| ผู้เขียน | ศ.ชยานันต์ ศุกลวณิช |
|---|
ตามที่สหประชาชาติได้มีมติที่ 2758 ให้ประเทศจีนกลับสู่ที่นั่งสมาชิกโดยชอบด้วยกฎหมายในสหประชาชาตินั้น บัดนี้ได้ครบรอบ 50 ปี
พลันที่ครบรอบ 50 ปี เมื่อวันที่ 25 ตุลาคม แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศสหรัฐ ก็ได้ออกแถลงการณ์ สนับสนุนไต้หวันเข้าร่วมธุรกรรมในสหประชาชาติ อีกทั้งปลุกระดมให้ประเทศต่างๆ ร่วมกันสนับสนุนไต้หวันให้มีส่วนร่วมในสหประชาชาติและสังคมโลก
การสนับสนุนไต้หวันเข้าสู่ระบบกิจกรรมของสหประชาชาตินั้น เป็นแถลงการณ์อย่างเป็นทางการครั้งแรกของ “บลิงเคน” ในฐานะรัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศสหรัฐ
วันรุ่งขึ้น CNN ได้ถ่ายทอดการสัมภาษณ์ ฉ้าย อิงเหวิน ประธานาธิบดีไต้หวัน เป็นครั้งแรกที่เธอยอมรับว่ามีทหารอเมริกันประจำการอยู่ในไต้หวันจริง และยืนยันว่า “ไต้หวันและสหรัฐได้มีการร่วมมือในวงกว้าง ทั้งนี้ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการยกระดับความสามารถในด้านกลาโหม”
เธอเป็นประธานาธิบดีคนแรกของไต้หวันในรอบ 40 ปี ที่ยอมรับสารภาพว่ามีทหารอเมริกันประจำการอยู่ในไต้หวัน และมีการร่วมมือกันทางการทหารระหว่างสหรัฐ-ไต้หวัน
เป็นที่ประจักษ์ว่า กรณีเป็นการกระทำละเมิด เพราะเป็นการแตะเส้นแดงของปักกิ่ง
ย้อนมองอดีตเมื่อ 25 ตุลาคม 1971 สมัชชาใหญ่สหประชาชาติได้มีมติ 76 ต่อ 35 งดออกเสียง 17 รับรองการคืนสิทธิให้แก่ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน เรียกกันว่า “มติ 2758”
ก็เพราะ “มติ 2758” จึงเป็นเหตุให้บรรดาตัวแทนและองค์กรต่างๆ ในสหประชาชาติของ เจียง ไคเช็ค อดีตประธานาธิบดีไต้หวันต้องถูกขับออกจากที่นั่งโดยพลัน ฐานทัพอเมริกันในไต้หวันก็ต้องถอนออกไปเมื่อจีนและสหรัฐได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตเมื่อ 1979 โดยสหรัฐยอมรับเงื่อนไขที่จีนเสนอ 3 ประการ คือ 1.ยุติความสัมพันธ์ทางการทูตกับไต้หวัน 2.ถอนทหารออกจากไต้หวัน 3.ยกเลิกบรรดาสนธิสัญญาทางการทหารระหว่างสหรัฐกับไต้หวัน
มักมีการโต้แย้งจากพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าบ่อยครั้งแบบน้ำขุ่นๆ ของ “ฉ้าย อิงเหวิน” ว่า มติ 2758 เป็นการแก้ปัญหาอำนาจแห่งตัวแทนของจีนเท่านั้น มิได้แก้ปัญหาอำนาจแห่งตัวแทนของไต้หวัน นอกจากนี้ เมื่อก่อนปี 2009 ไต้หวันยังได้พยายามทุกวิถีทางที่จะขอเข้าเป็นสมาชิกสหประชาชาติ แต่ต้องประสบความล้มเหลวทุกครั้งเพราะเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่สหรัฐไม่สนับสนุน
ต่อมาปี 1998 สมัยประธานาธิบดี บิล คลินตัน ได้ประกาศอย่างเป็นทางการว่า “สหรัฐไม่สนับสนุนไต้หวันเข้าเป็นสมาชิกในองค์กรสากลร่วมกับประเทศที่มีอธิปไตย”
ทว่า หลายปีที่ผ่านมา เนื่องจากความสัมพันธ์จีน-สหรัฐ ศรศิลป์ไม่กินกัน สหรัฐจึงใช้ “ไต้หวัน” เสมือน “เบี้ย” ตัวหนึ่ง มาเล่นกับจีน ฉะนั้น จุดยืนของสหรัฐที่ไม่สนับสนุนนั้น จึงเกิดการเปลี่ยนแปลง เปลี่ยนแปลงโดยเริ่มต้นที่ Kelly Craft ผู้แทนประจำสหประชาชาติในสมัยรัฐบาล โดนัลด์ ทรัมป์ ได้พบปะกับผู้แทนไต้หวันที่ประจำนิวยอร์กอย่างเป็นทางการและเปิดเผย
ล่าสุด รัฐบาล โจ ไบเดน ได้มีเจ้าหน้าที่ระดับสูงทำเนียบขาวนาม Rick Waters ออกมาประกาศก่อนครบ 50 ปีของจีนในสหประชาชาติแบบเย้ยฟ้าท้าดินเพื่อโจมตีว่า จีนได้ใช้ “มติ 2758” โดยมิชอบ จึงเป็นเหตุให้คำร้องขอของไต้หวันถูกตีตก
ต้องไม่ลืมว่าการเข้าร่วมกิจกรรมสหประชาชาติ ทหารสหรัฐประจำการไต้หวัน ล้วนเป็นการกระทำละเมิดต่อ “นโยบายจีนเดียว” เนื่องในแถลงการณ์สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูต 3 ฉบับนั้น ไม่ว่าสหรัฐ “ยอมรับ” (recognize) ไม่ว่าสหรัฐ “รับทราบ” (acknowledge)
ย่อมหมายถึงสหรัฐยอมรับหลักการ “จีนเดียว” คือไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของประเทศจีน
ดังนั้น ไม่ว่าสหรัฐจะใช้ไต้หวันเป็นเบี้ยมาเล่นกับจีนในรูปแบบใด เพื่อสกัดความก้าวหน้าของจีน จึงเป็นพฤติกรรมอันมิชอบ และไม่มีทางสำเร็จ
อย่างไรก็ตาม ปฏิเสธมิได้ว่า 50 ปีของจีนในสหประชาชาติ แข็งแกร่ง รุ่งเรือง เสมอไม้ใหญ่ ดำรงสถานะความเป็นจีนอย่างมีเกียรติ มีศักดิ์ศรี
