาติ” ที่เราจะต้องอยู่ด้วย “ตนเอง” มี “ตนเอง” เป็นเพื่อน เป็น “กัลยาณมิตรที่ดี” ตรงที่ว่า “สุข-ทุกข์” แท้จริงอยู่ที่ “ใจ” เปลี่ยนรถไฟขบวนสุดท้าย ที่ต้องเดินทางต่อไปสู่ปลายทางของชีวิต ทุกคนสามารถกำหนดได้ ว่าจะจอดสถานีใด แต่แน่ๆ คือ “มีสุขภาพที่ดีและแข็งแรงทั้งกายและใจ” ก่อนจะสิ้นอายุขัย “สู่เชิงตะกอน” ด้วยการมีคุณภาพชีวิตที่ดี
⦁อนึ่ง มีกรณีตัวอย่างเล่ากันว่า “ถ้าเอาเงิน กับ กล้วย” ไปวางต่อหน้าลิง ลิงจะเลือกอะไร ท่านคงเดาได้ว่าเลือกกล้วย เพราะลิงไม่รู้ว่า “เงิน” สามารถนำไปซื้อ “กล้วย” ได้มากมาย ใน “ชีวิตจริง”
ถ้าเอา “กล้วย” หรือ “เงิน” กับ “สุขภาพ” ไปวางคู่กันต่อหน้าคน ก็มีแนวโน้มจะเลือกทั้ง “กล้วยและเงิน” เพราะคนส่วนใหญ่ที่โลดแล่นในสังคมราชการ หรือธุรกิจจะไม่รู้หรือทำเป็นไม่รู้ หรือทำเป็นไม่สนใจว่า “สุขภาพ” นั้นสำคัญยิ่งกว่าอย่างอื่นที่สามารถนำมาซึ่ง “เงิน” “งาน” และความสุขได้อย่างมากมายอย่างที่ได้กล่าวว่า “ไม่มีสิ่งใดที่มีค่า นอกจากสุขภาพที่มีค่ามากที่สุด” ทุกสิ่งรอไว้ก่อนได้ แต่สุขภาพรอไม่ได้ ขออวยพรให้ผู้เกษียณอายุทุกท่าน รวมทั้งแฟนๆ มติชนให้มีสุขภาพดี มีความสุข อายุยืนยาว ไงเล่าครับ
ท้ายสุดขอฝากแฟนๆ มติชนทุกท่าน ด้วยการดูแลสุขภาพของตนเองและคนในครอบครัวให้ปลอดจากโรคไวรัสโควิด-19 ด้วยหลัก 5 ประการ
1.เร่งฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 ให้ตัวเราเองให้ครบ อย่าลืม “3 อ” ออกกำลังกาย ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ อารมณ์ดี 3 ลด : ลดอ้วน ลดละเหล้า ลดละบุหรี่
2.ใส่หน้ากาก 100% ทุกที่ทุกเวลา
3.กินร้อนช้อนส่วนตัว อาหารจานเดียว แยกกันทาน
4.ล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่ หรือแอลกอฮอล์
5.สังเกตตัวเอง ถ้ามีอาการไข้หวัด ไอ ไข้สูงมากกว่า 37.5 องศา ไอมากขึ้น หายใจขัด รีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อตรวจว่าติดเชื้อโควิด-19 หรือไม่ ไงเล่าครับ
ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.นพ.วิชัย เทียนถาวร
อดีตปลัดกระทรวงสาธารณสุข
