รอบ 1 เดือน ผู้ป่วยโควิดในกรุง ขอกลับไปรักษาที่บ้านเกิดเกือบแสนคน
เมื่อวันที่ 5 สิงหาคม ที่กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) นพ.ธงชัย เลิศวิไลรัตนพงษ์ หัวหน้าผู้ตรวจราชการ สธ. แถลงถึงสถานการณ์การบริหารจัดการนำผู้ติดเชื้อโควิด-19 กลับไปรักษาที่ภูมิลำเนา ว่า ขณะนี้มีผู้ป่วยติดเชื้อในกรุงเทพมหานคร และปริมณฑลจำนวนมาก ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นผู้มีภูมิลำเนาอยู่ในต่างจังหวัด เมื่อติดเชื้อก็อยากเดินทางกลับบ้าน สธ.จึงมีนโยบายเพื่อแก้ปัญหาภาพรวมทั้งหมด
นพ.ธงชัยกล่าวว่า สถานการณ์ปัจจุบัน ข้อมูลสะสมตั้งแต่วันที่ 1 ก.ค.- 4 ส.ค.64 มีผู้ยืนยันติดเชื้อโควิด-19 ที่เดินทางจากกรุงเทพฯและปริมณฑล กลับไปภูมิลำเนาทั่วประเทศ 94,664 ราย เป็นข้อมูลเฉพาะผู้ติดเชื้อในระบบ แต่จริงๆ คงมีคนเดินทางกลับไปมากกว่านี้ ส่วนใหญ่กว่าครึ่งหนึ่งจะอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) โดยเฉพาะเขตสุขภาพที่ 7 จำนวน 13,022 ราย เขตสุขภาพที่ 8 จำนวน 13,761 ราย เขตสุขภาพที่ 9 จำนวน 17,293 ราย และเขตสุขภาพที่ 10 จำนวน 9,821 ราย ส่วนที่เหลือก็จะกระจายออกไป ได้แก่ เขตสุขภาพที่ 1 ภาคเหนือตอนบน จำนวน 4,447 ราย เขตสุขภาพที่ 2 ตั้งแต่ จ.ตาก ลงมา จำนวน 5,125 ราย เขตสุขภาพที่ 3 จ.นครสวรรค์ ลงมา จำนวน 7,515 ราย ขณะที่ พื้นที่ภาคกลางเขตสุขภาพที่ 4 จำนวน 4,711 ราย เขตสุขภาพที่ 5 จำนวน 7,871 ราย เขตสุขภาพที่ 6 จำนวน 8,691 ราย ส่วนภาคใต้ คือ เขตสุขภาพที่ 11 จำนวน 1,424 ราย และเขตสุขภาพที่ 12 จำนวน 983 ราย
นพ.ธงชัยกล่าวว่า การดำเนินการที่ผ่านมา ระยะที่ 1 ส่วนใหญ่เป็นผู้ป่วยเดินทางกลับไปด้วยตัวเอง มีทั้งที่แจ้งและไม่แจ้งข้อมูล ซึ่งเป็นการติดต่อไปยังสถานพยาบาลปลายทาง เพื่อขอกลับไปรักษาตัวที่บ้านหรือโรงแรม ระยะที่ 2 จังหวัดเริ่มมีมาตรการและกระบวนการของตนเอง เช่น สายด่วนจังหวัดให้ติดต่อไปล่วงหน้า มีการประเมินโดยโรงพยาบาล (รพ.) ในแต่ละจังหวัด ซึ่งคาดว่าตอนนี้มีครบทุกจังหวัดแล้วที่รับผู้ป่วย ระยะที่ 3 ท้องถิ่นช่วยดำเนินการ เช่น จ.เชียงราย สนับสนุนงบประมาณจัดหารถบัสรับผู้ป่วยจากกรุงเทพฯ ประสานกลับไปที่ภูมิลำเนา และ ระยะที่ 4 นโยบายภาครัฐ สร้างความร่วมมือทั้งภาครัฐ เอกชนและเครือข่ายต่างๆ มีความชัดเจนในการส่งผู้ป่วยกลับ เช่น ทางรถไฟ รถบัส เดินทางครั้งละหลายพันราย
“ขณะนี้กระบวนการยังมีอยู่ทุกจังหวัด ดังนั้น ขอเรียนประชาชนที่ต้องการกลับบ้าน ให้ติดต่อประสานงานล่วงหน้าเพื่อเป็นประโยชน์ต่อตัวท่านเอง และเพื่อการประเมินสถานการณ์ล่วงหน้าว่าอาการป่วยอยู่ระยะใด เช่น หากเป็นกลุ่มสีเขียวมีความเสี่ยงน้อย หรือหากเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงมากขึ้นก็จะมีการประสานงานก่อนการเดินทาง ยังพบประปรายว่า มีการเดินทางไปถึงพื้นที่โดยที่ไม่ได้แจ้งข้อมูล ซึ่งจะเป็นความเสี่ยงต่อตัวท่านเอง และมีโอกาสไปแพร่โรคให้กับคนอื่นในระหว่างการเดินทางหรือเมื่อไปถึงพื้นที่แล้ว” นพ.ธงชัยกล่าว
นพ.ธงชัยกล่าวว่า วิธีการง่ายๆ คือ ติดต่อไปที่จังหวัดของท่านตามภูมิลำเนา หรือติดต่อไปที่ รพ.ของจังหวัดที่มีเครือข่ายประสานงานต่อได้ หรือประสานกับนโยบายภาครัฐ เพื่อเข้ารับการประเมินก่อนการเดินทาง และเพื่อการเดินทางกลับภูมิลำเนาอย่างปลอดภัย หรือสแกนคิวอาร์โค้ด สายด่วน 1330 ต่อ 15 หรือสายด่วน 1669
นพ.ธงชัยกล่าวว่า มาตรการดูแลผู้ป่วยเมื่อเดินทางถึงภูมิลำเนา จะมีเจ้าหน้าที่มารอรับ เพื่อประเมินสภาพผู้ป่วยเบื้องต้นเพื่อแยกความรุนแรงของอาการ เช่น การเอกซเรย์ปอด เมื่อแยกผู้ป่วยออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1. กลุ่มสีเขียวผู้ป่วยติดเชื้อไม่มีอาการ มีอาการน้อย ส่วนใหญ่จะเข้า รพ.สนาม ที่ทุกจังหวัดเพิ่มรองรับจำนวนมากขึ้นกว่าเดิม รวมถึงเข้าศูนย์พักคอยในชุมชน (community isolation) ส่วนการแยกกักที่บ้าน (home isolation) ในต่างจังหวัดทำได้ยาก แต่ก็จะมีการจัดระบบเข้าไปดูแล 2.กลุ่มสีเหลืองผู้ป่วยที่อาการไม่รุนแรง พิจารณารักษาใน รพ.ชุมชน และ 3.กลุ่มสีแดงผู้ป่วยอาการรุนแรง ที่สามารถวัดได้จากออกซิเจนปลายนิ้วที่ลดลง หรือมีอาการเหนื่อยหอบ ก็จะรักษาในรพ.ทั่วไป/รพ.ศูนย์ ของจังหวัดนั้นๆ
นพ.ธงชัยกล่าวว่า ส่วนใหญ่ที่เดินทางไปจะเป็นกลุ่มสีเขียว มีกลุ่มสีเหลืองบางส่วน และสีแดงก็พอมีอยู่บ้าง แต่ทุกจังหวัดทั่วประเทศมีผู้ป่วยติดเชื้อที่เดินทางกลับบ้านและเราได้ดูแลอยู่ ดังนั้น ภาระตรงนี้ทุกจังหวัดเพิ่มขึ้น นอกเหนือจากที่ก่อนหน้านี้ที่ทุกจังหวัด ต้องส่งแพทย์ พยาบาล มาช่วย รพ.หลายแห่งในกรุงเทพฯ และปริมณฑล โดยเฉพาะกลุ่มสีเหลืองและแดง และช่วยที่ รพ.บุษราคัม อย่างน้อย 200-300 คน เพื่อดูแลผู้ป่วยกว่า 3,000 คน ซึ่งขณะนี้ได้เปิดเตียงผู้ป่วยหนัก อีก 17 เตียง ใช้แพทย์เฉพาะทางด้านการดูแลผู้ป่วยหนักโดยตรง รวมกับพยาบาลที่ผ่านการอบรมดูแลผู้ป่วยไอซียู ซึ่งส่วนนี้ก็มาจากพื้นที่ต่างจังหวัดทั้งหมด
“ช่วงนี้หนักในทุกพื้นที่ ที่จะต้องรับผิดชอบดูแลคนในพื้นที่ที่เริ่มมีการติดเชื้อเพิ่มขึ้น รวมถึงการรับผู้ป่วยกลับบ้านไปดูแลรักษาด้วย” นพ.ธงชัยกล่าว
