เมื่อวันที่ 26 มิถุนายน ที่สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (สกศ.) นพ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ ประธานคณะอนุกรรมการปฏิรูปโครงสร้างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา (กอปศ.) ที่มี นพ.จรัส สุวรรณเวลา เป็นประธานว่า กอปศ.แบ่งการปฏิรูปโครงสร้างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาไว้ 2 ประเด็น คือ 1.การพัฒนาปรับปรุงโครงสร้างที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาทั้งหมด อาจรวมถึงหน่วยงานที่อยู่นอกกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) ก็ได้ และ 2.ความอิสระในการบริหารจัดการของสถานศึกษา กอปศ.สรุปใช้คำว่าความเป็นอิสระในการบริหารจัดการสถานศึกษา มากกว่าคำว่าสถานศึกษานิติบุคคล หมายความว่า ถ้าโรงเรียนบางแห่งมีอิสระบางด้าน แต่ยังไม่เป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย จะไม่สามารถใช้สิทธิได้ทุกอย่าง
“ที่ประชุมยังเห็นว่าปัจจัยที่จะทำให้การจัดการสถานศึกษาประสบผลสำเร็จมีอีก 2 ปัจจัย คือสถานศึกษาต้องมีผู้บริหารที่มีคุณภาพ และมีภาวะผู้นำ และครูต้องมีคุณภาพ เมื่อ 3 ปัจจัยมารวมกันจะทำให้การบริหารสถานศึกษาประสบความสำเร็จ” นพ.เฉลิมชัยกล่าว
นพ.เฉลิมชัยกล่าวอีกว่า ส่วนความอิสระของสถานศึกษามีความหลากหลายอยู่ 2 ประเด็น คือ 1.จำนวนสถานศึกษาที่เข้าสู่ความเป็นอิสระ ซึ่งแต่ละโรงเรียนทั่วประเทศไม่เหมือนกัน สถานศึกษาที่จะได้มาซึ่งความเป็นอิสระต้องมีปัจจัย คือสถานศึกษาจำเป็นต้องได้อิสระในการทำงาน และต้องมีความพร้อม และ 2.สถานศึกษามีลำดับความเป็นอิสระที่แตกต่างกัน ความเป็นอิสระของสถานศึกษามีอยู่ 4 ด้าน คือการบริหารทั่วไป การบริหารบุคคล การบริหารงบประมาณ และการบริหารวิชาการ ซึ่งสถานศึกษาอาจจะมีอิสระทุกด้าน หรือด้านใดด้านหนึ่งก็ได้
“บางคนเกิดคำถามว่าจะนำความเป็นอิสระในการบริหารจัดการของสถานศึกษา เขียนเพิ่มเป็น พ.ร.บ.ฉบับใหม่หรือไม่ จากที่ กอปศ.ประชุมหารือ ทบทวน เห็นว่า พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 และระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ.2546 เห็นร่วมกันว่า พ.ร.บ.เหล่านี้เขียนสาระสำคัญเกี่ยวกับความอิสระของสถานศึกษาไว้พอแล้ว ถ้าทำตามกฎระเบียบประกาศที่ออกมาจนครบถ้วน สถานศึกษาจะได้อิสระอย่างที่ต้องการทั้งหมด แต่ที่ความอิสระไม่เกิด แม้กฎหมายมีพอแล้ว สาเหตุเพราะขาดผู้บริหารที่รับผิดชอบโดยตรง” นพ.เฉลิมชัยกล่าว
นพ.เฉลิมชัยกล่าวอีกว่า ดังนั้นจะเสนอเรื่องนี้เข้าไป 2 ทาง คือ 1.ใส่ไว้ใน พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. … ที่ กอปศ.ยกร่าง โดยใส่ไว้ในมาตรา 39 มีข้อความว่า ให้สถานศึกษามีความเป็นอิสระในการบริหาร และจัดการศึกษาครอบคลุมด้านวิชาการ การบริหารงบประมาณ การบริหารงานบุคคล และการบริหารงานทั่วไป เป็นต้น และ 2.จะเขียนใส่ในแผนปฏิรูปการศึกษา เพื่อให้เกิดผลให้สถานศึกษามีอิสระจริง ไม่เหมือนในอดีตที่ผ่านมา
