| ที่มา | มติชนรายวัน หน้า 18 |
|---|---|
| เผยแพร่ |
‘พระองค์ภาฯ’ กำลังใจอันยิ่งใหญ่ ชุบชีวิตผู้ต้องขัง ‘เรือนจำเขาระกำ’ สู่ ‘แลนด์มาร์กใหม่’ จ.ตราด
หากได้เห็นเรือนจำที่ไร้รั้วรอบขอบชิด แต่เต็มไปด้วยต้นไม้เขียวขจี แพะ หมู และ สายน้ำ อาจทำให้หลายคนแปลกใจ ว่ามีจริงหรือไม่
ยิ่งกล่าวว่า เรือนจำแห่งนี้ได้กลายเป็น “สถานที่ท่องเที่ยว” ที่กำลังจะกลายเป็นแลนด์มาร์กแห่งใหม่ โดยมีเหล่าผู้ต้องขังคอยดูแล และเป็นวิทยากร คงยิ่งทำให้ ทึ่ง ไม่น้อย
หนึ่งในนั้นคือ “เรือนจำชั่วคราวเขาระกำ” จ.ตราด ที่เกิดขึ้นจากพระดำริของพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา ให้ดำเนินการน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในเรือนจำ จากฐานคิดว่า
“เส้นทางเดินเข้าสู่เรือนจำจะไม่เกิด หากผู้ต้องขังมีกระบวนทัศน์หรือวิธีคิดแห่งความพอเพียง เพราะเชื่อว่าความพอเพียงในชีวิตจะสามารถหยุดยั้งไม่ให้คนกระทำผิดได้ ดังนั้น เมื่อผู้ต้องขังได้กระทำผิดไปแล้ว แม้จะโดยตั้งใจหรือไม่ก็ตามหากชีวิตในเรือนจำสามารถปรับเปลี่ยนวิธีคิดของผู้ต้องขัง รู้คุณค่าในตนเอง สามารถพึ่งพาตนเองได้ ไม่ใช้ชีวิตฟุ้งเฟ้อ ฟุ่มเฟือย และมีความพร้อมที่จะสามารถอยู่ร่วมกับสังคมได้ ผู้ต้องขังจะไม่หวนกลับมากระทำผิดซ้ำอีก”
พระองค์ประทาน “โอกาส” และความช่วยเหลือแก่ผู้ต้องขังที่ใกล้ได้รับอิสรภาพ โดยนำไปทดลองปรับใช้ในการนำร่อง 5 เรือนจำ พร้อมทั้งประทานเงิน 400,000 บาท เพื่อดำเนินโครงการนำร่องในเรือนจำชั่วคราว จัดอบรมผู้ต้องขังในโครงการกำลังใจ และกิจกรรมพี่สอนน้องจากรุ่นพี่ที่ประสบความสำเร็จด้วย
ซึ่งผลลัพธ์ของการดำเนินโครงการ พบว่ามีการกระทำผิดซ้ำ เพียงร้อยละ 5 เท่านั้น
ณ เรือนจำชั่วคราวเขาระกำแห่งนี้ เพียงช่วงสายตาแรกที่เห็น นักท่องเที่ยวจะได้เห็นเนินเขาสูงตระหง่าน ลำธาร และฝายชะลอน้ำ ของศูนย์เรียนรู้การท่องเที่ยวเชิงเกษตร พร้อมกับมีรูปปั้นสุนัขพันธุ์ไทยหลังอาน สุนัขพันธุ์ดังของจ.ตราด ที่ตั้งตระหง่านอยู่ ทั้งยังมี พื้นที่แหล่งเรียนรู้ “1 ไร่ทำจริงไม่มีจน” บนแปลงสาธิต สาธิตการเลี้ยงปลาไหล ปลาดุก นก ไก่ดำภูพาน ไก่ดำมองโกเลีย และกิจกรรมฝึกอาชีพผู้ต้องขัง ทั้งปลูกผักกางมุ้ง สวนมัลเบอรี่ เลี้ยงแพะคอนโด ไก่ ผึ้งชันโรง รวมไปถึงหมูหลุม ให้คนทั่วไปได้เรียนรู้
พร้อมกันนี้ นักท่องเที่ยวยังได้ลิ้มลองรสกาแฟ และสเต๊กจานร้อน จาก ร้านกาแฟ อินสไปร์ บาย ปรินเซส จากฝีมือผู้ต้องขัง ไปพร้อมกับดื่มด่ำกับทิวทัศน์รอบๆ แบบพาโนรามา 360 องศา ในบรรยากาศร่มรื่น
การนี้ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เสด็จทรงเป็นประธานการเปิดศูนย์เรียนรู้การท่องเที่ยวเชิงเกษตรในการน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในเรือนจำ ณ บริเวณเรือนจำชั่วคราวเขาระกำ อ.เมือง จ.ตราด ท่ามกลางความปลื้มปีติของเหล่าผู้ต้องขัง เสด็จไปทอดพระเนตรกิจกรรมต่างๆ ของศูนย์การเรียนรู้ฯ และทรงเข้าร่วมกิจกรรมพี่สอนน้องในการอบรมผู้ต้องขังรุ่นที่ 9 อย่างใกล้ชิด อันเป็นกิจกรรมที่ให้ความรู้และแรงบันดาลใจ ในการต่อสู้กับความกลัวและโลกภายนอก ทั้งยังประทานพระโอวาทกับเหล่าผู้ต้องขังที่เข้าร่วมอบรมว่า
“ความรู้ที่เราได้ ไม่มีอะไรไม่เป็นประโยชน์ ทุกอย่างเป็นประโยชน์หมด ว่าจะไปทำอะไรในอนาคต แต่ก็ขอให้ตรึกตรอง คิดวางแผนให้ดี ในสิ่งที่จะทำต่อไป และทุกสิ่งจะประสบความสำเร็จ และก็ต้องมีความอดทน“
“เศรษฐกิจพอเพียง ไม่ได้ห้ามรวย แต่คือให้มีการวางแผน ให้มั่นคง ร่ำรวย ไม่ได้หมายความว่าต้องไปเลี้ยงแพะ เลี้ยงกบ เลี้ยงวัว แต่คือแนวคิดเรื่องการวางแผน การตัดสินใจ การมีสติในการใช้ชีวิต”
เอนก ทองลอย ผู้บัญชาการเรือนจำ จ.ตราด เผยว่า แรกเริ่มที่แห่งนี้ไม่มีอะไรเลย มีเพียงแค่เรือนนอน ถ้าฝนตกจากภูเขาน้ำไหลไม่เกินครึ่งชั่วโมงแห้ง ก็ใช้ศาสตร์พระราชาในการทำฝายชะลอน้ำ ตักน้ำเอาไว้ใช้เป็นทอดๆ เพื่อมาสนับสนุนแปลงผัก พืชสวนพืชไร่ ระหว่างที่คุมขัง เราให้เขาศึกษาว่าถ้าเขาไปอยู่บ้านจริงเขาจะทำอะไร เรือนจำชั่วคราวนี้เปิดให้คนทั่วไปเข้า-ออกได้ ใช้ชีวิตอย่างไม่มีพันธนาการ เป็นกุศโลบายที่ต้องการให้สังคมยอมรับผู้ต้องขัง หรือผู้ก้าวพลาด ทุกวันนี้ ที่นี่เป็นแหล่งท่องเที่ยว มีการจัดแข่งขันวิ่ง ปั่นจักรยาน ถ่ายพรีเวดดิ้งของบ่าวสาวไม่น้อยกว่า 10 คู่
สุรวัจน์ ยุพรภักดีโรจน์ ที่เคยได้รับการอบรมรุ่นที่ 1 และกลับมาเป็นคนต้นแบบ เผยว่า ตอนที่พ้นโทษ ออกไปหางานใครก็ไม่รับ ไปทำได้ที่หนึ่งไม่กี่เดือน เขาสอบประวัติ ก็เชิญให้เราออก เราก็รู้สึกท้อใจมาก จนได้มาเป็นพ่อบ้านที่หน่วยงานราชการแห่งหนึ่ง ตอนนั้นคิดว่า เราจะต้องมีธุรกิจของเรา เพราะอาจจะไม่มีงานวันไหนก็ได้ เราต้องเลี้ยงตัวเองได้ จึงเริ่มเลี้ยงแพะในพื้นที่บ้าน เพราะเราอยากเลี้ยงอะไรที่ขายได้ตลอด จนตอนนี้ มีแพะอยู่ 200 ตัว เป็นรายได้เดือนละ 2 หมื่นกว่าบาท นอกจากขายแพะก็ยังเลี้ยงกบ นำแนวคิดเกษตรผสมผสานมาใช้ในการเลี้ยงสัตว์แทน ทุกวันนี้ ผักเราก็เก็บกินจากสวน แบ่งปันเพื่อนบ้านด้วย
ด้าน ผดุงศักดิ์ สามัญเมือง อีกหนึ่งคนต้นแบบ จากเรือนจำชั่วคราว จ.ตราด เผยว่า หลังจากพ้นโทษ ก็ได้ไปทำเกษตรอินทรีย์ให้กับรีสอร์ตที่เกาะหมาก ซึ่งมีประชากรไม่เยอะ ให้เขาได้กินผักที่ปลอดสารเคมีจริงๆ ได้ไปสอนชาวบ้านทำปุ๋ยหมัก น้ำจุลินทรีย์ต่างๆ ทุกวันนี้ ชาวบ้านเรียกเราว่าอาจารย์ ทำให้เรามีความสุข
“พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา ทรงเป็นกำลังใจให้กับพวกเราอย่างแท้จริง หากไม่ได้โอกาสนี้ เราก็ไม่รู้ว่าจะทำอะไรหลังออกจากเรือนจำ พระองค์ทรงเป็นแรงบันดาลใจ ให้เราไม่ต้องกลับสู่วังวนเดิมๆ” ผดุงศักดิ์กล่าว
เพื่อชีวิตที่ดีหลังพ้นโทษ
