นิทานสุภาษิตจีนที่ “เรียนไทยได้จีน” จะนำเสนอในฉบับนี้คือ 庆父不死，鲁难未已/慶父不死，魯難未已 Qìnɡ fǔ bù sǐ, lǔ nàn wèi yǐ (ชิ่ง ฝู่ ปู้ สื่อ, หลู่ น่าน เว่ย์ อี่) โดย คำว่า 庆父/慶父 Qìnɡfǔ (ชิ่งฝู่) แปลว่า ชื่อคน ชื่อชิ่งฝู่ 不 bù (ปู้) แปลว่า ไม่ 死 sǐ (สื่อ) แปลว่าตาย 鲁/魯 lǔ (หลู่) แปลว่า รัฐหลู่ ชื่อรัฐหนึ่งในยุคชุนชิวของจีน 难/難 nàn (น่าน) แปลว่า ภัยพิบัติ อันตราย ทุกข์ 未 wèi (เว่ย์) แปลว่าไม่ ไม่มีทางที่จะ 已 yǐ (อี่) แปลว่า ยุติ สงบ เสร็จสิ้น เมื่อรวมกันแล้วหมายถึง ถ้าคนชื่อชิ่งฝู่ไม่ตาย รัฐหลู่ก็ยากที่จะสงบสุข สุภาษิตคำนี้ส่วนมากใช้อธิบายเหตุการณ์ความขัดแย้งภายในที่ต้องแก้จากภายในให้เรียบร้อยก่อนที่จะไปสู่การแก้ไขภายนอก ต้องกำจัดที่ตัวก่อปัญหาให้หมดไปก่อน วิกฤตที่เกิดจึงจะแก้ไขได้ง่ายขึ้น ซึ่งโดยมากจะใช้ในทางการเมือง
ในยุคชุนชิว 春秋 Chūn Qiū แห่งราชวงศ์โจวเกิดการแตกแยกออกเป็นรัฐเล็ก โดยรัฐหลู่ก็เป็นหนึ่งในรัฐที่ก่อกำเนิดขึ้นมาในยุคนี้ รัฐหลู่เป็นรัฐเล็กๆ ที่อยู่ท่ามกลางรัฐใหญ่โอบล้อมทั้งเหนือและใต้ ทำให้รัฐหลู่ต้องบริหารจัดการเรื่องความสัมพันธ์กับรัฐใหญ่ต่างๆ ด้วยความสามารถของเจ้าผู้ครองนครรัฐหลู่ จึงทำให้รัฐนี้อยู่รอดปลอดภัยมาได้กว่า 150 ปี จนถึงเจ้าผู้ครองนครรัฐหลู่ พระนามว่าหลู่ จวางกง鲁庄公 Lǔ Zhuānɡɡōnɡ พระองค์ทรงปกครองประเทศมาได้สามสิบกว่าปี ก็ล้มป่วยลง ทรงกังวลพระทัยว่าควรจะยกบัลลังก์นี้ให้กับเจ้าชายองค์ใด ตัวเลือกในใจนั้นมีเจ้าชาย 3 พระองค์คือองค์ชายปาน 般 Bān องค์ชายฉี่ 启 Qǐ องค์ชายเฌิน 申 Shēn ซึ่งองค์ชายทั้งสามต่างเป็นราชบุตรที่ประสูติมาจากพระสนมเอกสามพระองค์ ซึ่งหลู่ จวาง กงประสงค์ยกตำแหน่งให้กับองค์ชายนามว่าปาน 般Bān มากที่สุด แต่ว่าองค์ชายปานมีพี่น้องร่วมพระมารดาด้วยกันอีกสามพระองค์ ก็ยิ่งทำให้กษัตริย์หลู่จวางกงทรงกังวลพระทัยมากขึ้น เพราะพระอนุชาขององค์ชายปานนามว่าชิ่งฝู่ 庆父/慶父 Qìnɡfǔ เป็นผู้มีนิสัยโหดเหี้ยม ขี้อิจฉาริษยา และมีความละโมบอยากได้ตำแหน่งจนเป็นที่รับรู้ไปทั่ว พระองค์จึงต้องทรงนัดพบองค์ชายพี่น้องร่วมพระมารดาขององค์ชายปานมาพบเป็นรายๆ ไป เพื่อฝากฝังให้ช่วยสนับสนุนองค์ชายปานและช่วยบริหารงาน หลังจากกษัตริย์หลู่ จวางกงสิ้นพระชนม์แล้ว องค์ชายปานก็ขึ้นครองราชย์ แต่กษัตริย์ปานปกครองประเทศได้ไม่นาน ก็ถูกองค์ชายชิ่งฝู่ผู้น้องก่อการรัฐประหาร และสังหารกษัตริย์ปาน แต่เพราะกลัวข้อครหา และเพื่อความชอบธรรมในการก่อการณ์ครั้งนี้องค์ชายชิ่งฝู่จึงแต่งตั้งรัชทายาทองค์รองนามว่าฉี่ 启 Qǐ พี่น้องต่างมารดาขึ้นเป็นกษัตริย์หุ่นเชิด เมื่อบริหารประเทศไปได้ระยะหนึ่งแล้ว ก็เห็นว่าอำนาจการปกครองทั้งหลายตกอยู่ภายใต้เงื้อมมือของตนทั้งหมด และประชาชนเริ่มลืมเรื่องราวที่เกิดขึ้นในอดีตแล้ว องค์ชายชิ่งฝู่จึงก่อการรัฐประหารครั้งที่สองและสังหารกษัตริย์ฉี่ สถาปนาตนเองขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งรัฐหลู่ ทั้งยังสังหารน้องชายคนกลางที่เป็นพี่น้องท้องเดียวกันอีกด้วย ถึงตอนนี้ องค์ชายเล็กที่เป็นพี่น้องท้องเดียวกันอีกคน เห็นสถานการณ์ไม่สู้ดี จึงพารัชทายาทองค์สุดท้ายชื่อเฌิน 申Shēn ลี้ภัยการเมืองไปยังรัฐฉี ซึ่งเป็นรัฐใหญ่และมีบารมีมาก การกระทำของชิ่งฝู่สร้างความไม่พอใจแก่รัฐฉีอย่างยิ่ง เพราะกษัตริย์ฉี่ 启Qǐ ที่ถูกสังหารไปนั้นมีฐานะเป็นหลานของกษัตริย์แห่งรัฐฉี เพราะพระมารดาของกษัตริย์ฉี่เป็นองค์หญิงรัฐฉีที่ได้พระราชทานไปสมรสกับกษัตริย์แห่งรัฐหลู่ ด้วยเหตุนี้รัฐฉีจึงรับองค์ชายรัชทายาทองค์เล็กจากรัฐหลู่ไว้ และให้ความช่วยเหลือทุกทาง ตลอดจนยุแหย่สร้างความวุ่นวายขึ้นในรัฐหลู่ จนประชาชนลุกฮือขึ้นต่อต้าน และโค่นล้มอำนาจของชิ่งฝู่ ชิ่งฝู่หลบหนีไปอยู่ที่รัฐข้างเคียง แต่เมื่อองค์ชายเฌินได้ขึ้นครองราชย์แล้ว ก็สถาปนาความสัมพันธ์ที่ดีกับทุกรัฐ ทำให้รัฐที่รับชิ่งฝู่ไว้ต้องทบทวนนโยบายตนเอง และจับชิ่งฝู่ส่งให้รัฐหลู่เพื่อแลกกับความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ชิ่งฝู่ก็หมดสิ้นหนทางที่จะหนี จึงฆ่าตัวตายในที่สุด
ข้อคิดจากประโยคสุภาษิตนี้
成语比喻：不清除制造内乱的罪魁祸首，国家就不得安宁。
成語比喻：不清除制造內亂的罪魁禍首，國家就不得安寧。
Chénɡyǔ bǐyù： Bù qīnɡchú zhìzào nèiluàn de zuìkuí huòshǒu, ɡuójiā jiù bùdé ānnínɡ.
เฉิงยหวี่ ปี่ยวี่: ปู้ ชิงฉู จื้อเจ้า เน่ย์ลวั่น เตอะ จุ้ยขุย ฮั่วโฉ่ว, กั๋วเจีย จิ้ว ปู้เต๋อ อันหนิง
สุภาษิตเปรียบว่า ถ้าไม่กำจัดตัวการที่ก่อให้เกิดปัญหาความไม่สงบภายในขึ้นแล้ว ประเทศชาติก็ยากที่จะหาความสงบได้
ประโยคตัวอย่างที่ใช้สำนวนสุภาษิตนี้ เช่น
若想解决公司分裂问题，就得明白庆父不死，鲁难未已这个道理！
若想解決公司分裂問題，就得明白慶父不死，魯難未已這個道理！
Ruò xiǎnɡ jiějué ɡōnɡsī fēnliè wèntí, jiù děi mínɡbái Qìnɡfǔ bù sǐ, lǔ nàn wèi yǐ zhèɡe dàolǐ!
รั่ว เสี่ยง เจี๋ยเจว๋ กงซือ เฟินเลี่ย เวิ่นถี่, จิ้ว เต่ย์ หมิงไป๋ ชิ่งฝู่ ปู้ สื่อ, หลู่ น่าน เว่ย์ อี่ เจ้อเกอะ เต้าหลี่
หากต้องการที่จะแก้ปัญหาของความแตกแยกของบริษัท คุณต้องเข้าใจภาษิตคำนี้ก่อนว่า “ชิ่งฝู่ไม่ตายรัฐหลู่ยากจะสงบ”
ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร
มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
