เมื่อเวลา 08.00 น. วันที่ 5 พฤษภาคม ที่วัดประสิทธิ์สังวร (บ้านหนองกุง) ต.คำบ่อ อ.วาริชภูมิ จ.สกลนคร “มูลนิธิจิตร ภูมิศักดิ์” จัดงานทำบุญทอดผ้าป่าเนื่องในโอกาสครบรอบ 50 ปีการจากไปของจิตร ภูมิศักดิ์ นักคิดนักเขียนคนสำคัญของประเทศไทย ซึ่งในงานดังกล่าว นายชาญวิทย์ เกษตรศิริ ในฐานะประธานมูลนิธิจิตร ภูมิศักดิ์ นำคณะนักวิชาการและแขกผู้มีเกียรติจากกรุงเทพฯ ร่วมทำบุญเป็นจำนวนมาก
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สำหรับแขกที่ร่วมเดินทางด้วย อาทิ นายพนัส ทัศนียานนท์ อดีตสมาชิกวุฒิสภา นายสุธาชัย ยิ้มประเสริฐ อาจารย์คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, นายธเนศ อาภรณ์สุวรรณ ธรรมศาสตราภิชาน วิทยาลัยนานาชาติ ปรีดีพนมยงค์ ม.ธรรมศาสตร์, นายเคร็ก เจ.เรย์โนลด์ นักวิชาการด้านประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จากมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลีย, นายคริส เบเกอร์ นักวิชาการชาวอังกฤษ และผู้เชี่ยวชาญการเมืองไทย, นางผาสุก พงษ์ไพจิตร อาจารย์คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาฯ, นายธเนศวร์ เจริญเมือง นักวิชาการด้านรัฐศาสตร์ ม.เชียงใหม่, นายสมฤทธิ์ ลือชัย นักวิชาการด้านประวัติศาสตร์, นายธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ ประธานหลักสูตรรัฐศาสตร์ วิทยาลัยบริหารรัฐกิจและรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต, นายอัครพงษ์ ค่ำคูณ อ.ประจำวิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ ม.ธรรมศาสตร์ เป็นต้น
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า จากนั้นเวลา 10.00 น. นายชาญวิทย์ได้นำคณะเคารพอัฐิจิตร ภูมิศักดิ์ ซึ่งตั้งอยู่ภายในวัด ก่อนจะเดินทางต่อไปยัง อนุสรณ์สถาน จิตร ภูมิศักดิ์ เพื่อร่วมงาน “50 ปี มรณกรรมจิตร ภูมิศักดิ์” พร้อมทั้งมอบทุนการศึกษาจำนวน 100 ทุน ทุนละ 1,000 บาท ให้กับนักเรียนโรงเรียนประถมที่บ้านหนองกุง โดยมีนางจินตนา เนียมประดิษฐ์ เจ้าของสำนักพิมพ์เทเวศน์ที่ตีพิมพ์ผลงานของจิตร ร่วมสมทบ โดยมีประชาชนชาวบ้านหนองกุงและหมู่บ้านใกล้เคียงร่วมงานอย่างเนืองแน่น
นายชาญวิทย์กล่าวว่า กิจกรรมมอบทุนการศึกษานี้ คุณจินตนาท่านมอบให้กับเด็กๆ ที่บ้านหนองกุงมานานต่อเนื่องหลายปีแล้ว ปีละ 50 ทุน กระทั่งในปีนี้เห็นว่าเป็นวาระพิเศษ ทางมูลนิธิจึงคิดว่าน่าจะเพิ่มขึ้นเป็น 100 ทุน ทุนละ1,000 บาท เพื่อมอบให้กับนักเรียน และอีกส่วนหนึ่งก็จัดทอดผ้าป่าเข้าวัด
“ชื่อของจิตร ภูมิศักดิ์ วันนี้ถือว่าเป็นที่รู้จัก และเป็นส่วนหนึ่งของชาวบ้านหนองกุงไปแล้ว ตลอดหลายปีที่ผ่านมาทางมูลนิธิและองค์กรท้องถิ่นต่างๆ ได้ช่วยกันผลักดัน ทำให้จิตรเป็นที่รับรู้และเป็นที่สนใจของสังคม ทำให้สถานที่ที่เขาเสียชีวิตจิตรมีคนรู้จักมากขึ้น และทำให้เขาเป็นส่วนหนึ่งของคนที่นี่ ไม่ใช่คนแปลกหน้า วันนี้ถนนหนทางมาสู่อนุสรณ์สถานจะเห็นว่าดีขึ้น อีกทั้งนายอำเภอก็ได้มาเปิดโครงการส่งเสริมการท่องเที่ยว ถนนจิตร ภูมิศักดิ์ มีการจัดกิจกรรมเอาเยาวชนมาวาดรูป การประกวดแข่งขันตำส้มตำ และจะจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี ก็ถือว่าเป็นสิ่งที่น่าภาคภูมิใจ ซึ่งเมื่อคนได้รู้จักจิตรแล้ว ต่อไปก็จะนำจะไปสู่การรู้จักผลงานของเขา ซึ่งล้วนแต่มีคุณค่าต่อสังคมไทยอย่างมาก” นายชาญวิทย์กล่าว
ขณะที่เมื่อเวลา 16.00 น. ที่ ร้านเดอะ ไรเตอร์ ซีเคร็ต ถนนนครสวรรค์ กรุงเทพมหานคร มีการจัดงานครบรอบ 1 ปี พร้อมทั้งการเสวนาในหัวข้อ “ความตายของนักเขียน 50 ปีวันตาย จิตร ภูมิศักดิ์ คนยังคงยืนเด่นโดยท้าทาย” ท่ามกลางนักเขียน นักอ่าน และผู้สนใจเข้าร่วมฟังเป็นจำนวนมาก โดยบินหลา สันกาลาคีรี นักเขียนซีไรต์ เจ้าของร้าน กล่าวว่า เหตุผลที่เลือกวันนี้เป็นวันเปิดร้าน เนื่องจากวันที่ 5 พฤษภาคม ตรงกับวันนักเขียน รู้สึกเป็นวันที่มีความหมายที่สำหรับนักเขียนอย่างพวกเรา ขณะเดียวกันยังเป็นวันครบรอบวันตายของจิตร ภูมิศักดิ์ ด้วย ส่วนเหตุผลที่จัดเสวนาเกี่ยวกับจิตร ภูมิศักดิ์ เพราะเห็นว่าเป็นนักคิดนักเขียนที่สำคัญคนหนึ่งของไทย และในปีนี้มีความพิเศษตรงที่เป็นวาระครบรอบ 50 ปีของการตาย จึงอยากนำเรื่องราวของจิตร ภูมิศักดิ์ มาพูดคุย เผยแพร่ ให้สังคมได้รับรู้
“การตายของจิตร ภูมิศักดิ์ เป็นการตายที่ส่งผลต่อวิธีคิดของสังคมไทยสูงมาก ความหมายของจิตร ในวันนี้ กับเมื่อ 50 ปีที่แล้ว ต่างกันมาก เมื่อ 50 ปีที่แล้ว การตายของจิตร คือการตายของคอมมิวนิสต์คนหนึ่ง ซึ่งแม้แต่พระบางคนยังบอกว่าการฆ่าคอมมิวนิสต์ไม่บาปด้วยซ้ำ แต่ในวันเวลานี้ สังคมรับรู้แล้วว่า จิตรไม่ใช่เพียงแค่คอมมิวนิสต์คนหนึ่ง แต่จิตรเป็นนักคิด นักเขียนที่มีผลงานยิ่งใหญ่ ลงลึกทั้งในด้านวิชาการ ด้านสังคม และอื่นๆ อีกมากมาย เวลาเรามองงานเขียน ผมมองว่า แม้นักเขียนคนนั้นจะไม่มีชีวิตอยู่แล้ว แต่ถ้างานเขียนของเขายังมีชีวิตอยู่ ตัวละครยังโลดแล่นอยู่ในความทรงจำของผู้คน ผมถือว่านักเขียนคนนั้นก็ยังไม่ตายจากไป ในทางกลับกัน นักเขียนบางคนกลับต้องตายก่อนที่จะเสียชีวิตจริงๆ เสียอีกตาย เพราะเขียนงานที่ไม่ได้รองรับสังคม รองรับประชาชน ไม่อยู่เคียงข้างประชาชน งานเขียนเหล่านี้ก็จะค่อยๆ ถูกลืม และล้มหายตายจากไป ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าเศร้า” นักเขียนรางวัลซีไรต์กล่าว
