ทฤษฎีสมคบคิด…: โดย เฉลิมพล พลมุข

การมีชีวิตอยู่ของคนหรือมนุษย์เราในโลกทุกวันนี้ต้องเผชิญกับสภาพปัญหาต่างๆ ตั้งแต่การดำรงชีพในชีวิตประจำวัน ปัญหาของระบบสังคม เศรษฐกิจ การศึกษา สาธารณสุข เทคโนโลยี การแพทย์สาธารณสุขและระบบการเมืองทั้งในประเทศและนานาประเทศ ผู้คนทั้งหลายทั้งที่ได้พบกับสภาพปัญหาทั้งโดยตรงและอ้อมต่างมีคำถามที่ว่า กรณีหรือเหตุการณ์บางอย่างจึงต้องมีกระบวนการ แนวคิดระบบในการสมคบคิด

ทฤษฎีสมคบคิด (Conspiracy Theory) ก็คือระบบความคิดของคนหรือกลุ่มคนที่นำเหตุการณ์หรือเรื่องเล่ามาเชื่อมโยงเข้าด้วยกันเพื่อมีวัตถุประสงค์หนึ่งใดที่จะให้คุณ-โทษ ประโยชน์-หรือความเสียหายให้แก่บุคคล กลุ่มบุคคลโดยมีข้อเท็จจริงเพียงบางส่วนหรืออาจจะมีเหตุผลความเชื่อบางส่วนมาสนับสนุนทั้งในบริบทของสังคม วัฒนธรรม ศาสนาและการเมือง

เรื่องราวในอดีตกาลที่ผ่านมาที่เกี่ยวเนื่องกับทฤษฎีสมคบคิดในต่างประเทศ อาทิ นักบินอวกาศบัสซ์ อัลดริน และนีล อาร์มสตรอง ในโครงการอะพอลโลที่เหยียบดวงจันทร์เมื่อปี พ.ศ.2511 เป็นเรื่องลวง ฮิตเลอร์ และเอลวิส เพรสลีย์ ยังไม่ตายแต่ถูกมนุษย์ต่างดาวนำตัวไปนอกโลก ปริศนาการลอบสังหารประธานาธิบดีคนที่ 35 จอห์น เอฟ เคนเนดี ที่มีอายุน้อยที่สุดของสหรัฐอเมริกา เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ.2506 เจ้าของวาทะ “จงอย่าถามว่าประเทศชาติจะให้อะไรแก่ท่าน แต่จงถามตัวท่านเองว่าท่านจะทำอะไรให้ประเทศชาติ” หรือโลกอาจจะแตกในเร็ววันนี้เนื่องด้วยจะมีก้อนอุกกาบาตขนาดใหญ่เข้ามาในวงโคจรของโลกของเรา…

เมื่อเร็ววันมานี้ได้เกิดสงครามในประเทศซีเรีย ประเทศสหรัฐอเมริกาได้มีการยิงขีปนาวุธกว่าห้าสิบลูกจากเรือรบในทะเลเมดิเตอร์เรเนียนเข้าสู่ฐานทัพซีเรีย โดยสงสัยว่าจะเป็นสถานที่ปล่อยอาวุธเคมี ภาพที่นำเสนอโดยสื่อทั้งในเมืองไทยเราและต่างประเทศก็จะพบเห็นเด็กเล็กๆ และผู้หญิงที่ได้รับผลกระทบจากสารเคมีเข้าทำลายระบบประสาทจนทำให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่าห้าร้อยคน

Advertisement

โฆษกของประธานาธิบดีวลาดิมีย์ ปูติน นายดมิทรี เปสคอฟ ของประเทศรัสเซีย ได้กล่าวถึงการกระทำของสหรัฐอเมริกาที่ว่า “เป็นพฤติกรรมที่ก้าวร้าวต่ออธิปไตยของประเทศ รวมทั้งจะทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐอเมริกาและรัสเซียเลวร้ายลง…” (BBC.COM)

ซึ่งก่อนหน้านี้เราท่านได้รับรู้ถึงเรื่องราวเกี่ยวกับ พ.อ.เซอร์เก สกริปาล วัย 66 ปี และนางสาวยูเลีย
สกริปาล ลูกสาววัย 33 ปี อดีตเจ้าหน้าที่หน่วยสืบราชการลับของรัสเซีย ได้ถูกพบในอาการที่ล้มฟุบบนม้านั่งนอกศูนย์การค้ามอลทิงส์ ถูกพยายามฆ่าด้วยสารพิษทำลายระบบประสาท มีการหยุดหายใจ หัวใจล้มเหลว อาการชักกระตุก ในกรุงลอนดอนของประเทศอังกฤษ โดยทหารหน่วยข่าวกรองของรัสเซียให้ความเห็นกรณี
ดังกล่าวก็คือ การทรยศต่อชาติของตนเองโดยนำข้อมูลสำคัญไปให้ชาติอื่นที่เป็นคู่ขัดแย้งสมควรแก่การตาย ในเรื่องราวดังกล่าวมีความสลับซับซ้อนทั้งในเรื่องของการกล่าวหาแทรกแซงการเลือกตั้ง ประเทศอังกฤษกล่าวหารัสเซียที่ใช้ระบบเจาะล้วงข้อมูลเพื่อทำลายเสถียรภาพชาติตะวันตก…

ในสังคมไทยเราเองก็มีการกล่าวถึงทฤษฎีสมคบคิดอยู่บ่อยครั้ง ทั้งปัญหาของเศรษฐกิจ ศาสนา สังคมและการเมือ อาทิ ข่าวหรือเรื่องราวที่สื่อต่างๆ นำเสนอมาเป็นเวลายาวนาน กรณีครูและตำรวจ ใครคือเจ้าของลอตเตอรี่ของรัฐบาลที่เป็นตัวจริง พระธัมมชโย อดีตเจ้าอาวาสวัดพระธรรมกาย ยังคงอยู่ในประเทศหรือไปอยู่ที่อื่นแล้ว อดีตนายกรัฐมนตรีหญิงคนแรก นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ได้หลบหนีออกนอกประเทศเป็นขบวนการสมคบคิดใช่หรือไม่

หรือแม้กระทั่งพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้กล่าวว่า “เดี๋ยวจะหาว่าผมไปถ่วงเวลา เป็นทฤษฎีสมคบคิด มันไม่ใช่ คิดกันไปเอง ผมไม่ต้องการลากยาวอะไรทั้งสิ้น…” (ข่าวสด 28 มีนาคม 2561)

ท่านผู้อ่านบางท่านอาจจะเห็นด้วยกับผู้เขียนที่ว่า ในช่วงเวลาที่ผ่านมานี้ รัฐบาลของ คสช.ที่ได้บริหารประเทศนำความสงบเรียบร้อยมาสู่ชาติบ้านเมือง มีการออกกฎหมายและการใช้มาตรา 44 จัดการสภาพปัญหาต่างๆ อย่างได้ผลในเวลาที่รวดเร็วในระดับหนึ่งเพื่อไปสู่การเลือกตั้งที่เรียกว่าประชาธิปไตยแบบสากลประเทศ ที่มีคนรุ่นใหม่ที่คาดหวังอนาคตของการเมืองไทยจะมีการพัฒนาการไปสู่ความเป็นอารยประเทศโดยอ้างถึงวงเวียนการเมืองเดิมๆ ของไทย ก็คือความวุ่นวายในรัฐสภา ปิดล้อมสถานที่ราชการ ชัตดาวน์กรุงเทพฯ กฎหมายถูกละเมิด การฆ่าทำลายชีวิตคนไทยด้วยกันเองด้วยอาวุธสงคราม การแบ่งสีขั้วฝ่ายและนำมาซึ่งการปฏิวัติรัฐประหาร…

ครั้งหนึ่งในคืนวันที่ 19 กันยายน พ.ศ.2549
พลเอกสนธิ บุญยรัตกลิน เป็นหัวหน้าคณะปฏิวัติรัฐประหารของรัฐบาลทักษิณ ชินวัตร โดยได้เปิดเผยในเวลาต่อมาว่าได้มีการเตรียมการดังกล่าวมาประมาณ 7 เดือน ในช่วงหนึ่งได้ให้สัมภาษณ์สื่อที่ว่า “รับประกันว่าทหารจะไม่ยึดอำนาจ” ก่อนที่จะมีการปฏิวัติได้มีการเคลื่อนไหวของรถถังทหารใกล้กับกรุงเทพฯ กองทัพบกก็นำเสนอว่าเป็นการฝึกซ้อมตามกำหนดการ หลังจากทำการรัฐประหารเสร็จสิ้นแล้วได้มีการยกเลิกรัฐธรรมนูญ ยุบรัฐสภา สั่งห้ามการประท้วงและมีกิจกรรมทางการเมือง ตรวจสอบสื่อมวลชน ประกาศใช้กฎอัยการศึกและมีการจับคณะรัฐมนตรีหลายคน มีการให้คำมั่นสัญญาว่าจะฟื้นฟูรัฐบาลระบอบประชาธิปไตยภายในหนึ่งปี มีการตั้งคณะมนตรีความมั่นคงของชาติโดยมีเหตุผลในการทำรัฐประหารในครั้งนั้นก็คือ มีการทุจริตผลประโยชน์ทับซ้อน ใช้อำนาจในทางมิชอบ ละเมิดจริยธรรมคุณธรรมของผู้นำประเทศ ต่อมามี
คำกล่าวว่าการปฏิวัติในครั้งนั้นเสียของ…

สภาพปัญหาต่างๆ ของเมืองไทยเราที่ต้องเผชิญอยู่ในปัจจุบันทั้งแรงงานข้ามชาติ โสเภณี ยาเสพติด
การพนัน การว่างงานของผู้ที่จบการศึกษาระดับอุดมศึกษา เด็กเยาวชนไทยส่วนหนึ่งอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ ประชากรไทยวัยแรงงานกว่าสิบล้านคนที่ลงทะเบียนคนจนเพื่อรับเงินช่วยเหลือจากรัฐบาล การพบทุจริตของข้าราชการที่ทำงานเกี่ยวกับคุณภาพชีวิตของคน ทั้งขบวนการโกงเงินกองทุนเสมาพัฒนาของกระทรวงศึกษาธิการ การโกงเงินคนไร้ที่พึ่ง ผู้ป่วยโรคเอดส์ ชาวเขา ทุจริตในเครื่องกรองน้ำ วัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า คดีเรื่องฆ่าเสือดำ ทุนข้ามชาติที่ได้รับการประมูลงานจากภาครัฐที่มีผลประโยชน์ทับซ้อนอันเป็นที่กังขา ปัญหาการบาดเจ็บตายบนท้องถนนในวันหยุดตามเทศกาล ความไม่สงบของจังหวัดชายแดนภาคใต้ หรือปัญหาอื่นๆ ที่สื่อได้นำเสนอในวันเวลาที่ผ่านมาที่อยู่ในลักษณะกลืนไม่เข้าคายไม่ออกทั้งคนในรัฐบาลเองและสถาบันตุลาการ อาจจะรวมไปถึงคนหนุ่มสาวกลุ่มหนึ่งที่ออกมาชุมนุมเพื่อเรียกร้องให้มีการเลือกตั้งในเร็ววันอาจจะรวมอยู่ในนัยยะของขบวนการสมคบคิดอยู่ด้วยหรือไม่…

มีนักวิจัยด้านรัฐศาสตร์ของมหาวิทยาลัย Miami ที่นำโดย Joseph E. Uscinski และ Joseph M. Parent ที่ได้เขียนหนังสือเรื่อง American Conspiracy Theories ในปี 2014 ที่ได้สำรวจคนอเมริกาพบว่า 3 ใน 4 เคยเชื่อว่า “โอบามา” ไม่ได้เป็นคนอเมริกัน และเหตุการณ์ 9/11 รัฐบาลจอร์จ ดับเบิลยู บุช อยู่เบื้องหลังแผนวินาศกรรมระดับโลก และงานวิจัยพบว่า คนที่มีการศึกษาต่ำกว่าระดับมัธยมมีแนวโน้มเชื่อทฤษฎีสมคบคิดว่า 42% คนที่จบระดับปริญญาตรีเชื่อในเรื่องดังกล่าว 23%

และในคนที่มีการศึกษาสูง 1 ใน 5 มีความเชื่อในทฤษฎีสมคบคิดรวมถึงเขาเหล่านั้นจะต้องมีหน้าที่ถ่ายทอดในทฤษฎีดังกล่าวในยังคนรุ่นใหม่หรืออยู่ในตำแหน่งที่สามารถบังคับใช้อำนาจให้กับสังคมได้

ในหลักการของศาสนาพุทธมีคำสอนที่เกี่ยวเนื่องกับบุคคล เวลา เหตุการณ์ ที่เป็นกรณีตัวอย่างให้เราท่านได้ใช้เป็นอุบายเพื่อสนับสนุนวิธีคิด การบริหารชีวิตและการทำงาน อาจจะรวมไปถึงประโยชน์ที่มีผลต่อประเทศชาติส่วนรวมก็คือ สาระในวันสำคัญทางศาสนาทั้งวันมาฆบูชา วิสาขบูชา อาสาฬหบูชา วันเข้าพรรษา วันออกพรรษา หรือแม้กระทั่งวัตรปฏิบัติของพระภิกษุสงฆ์ที่ควรนำมาปรับใช้ในชีวิตประจำวันของเราท่านทั้งหลาย

ศาสนาพุทธที่ก่อกำเนิดในประเทศอินเดียและเนปาล เจ้าชายสิทธัตถะที่ได้สละความสุขสบายส่วนตนทั้งทรัพย์เกียรติยศญาติพี่น้องตระกูลออกบวชเพื่อแสวงหาสัจธรรมของชีวิตให้แก่ชาวโลก ในช่วงแรกของการเผยแผ่ศาสนามีทั้งคนที่เห็นด้วยในหลักการและมิได้เห็นด้วยเป็นจำนวนมาก ปัญหาอุปสรรคต่างมีนานัปการ ทั้งบุคลากรที่อยู่ในศาสนาเองและบุคคลที่มีความเห็นต่างการกล่าวร้าย ให้ร้าย ปองร้าย อาจจะรวมไปถึงการลอบฆ่าเพื่อทำลายก็มีเกิดขึ้นในสมัยครั้งพุทธกาลและปัจจุบันเราท่านในฐานะพุทธศาสนิกชนบางคนอาจจะได้มีโอกาสได้ไปเยือนหรือไปย้อนระลึกนึกถึงพระมหากรุณาธิคุณขององค์พระศาสดาที่ได้ไปกราบไหว้สังเวชนียสถานทั้งอินเดียและเนปาล อาจจะรวมได้มีโอกาสได้ไปแสวงบุญในประเทศที่นับถือพุทธศาสนาทั้งจีน ญี่ปุ่น ศรีลังกา พม่า ลาว เขมร หรือประเทศแถบยุโรป คนตะวันตกหรือฝรั่งบางชาติได้ให้ความสนใจในหลักคำสอนและวิธีการที่จะขจัดความทุกข์ในชีวิต ฝรั่งหรือชาวต่างชาติหลายคนได้บวชอุทิศชีวิตถวายพระศาสนา ขณะเดียวกันก็ได้เผยแผ่ธรรมะหรือศาสนาไปยังประเทศของตน

หลักการดังกล่าวเรียกว่าอปริหานิยธรรม ในครั้งนั้นพระเจ้าอชาตศัตรูต้องการขยายอาณาจักรให้กว้างขวางโดยต้องการไปยึดแคว้นวัชชี ซึ่งมีพื้นที่มากเป็นพิเศษ มีกษัตริย์ลิจฉวีปกครองดูแลโดยใช้หลักสามัคคีธรรม วิธีการยึดเมืองก็คือได้จัดส่งวัสสการพราหมณ์ เป็นผู้เฉลียวฉลาดทำหน้าที่อาสาไปทำงานในเมืองดังกล่าวแล้วเป็นไส้ศึกและเป็นสายลับ โดยแผนการดังกล่าวมิเป็นผลแล้วแจ้งต่อพระเจ้าอชาตศัตรูมิให้ไปตีเมืองได้ ในที่สุดก็ถูกลงโทษและขับไล่ไปที่อื่น

หลังจากนั้นวัสสการพราหมณ์ได้ไปอยู่เมืองเวสาลี ได้รับใช้กษัตริย์เนื่องด้วยตนเองเป็นผู้มีวาทศิลป์ รู้จักใช้เหตุผลโดยให้ทำหน้าที่พิจารณาคดีความและถวายความรู้ให้แก่พระกุมาร ต่อมาก็ได้ใช้กลอุบายเพื่อสร้างความแตกแยกโดยทดสอบด้วยการตีกลองเรียกให้มาประชุมพร้อมกัน ปรากฏว่าไม่มีใครมาประชุมกลอุบายดังกล่าวถือว่าเป็นผล จึงส่งข่าวไปยังพระเจ้าอชาตศัตรูให้ยกทัพเข้าตีเมืองวัชชีอย่างง่ายดาย เนื่องด้วยบุคคลแต่ละพวกฝ่ายขาดความสามัคคี ไม่ไว้วางใจกัน รวมถึงหวาดระแวงซึ่งกันและกัน
หลักการของอปริหานิยธรรมก็คือ มีการประชุมโดยพร้อมเพรียงกันเพื่อจะได้กำหนดนโยบายแนวปฏิบัติไปในทิศทางเดียวกัน ไม่ออกกฎ หลักการที่ขัดต่อชีวิตความเป็นอยู่อย่างสุขสงบ ให้เกียรติเคารพต่อผู้นำและสมาชิกโดยเห็นถึงความเป็นมนุษย์โดยเฉพาะสตรี ผู้สูงอายุ คนพิการ เคารพบูชาสิ่งที่ยึดเหนี่ยวทางด้านจิตใจโดยธรรมและให้การปกป้องคุ้มครองปราชญ์หรือบัณฑิตผู้ชี้แนวทางของชีวิต…

ในหลวงรัชกาลที่ 9 พระองค์ท่านได้พระราชทานพระบรมราโชวาทเนื่องในโอกาสวันข้าราชการพลเรือนเมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ.2532 “การจะทำงานให้มีประสิทธิผลและให้ดำเนินไปได้โดยราบรื่น จำเป็นอย่างยิ่งจะต้องทำด้วยความรับผิดชอบอย่างสูง ไม่บิดเบือนข้อเท็จจริง ไม่บิดเบือนจุดประสงค์ที่แท้จริงของงาน สำคัญที่สุดต้องเข้าใจความหมายของคำว่าความรับผิดชอบ เพราะความรับผิดชอบ คือหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายให้ทำ จะหลีกเลี่ยงละเลยไม่ได้…”

เฉลิมพล พลมุข

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image