| ผู้เขียน | สมหมาย ปาริจฉัตต์ |
|---|
ครับ เป็นอีกคนหนึ่งและอีกครั้งหนึ่ง ที่คนการเมืองระดับอดีตนายกรัฐมนตรี อดีตผู้นำฝ่ายค้าน ย้ำเตือนถึงระเบิดเวลาทางการเมืองที่ยังค้างคาอยู่ในรัฐธรรมนูญ 2560 ฉบับปราบโกง หรือฉบับเอารัดเอาเปรียบคู่แข่ง ก็แล้วแต่จะคิด
หากไม่ถอดสลักระเบิดเวลา มาตรา 272 ที่ให้อำนาจวุฒิสมาชิกร่วมเลือกนายกรัฐมนตรีออกไปก่อน หลังเลือกตั้งทั่วไปที่จะเกิดขึ้นไม่ปลายปีนี้ก็ต้นปีหน้า การเมืองไม่มีทางเกิดเสถียรภาพไปได้
นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ อดีตหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ คนการเมืองที่ว่า พูดในการปาฐกถาพิเศษ เรื่องทิศทางการเมืองและอนาคตการเมืองไทย งานครบรอบ 25 ปีสภาการสื่อมวลชนแห่งชาติ วันที่ 3 กรกฎาคมที่ผ่านมา
ถามว่านอกจากคนฟังในงานและทางออนไลน์แล้ว คนที่เกี่ยวข้องโดยตรงที่มีอำนาจยกเลิก แก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ สมาชิกรัฐสภาทั้งหลาย ฟังไหม ฟังแล้วได้ยินไหม ปฏิบัติหรือไม่ หรือทั้งไม่ฟังและไม่ได้ยิน หรือได้แต่ฟังแบบหูทวนลมไปอย่างนั้น ไม่มีทางเกิดขึ้นจริง
เพราะรัฐธรรมนูญเขียนไว้ให้แก้ยากแสนยาก ขั้นต้อนสุดท้ายต้องมีวุฒิสมาชิก 1 ใน 3 ของ 250 คน คือ 84 คน ให้ความเห็นชอบ
ที่ผ่านมาเคยมีความพยายามหลายครั้งหลายคนเพื่อแก้ไขมาตรา 256(6) เพื่อให้เกิดการยกเลิกมาตรา 272 ข้างต้น แต่ก็ล้มไม่เป็นท่า
กระทั่งมีการล่ารายชื่อประชาชนหลายหมื่นคน นำโดย นายสมชัย ศรีสุทธิยากร อดีตกรรมการการเลือกตั้ง รวบรวมยื่นเข้าไปใหม่ กำลังรอประธานรัฐสภาบรรจุระเบียบวาระการประชุม ยังไม่รู้ว่าจะพิจารณาทันสมัยประชุมนี้ที่จะปิดสิ้นเดือนกันยายนนี้หรือไม่
หรือต่อไปอีกสมัยหน้า สมัยสุดท้ายเปิดวันที่ 1 พฤศจิกายน ปิดวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566 หากเกิดอุบัติเหตุยุบสภาเสียก่อน ร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับประชาชนภาคสอง เพื่อเลิกมาตรา 272 ปิดสวิตช์ ส.ว.ก็เป็นอันต้องตกไปตามระเบียบ เสียแรงเปล่า
แต่ถึงแม้จะเข้าสู่ระเบียบวาระประชุมทันก่อนสภาหมดสมัย ทำนายล่วงหน้าได้เลยว่าชะตากรรมไม่ต่างไปจากญัตติแก้ไขรัฐธรรมนูญที่ผ่านมา ตกไปไม่เป็นท่าอีกตามเคย เพราะไม่สามารถทำให้วุฒิสมาชิกเห็นชอบได้ถึง 84 คนอย่างแน่นอน
ซึ่งเริ่มมีสัญญาณสะท้อนออกมาบ้างแล้วจากความเห็นของวุฒิสมาชิกระดับแกนนำบางคนที่ว่า ควรรอให้หมดวาระวุฒิสมาชิกชุดนี้ ครบ 5 ปีตามรัฐธรรมนูญก่อน เหลือเวลาอีกปีเดียว แล้วค่อยมายกเลิก ร่างใหม่แก้ไขระดับโครงสร้างใหญ่
กันไปเลย
ให้เหตุผลว่าเป็นความรับผิดชอบของวุฒิสภาชุดนี้ต่ออนาคตทางการเมืองของชาติ ว่าไปทำนองนั้น
นั่นหมายความว่า วุฒิสมาชิกปัจจุบันจะยังคงมีอำนาจ มีส่วนร่วมในการเลือกตัวนายกรัฐมนตรีคนใหม่ต่อหลังรู้ผลการเลือกตั้งทั่วไปครั้งใหม่เหมือนเดิม นายกรัฐมนตรีคนใหม่ก็มีสิทธิที่จะอยู่ในอำนาจ 4 ปี
ด้วยเหตุการเมืองวนเวียนซ้ำซาก จากเงื่อนไขข้อกำหนดของรัฐธรรมนูญฉบับพิสดารพันลึก แก้ยาก แก้เย็นนี่เอง ถึงทำให้พรรคการเมืองโดยเฉพาะปีกฝ่ายค้านพากันถอดใจ พักวาระแก้ไขรัฐธรรมนูญ มุ่งหน้าสู่วาระการเลือกตั้งใหม่ที่กำลังจะมาถึงมากกว่า
เป็นเหตุให้พรรคเพื่อไทย แกนนำฝ่ายค้าน คุยแล้วคุยอีก จะกวาดที่นั่งแบบชนะถล่มทลาย แลนด์สไลด์ให้ได้ สำเร็จหรือไม่สำเร็จต้องติดตามดูกันต่อไป
แต่จะคว้าตำแหน่งนายกรัฐมนตรีมาครอบครองได้สำเร็จโดยไม่จำเป็นต้องพึ่งเสียงวุฒิสมาชิก ต้องรวบรวมเสียงสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรให้ได้ทั้งหมดเกินกึ่งหนึ่งของสมาชิกรัฐสภา 750 คน (ส.ส. 500 ส.ว. 250) คือ 375 คน
ในความเป็นจริง การที่พรรคการเมืองพรรคเดียวจะได้ที่นั่ง ส.ส.ถึง 375 คน จึงเป็นไปได้ยาก นอกจากรวบรวมเอามาจากพรรคต่างๆ ที่จับมือร่วมกัน
การที่จะรวบรวมได้ถึง 375 คน จากจำนวน ส.ส. 500 คน เป็นเรื่องยากอีกเช่นกัน
สถานการณ์การเมืองแบบเผชิญหน้าระหว่างฝ่ายค้าน ฝ่ายรัฐบาล กับวุฒิสมาชิก ซึ่งยังคงอำนาจเลือกนายกฯไว้อยู่ ก็จะเป็นไปเช่นเดิมที่ผ่านมา
เกิดความขัดแย้งจนทำให้การเมืองขาดเสถียรภาพ รัฐบาลไม่มีเสถียรภาพ เพราะอำนาจพิเศษของวุฒิสมาชิกที่ค้ำอยู่ เป็นผลพวงของมาตรา 272 นั่นเอง
ด้วยเหตุผลที่อ้างว่าไม่ไว้วางใจนักการเมือง พรรคการเมือง และไม่มั่นใจการใช้ดุลพินิจของผู้ใช้สิทธิเลือกตั้งจะมีคุณภาพ มีจิตสำนึก
เมื่อความพยายามปิดสวิตช์ ส.ว.เลิกมาตรา 272 อย่างไรก็ไม่สำเร็จ สภาพการณ์ทางการเมืองขณะนี้จึงทำให้พรรคการเมืองแบ่งเป็นสองกลุ่ม กลุ่มแรก มุ่งแก้ปัญหาเฉพาะหน้าระยะสั้น ช่วงชิงอำนาจเป็นฝ่ายบริหารให้ได้ก่อน
กับอีกกลุ่มหนึ่งมุ่งแก้ปัญหาระยะยาว ระดับปรับเปลี่ยนโครงสร้างการเมือง การบริหาร การปกครอง ทำให้การกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นเกิดขึ้นจริงให้ได้
แต่ไม่ว่าจะเลือกเส้นทางไหนเป็นหลัก ล้วนต้องเผชิญกับอำนาจรวมศูนย์เดิมที่ยังคงอยู่อย่างเหนียวแน่น
ดังที่การเรียกร้องให้มีการเลือกตั้งผู้ว่าราชการจังหวัดทั่วประเทศ ซึ่งไม่รู้ว่าจะต้องใช้เวลาในการต่อสู้ผลักดันอีกกี่สิบปีถึงจะเป็นจริงในสังคมไทย
เอาแค่ทำประชามติเรื่องนี้เพื่อให้ได้บทสรุปร่วมกันก่อนปฏิบัติจริง ก็ยากแสนยากที่จะเกิดขึ้นได้เสียแล้ว
