‘ดร.อนันต์’ เผยเฝ้าระวังไวรัส ‘นีโอโคโรนา’ เจอในค้างคาว
เมื่อวันที่ 28 มกราคม ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ไบโอเทค สวทช. โพสต์ข้อความโดยระบุว่า NeoCoV ไวรัสโคโรนาตัวใหม่ในค้างคาวที่ต้องเฝ้าระวัง งานวิจัยชิ้นหนึ่งถูกเผยแพร่มาจากทีมวิจัยจากประเทศจีนพูดถึงไวรัสโคโรนาในค้างคาวที่พบในประเทศในทวีปแอฟริกา โดยไวรัสชนิดนี้ชื่อว่า NeoCoV ซึ่งเป็นไวรัสที่มีความใกล้เคียงกับไวรัส MERS ซึ่งเป็นไวรัสที่ก่อโรคที่รุนแรงมากในมนุษย์ แต่ด้วยความสามารถในการแพร่กระจายที่ไม่ดี ทำให้การระบาดของ MERS-CoV จึงอยู่ในวงจำกัด
ปกติไวรัส MERS-CoV และไวรัสอื่นๆ ที่ใกล้เคียงกันจะใช้โปรตีนตัวรับจากเซลล์โฮสต์ที่ไม่เหมือนไวรัส SARS-CoV-2 ที่ใช้ ACE2 โดยไวรัสกลุ่ม MERS-CoV ใช้โปรตีนชื่อว่า Dpp4 และเป็นที่น่าสนใจว่างานวิจัยชิ้นนี้พบว่าไวรัสที่ชื่อว่า NeoCoV นี้ไม่ได้ใช้ Dpp4 เหมือนเพื่อนคนอื่นๆ แต่ดันไปใช้โปรตีน ACE2 เหมือนกับที่ SARS-CoV-2 ใช้ติด ข้อมูลจากทีมวิจัยระบุว่า ไวรัสชนิดนี้ยังติดได้ดีแต่เซลล์ของค้างคาว และติดเซลล์คนได้ไม่ดี ยกเว้นมีการเปลี่ยนแปลงเพิ่ม 1 ตำแหน่งที่โปรตีนหนามสไปค์ของไวรัส (T510F) ที่จะทำให้ไวรัสเข้าสู่เซลล์ของมนุษย์ได้เหมือน SARS-CoV-2
ประเด็นที่เป็นข้อเท็จจริงคือ ไวรัสชนิดนี้สามารถกลายพันธุ์เพิ่มจนจับกับ ACE2 ของมนุษย์ได้ แต่ประเด็นที่ไม่ได้มีการแสดงในการศึกษานี้คือ ติดแล้วจะแพร่กระจายไวเหมือน SARS-CoV-2 หรือไม่ เพราะการจับกับ ACE2 ได้อย่างเดียวอาจไม่ใช่สิ่งรับประกันถึงความสามารถในการแพร่กระจายของไวรัส และประเด็นสำคัญอีกข้อคือ การที่ไวรัสชนิดนี้ใกล้เคียงกับ MERS-CoV อาจจะไม่ได้หมายถึงความสามารถในการก่อโรคได้รุนแรงเท่า MERS-CoV เสมอไป ดังนั้น การสรุปไปว่าจะเป็นไวรัสที่ระบาดในมนุษย์ที่รุนแรงและทำให้คนเสียชีวิตถึง 30% ยังเป็นการสรุปที่ไม่อยู่บนข้อเท็จจริงครับ แต่ถึงอย่างไรก็ดี ไวรัสตัวนี้จำเป็นต้องถูกเฝ้าระวังการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิด