เรียนไทยได้จีน : นิทานสุภาษิตจีน (156) 成语故事 (一五六)

(ที่มาภาพ: https://image.baidu.com/search)

นิทานสุภาษิตจีนที่ “เรียนไทยได้จีน” จะนำเสนอในฉบับนี้คือ 空穴来风/空穴來風 kōnɡ xué lái fēnɡ (คง เสว ไหล เฟิง) โดย คำว่า 空 kōnɡ (คง) แปลว่า ว่างเปล่า 穴 xué (เสว) แปลว่า ถ้ำ ช่องหิน รู 来/來 lái (ไหล) แปลว่า มา ในที่นี้หมายถึงกำเนิด 风/風 fēnɡ (เฟิง) แปลว่า ลม เมื่อรวมกันแล้วหมายถึง ช่องว่างในถ้ำหรือรูถ้ำก่อให้เกิดลม ซึ่งในความหมายก็คือ ลมพายุจะเกิดขึ้นได้ ก็ต้องมีต้นสายปลายเหตุ ซึ่งสุภาษิตคำนี้ แต่เดิมหมายถึง เรื่องราว หรือข่าวลือต่างๆ ล้วนเกิดขึ้นจากสาเหตุแห่งสิ่งนั้นด้วย แต่ในปัจจุบันกลับแปรเปลี่ยนเป็นว่า ข่าวลือทั้งหลายล้วนไม่มีมูลเหตุความจริง เชื่อถือไม่ได้

จีนในยุครัฐศึก 战国/戰國 Zhàn Guó (จ้านกั๋ว) รัฐฉู่ 楚国/楚國 Chǔ Guó (ฉู่กั๋ว) เป็นหนึ่งในเจ็ดนครรัฐใหญ่แห่งยุค รัฐฉู่ตั้งอยู่แถบทางใต้ของแผ่นดินจีนปัจจุบัน หรือก็คือแถบแม่น้ำแยงซีเกียงตอนกลางถึงตอนล่าง ประเทศชาติก็เหมือนชีวิตคน มีขึ้นมีลงได้เช่นกัน ในยามที่รัฐฉู่เข้มแข็งนั้น ก็ขยายอาณาเขตไปกว้างใหญ่ไพศาล แต่ยามอ่อนแอ รัฐเล็กรัฐน้อยใต้สังกัดก็พากันแยกตัว รัฐฉู่ในยุคกษัตริย์ฉู่เซียงหวาง 楚襄王/楚襄王 Chǔ Xiānɡ wánɡ เป็นยุคที่รัฐฉู่เข้าสู่ยุคอ่อนแอ แม้กษัตริย์ฉู่เซียงหวางจะพยายามทำทุกอย่างให้รัฐฉู่กลับมาเข้มแข็งดังในอดีต แต่สภาพภายในของรัฐฉู่ที่เต็มไปด้วยความขัดแย้งภายใน แก่งแย่งชิงดีชิงเด่นกันภายในเชื้อพระวงศ์ ความภักดีกับความแตกแยกของเหล่าขุนนางก็ล้วนแต่ทำให้รัฐฉู่อ่อนแอลงอย่างรวดเร็ว ดังนั้นจะอาศัยแต่เพียงกษัตริย์ฉู่เชียงหวางแต่เพียงผู้เดียว ก็ยากที่ทำให้รัฐฉู่กลับมายิ่งใหญ่ได้อีก มีครั้งหนึ่ง ภายในวังของรัฐฉู่มีข่าวลือด้านไม่ดีเกี่ยวกับกษัตริย์ฉู่เซียงหวางเผยแพร่ออกไปมากมาย จนกระทั่งชาวบ้านก็ยังรู้ ทั้งที่เป็นแค่ข่าวลือ แต่มันก็สร้าง ความเสียหายให้กับกษัตริย์ได้มากเหมือนกัน ดังนั้นกษัตริย์ฉู่เซียงหวาง จึงได้เรียกขุนนางชื่อซ่งยวี่ 宋玉 Sònɡ Yù มาปรึกษา เมื่อซ่งยวี่เข้าเฝ้า กษัตริย์ฉู่เซียงหวางเหมือนเด็กที่กำลังน้อยใจและต้องการคำปลอบใจ ก็ระบายอารมณ์อัดอั้นตันใจให้กับซ่งยวี่ฟังว่า ข้าปกครองเมืองนี้ด้วยความทุ่มเท ข้าทำทุกอย่างเพื่อให้บ้านเมืองนี้เจริญรุ่งเรือง ข้ามีอะไรก็แบ่งปันขุนนางและเหล่าไพร่ฟ้าทุกคนให้ได้มีส่วนร่วมกับสิ่งที่ข้ามี ให้ได้ร่วมสุขกับสิ่งที่ข้าได้ แล้วไฉนจึงมีข่าวลือว่า ข้าเห็นแก่ตัว มีอะไรก็เก็บเอามาเสวยสุขอยู่แต่ผู้เดียวเล่า ซ่งยวี่เมื่อฟังเจ้านายของตนพูดจบ ก็พูดขึ้นว่า ข้าพเจ้าเคยฟังอาจารย์ของข้าพเจ้าพูดว่า กิ่งไม้คดงอ แตกกิ่งก้านสาขามาก ก็จะให้ที่พักที่ทำรังของเหล่านกน้อย มีท้องฟ้ามีแผ่นดิน มีภูเขามีถ้ำก็จะให้กำเนิดลมฝนได้ ซึ่งความหมายของสองคำนี้ก็คือ ทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นข่าวลือออกมานั้น ไม่ใช่ว่าจะไม่มีเหตุผลเอาเสียเลย มันคงมีความจริงบางประการอยู่ ท่านเป็นกษัตริย์ผู้ปกครองประเทศ ก็ย่อมต้องหาต้นเหตุแห่งข่าวลือเหล่านั้นให้พบ เพื่อจะได้หาทางแก้ไขจึงจะถูกต้อง ไม่ใช่มัวแต่กลัดกลุ้มใจ หรือตีโพยตีพาย และนั่งน้อยใจตนเองอยู่ในวัง เมื่อกษัตริย์ฉู่เซียงหวางได้ฟัง ก็เข้าใจ จึงตั้งหน้าตั้งทำงาน และคอยสืบหาข้อบกพร่องของตนที่จะทำให้เกิดข่าวลือต่างๆ ขึ้นมาอีก ดังนั้นแม้นว่ารัฐฉู่จะอ่อนแอมากในยุคท่าน แต่รัฐฉู่ก็ยังคงยืนหยัดอยู่ต่อไปได้อีกนาน ท่ามกลางความยิ่งใหญ่ของรัฐฉิน และคำว่า 空穴来风 /空穴來風 นี้ ในภายหลังต่อมาก็ค่อยๆกลายมาเป็นคำภาษิตที่ใช้อธิบายเกี่ยวกับข่าวลือที่ไม่มีมูลเหตุ หรือไม่มีความจริง ซึ่งมันแตกต่างจากต้นกำเนิดของคำนี้อย่างสิ้นเชิง

ข้อคิดจากประโยคสุภาษิตนี้

成语比喻:消息和传说毫无根据。

Advertisement

成語比喻:消息和傳說毫無根據。

Chénɡyǔ bǐyù:Xiāoxī hé chuánshuō háo wú ɡēnjù.

เฉิงยหวี่ ปี่ยวี่ : เซียวสิ เหอ ฉวานฌัว หาว อู๋ เกินจวี้

Advertisement

สุภาษิตเปรียบว่า ข่าวหรือเรื่องราวที่แพร่ออกมานั้นไม่มีมูลความจริง

ประโยคตัวอย่างที่ใช้สำนวนสุภาษิตนี้ เช่น

新闻上说他贪污,都是空穴来风,不足以采信。

新聞上說他貪汙,都是空穴來風,不足以采信。

Xīnwén shànɡ shuō tā tānwū, dōu shì kōnɡxuéláifēnɡ,bùzú yǐ cǎixìn.

ซินเหวิน ฉั้ง ฌัว ทา ทันอู, โตว ฉื้อ คงเสวไหลเฟิง, ปู้จู๋ อี่ ฉ่ายซิ่น

มีข่าวออกมาว่าเขาคอร์รัปชั่นนั้น ล้วนเป็นแค่ข่าวลือ เชื่อถือไม่ได้

ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร
มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image