เดินหน้าชน : ‘มีชัย’ เทเลอร์เมด
รัฐธรรมนูญฉบับ 60 คือ 1 ในต้นตอเกิดวิกฤตการเมืองหลังนักเรียน นิสิต นักศึกษา และเยาวชนคนหนุ่มสาว คนรุ่นใหม่วัย 15-30 ปี อนาคตของประเทศ ออกมาชุมนุมประท้วงขับไล่ รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่มาจากมรดกรัฐธรรมนูญสืบทอดอำนาจฉบับมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานคณะกรรมาธิการ (กมธ.)
ผมสนใจในคำสัมภาษณ์ของ จิรายุ ห่วงทรัพย์ ส.ส.กทม. พรรคเพื่อไทย ที่ออกมาระบุว่า ประชาชนฝากมาว่า พวกเขาอยากจัดแคมเปญ ตามหามีชัย..ผู้ร่างรัฐธรรมนูญฉบับดีไซน์มาเพื่อพวกเรา เพราะอยากทราบเหตุผลที่มีชัย ร่างรัฐธรรมนูญ ปี 2560 นั้น วันนี้ต้องออกมาชี้แจงกับสังคมว่าเขียนอย่างไร ทำไมถึงทำให้ประเทศไทยเดินทางมาถึงวันนี้ได้ โดยเฉพาะการเขียนให้ ส.ว.แต่งตั้งจาก คสช.ไปโหวตเลือกนายกรัฐมนตรีได้
หากย้อนกลับไปในช่วงจัดทำรัฐธรรมนูญ 2560 มีชัย เข้ามารับหน้าที่ประธาน กรธ. หลังร่างรัฐธรรมนูญถาวรฉบับแรกซึ่งจัดทำโดย บวรศักดิ์ อุวรรณโณ กับพวกรวม 36 คน ถูกคว่ำกลางสภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) เมื่อ 6 ก.ย.2558 จนต้องเริ่มกระบวนการกันใหม่
มีชัยกับ 20 กรธ.ใช้เวลา 174 วันในการจัดทำร่างแรกรัฐธรรมนูญ ก่อนเผยแพร่ต่อสาธารณะเมื่อ 29 มีนาคม 2559 เพื่อรับฟังความคิดเห็น แล้วนำไปปรับปรุงเป็นร่างฉบับพร้อมนำไปออกเสียงประชามติ
ในวันนั้น มีชัย ในช่วงร่างรัฐธรรมนูญเสร็จใหม่ๆ มีความรู้สึกอย่างไรเพราะกระแสพรรคการเมือง นักวิชาการฝ่ายก้าวหน้า วิจารณ์ว่ารัฐธรรมนูญฉบับนี้ทำให้ประเทศล้าหลัง
คำสัมภาษณ์ของ มีชัย ในเว็บไซต์ประชาชาติธุรกิจ 17 ก.ย.61 แสดงความรู้สึกในช่วงนั้นที่ถูกต่อต้านว่า แปลว่าเราประสบความสำเร็จพอสมควร เพราะเขายังไม่สามารถบอกได้ว่าที่ไม่ดี ไม่ดีตรงไหน เพียงแต่ตั้งธงฉีก ใช่ไหม เหมือนกับผมไม่เคยอ่านหนังสือพิมพ์ฉบับนี้เลย แล้วมาบอกว่าฉบับนี้ไม่ได้เรื่อง ถ้าผมเป็นนายทุนผมจะยุบทิ้ง ไม่บอกสักคำว่าคอลัมน์ไหนไม่ดี
มีชัย คิดว่ากลุ่มที่สร้างวาทกรรมเรียกรัฐธรรมนูญ 2560 ว่าเป็น มรดก คสช. ถือว่าดูถูกประชาชน
คนพูดก็ดูถูกประชาชนพอสมควร เพราะคนที่ลงคะแนนประชามติ ลงโดยไม่รู้เรื่อง แต่ผมคิดว่าประชาชนเติบโตในตอนนี้จะสังเกตได้จากโซเชียลมีเดีย และเขา judge โดยไม่รอฟังสื่อ สมัยก่อนสื่อเป็นตัวนำ บัดนี้ สื่อตามโซเชียลฯ แม้แต่ข่าวยังเอาจากโซเชียลฯ และเมื่อคนดูสื่อน้อยลง ความคิดเห็นในสื่อก็จะน้อยลง ไม่ได้เชื่อ
ดังนั้น การลงมติรัฐธรรมนูญ มันบอกในหลายอย่าง ณ วันนั้นพรรคใหญ่ 2 พรรคที่มีสมาชิกพรรคท่วมท้น เป็น
ขั้วแกนนำจัดตั้งรัฐบาลได้ ถึงกับต่อต้านรัฐธรรมนูญฉบับนี้ แต่รัฐธรรมนูญก็ผ่านประชามติ ผมคิดว่าโลกมันเปลี่ยน ถ้าใครไม่เปลี่ยนมันถูกกลืนได้ ที่เราคิดว่าเราเคยทำแบบนี้แล้วได้ผล มันอาจจะไม่ได้ผล
มีชัย ย้ำว่า รัฐธรรมนูญฉบับนี้ ทำเพื่อให้คนไทยทันโลกได้ และยังตำหนิ นักวิชาการ ที่วิจารณ์รัฐธรรมนูญว่าเป็นพวกยึดติดกับตำรา นิยม ลอก จากต่างประเทศทำให้ไทยไม่เจริญ
เวลาเราร่างรัฐธรรมนูญเราลอกจากต่างประเทศไหม เมื่อหลายปีก่อนตอนที่ผมพ้นจากตำแหน่งประธานวุฒิสภา มีสื่อมาสัมภาษณ์ผมว่า ในอนาคตจะต้องทำอย่างไร ตอนนั้นผมไม่คิดว่าจะต้องมายุ่งเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญอีก ผมจึงตอบไปว่า ถึงเวลาที่คนไทยจะต้องสร้างรัฐธรรมนูญเป็น เทเลอร์เมด มากกว่าที่จะลอกจากต่างประเทศแต่เพียงอย่างเดียว เราโตแล้ว เรียนรู้มามากแล้ว โตพอที่จะรู้ว่าคนไทยเป็นอย่างไร สังคมไทย วัฒนธรรมไทยเป็นอย่างไร เราควรจะออกแบบรัฐธรรมนูญตามสิ่งต่างๆ เหล่านี้ แล้วไม่เคยนึกว่าผมจะกลับมาร่างอีก
เมื่อกลับมาร่างรัฐธรรมนูญ ใจผมนึกถึงตอนนั้น ถึงคราวที่เราจะต้องทำ เราไม่ได้สนใจว่าประเทศไหนมันมีแล้วมันเคยทำมาก่อนหรือไม่ เมื่อพบมี เราก็เบาใจ เบาใจสำหรับนักวิชาการที่ไม่สามารถสร้างอะไรได้ด้วยตัวเอง ต้องสร้างตามตำรา หรือสร้างตามที่คนอื่นเขาทำมาก่อน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ไทยไม่เจริญ
วันนี้ผมอยากรู้ความรู้สึก มีชัย เทเลอร์เมด จริงๆ ว่า รัฐธรรมนูญฉบับที่ร่างมากับมือมันดีจริงๆ ทำให้คนไทยทันโลกดั่งคำพูดหรือเปล่า …
โกนจา
