คุณนฤนาท เช่าซื้อรถยนต์ จากคุณโผงในราคา 260,400 บาท ตกลงชำระค่าเช่าซื้องวดละ 21,700 บาท รวม 12 งวด ชำระงวดแรก 23 พฤษภาคม 2536 งวดต่อไปทุกวันที่ 23 ของเดือนถัดไปจนกว่าจะครบ
คุณนฤนาทชำระค่าเช่าซื้องวดแรก และงวดที่ 2 รวมเป็นเงิน 43,400 บาท จากนั้นไม่ชำระแก่คุณโผงอีกเลย
วันที่ 18 มกราคม 2545 คุณโผงได้ทวงถามให้ชำระหนี้และบอกเลิกสัญญาทางไปรษณีย์ตอบรับถึงภูมิลำเนาของคุณนฤนาทวันที่ 22 มกราคม 2545 ปรากฏว่าจดหมายตีกลับระบุว่า “ไม่มีผู้รับ” แต่มีข้อความเขียนไว้ที่ซองจดหมายว่า “คุณนฤนาถถึงแก่ความตายแล้ว”
วันที่ 2 มีนาคม 2547 คุณโผงยื่นฟ้องคุณจำนูญ ทายาทของคุณนฤนาท ให้ส่งมอบรถยนต์ที่เช่าซื้อคืนมาในสภาพเรียบร้อยใช้การได้ดี หากคืนไม่ได้ให้ใช้ราคาแทนเป็นเงิน 217 000 บาท พร้อมดอกเบี้ย
คุณจำนูญให้การต่อสู้คดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งต่อสู้ว่า คดีขาดอายุความ 1 ปีแล้ว ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้คุณจำนูญส่งมอบรถยนต์ที่เช่าซื้อคืนแก่คุณโผงในสภาพเรียบร้อยใช้การได้ดี ถ้าส่งคืนไม่ได้ให้ใช้ราคาแทนเป็นเงิน 200,000 บาท
คุณจำนูญอุทธรณ์
ศาลชั้นอุทธรณ์ว่าคดีขาดอายุความแล้ว พิพากษากลับให้ยกฟ้อง
คุณโผงฎีกา
ศาลฎีกาวิจิจฉัยว่า คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของคุณโผงว่า ที่ศาลชั้นอุทธรณ์พิพากษาวินิจฉัยว่าฟ้องของคุณโผงขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1754 วรรคสามชอบแล้วหรือไม่
โดยคุณโผงฎีกาว่า ทราบการตายของคุณกัมปนาทเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2546 และคุณโผงฟ้องคดีนี้วันที่ 2 มีนาคม 2547 จึงยังไม่ขาดอายุความนั้น มาตรา 1754 วรรคสามได้ระบุห้ามมิให้เจ้าหนี้ฟ้องเจ้ามรดกเมื่อพ้นกำหนดหนึ่งปีนับแต่เมื่อเจ้าหนี้ได้รู้หรือควรได้รู้ถึงความตายของเจ้ามรดก
ตามบทบัญญัติดังกล่าวต้องเป็นการได้รู้หรือควรได้รู้อย่างแน่นอนและมีหลักฐานยืนยันได้ การที่คุณโผงมีหนังสือทวงถามลงวันที่ 18 มกราคม 2545 ให้คุณนฤนาทชำระหนี้และบอกเลิกสัญญา และได้ส่งให้คุณนฤนาทเมื่อวันที่ 22 มกราคม 2545 ตามใบตอบรับทางไปรษณีย์และซองจดหมายซึ่งไม่มีผู้รับ แต่มีข้อความเขียนระบุไว้ที่ซองจดหมายว่า “คุณนฤนาทถึงแก่ความตายแล้ว” โดยไม่ปรากฏว่าใครเป็นผู้แจ้งให้ผู้ส่งจดหมายบันทึกข้อความดังกล่าวกรณีดังกล่าวจึงยังไม่เป็นการแน่นอนว่าคุณนฤนาทถึงแก่ความตาย
ต่อมาเมื่อคุณโผงตรวจสอบข้อมูลทางทะเบียนในวันที่ 1 สิงหาคม 2546 ตามแบบรับรองรายการทะเบียนราษฎรมีข้อความระบุว่า “จำหน่ายชื่อคุณนฤนาทจากทะเบียนบ้านเนื่องจากตาย เมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 2545” จึงต้องฟังว่าคุณโผงเจ้าหนี้ได้รู้หรือควรได้รู้ถึงการตายของคุณนฤนาท เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2546
ดังนั้น เมื่อคุณโผงนำคดีนี้มาฟ้องเมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2547 ยังไม่พ้น 1 ปี สิทธิเรียกร้องต่อกองมรดกของคุณนฤนาท จึงไม่ขาดอายุความ
ศาลฎีกาพิพากษากลับให้บังคับคดีไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
นั่นคือ คุณจำนูญต้องส่งมอบรถคืน หากส่งคืนไม่ได้ต้องจ่ายเงินแทน
(เทียบคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 13384/2558)
+++++++++++++++++
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 1754 วรรค 3
ภายใต้บังคับแห่งมาตรา 193/27 แห่งประมวลกฎหมายนี้ ถ้าสิทธิเรียกร้องของเจ้าหนี้อันมีต่อเจ้ามรดกมีกำหนดอายุความยาวกว่าหนึ่งปี มิให้เจ้าหนี้นั้นฟ้องร้องเมื่อพ้นกำหนดหนึ่งปีนับแต่เมื่อเจ้าหนี้ได้รู้หรือควรได้รู้ถึงความตายของเจ้ามรดก
โอภาส เพ็งเจริญ [email protected]
