นิทานสุภาษิตจีนที่ “เรียนไทยได้จีน” จะนำเสนอในฉบับนี้คือ 悬梁刺股/懸梁刺股xuán liánɡ cì ɡǔ (เสวียน เหลียง ชื่อ กู่) โดย คำว่า 悬/懸 xuán (เสวียน) แปลว่า แขวน ห้อย 梁 liánɡ (เหลียง) แปลว่า เพดาน ขื่อ 刺 cì (ชื่อ) แปลว่า ทิ่ม แทง 股 ɡǔ (กู่) แปลว่า ขา ขาอ่อน เมื่อรวมกันแล้วหมายถึง แขวนกับขื่อทิ่มแทงขา ใช้อธิบายถึงความขยันหมั่น เพียรชนิดที่ทุ่มเทให้ทั้งกายและใจ ความวิริยะอุตสาหะสุดยอด จิตวิญญาณแห่งความมุมานะ สุภาษิตนี้มีที่มาจากเรื่องเล่าความขยันด้านการศึกษาของคนสองคน ที่ต่างยุคต่างสมัยกัน มาดูนิทานสองเรื่องนี้กัน
จีนในยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออก 东汉 /東漢 Dōnɡ Hàn ตงฮั่น มีขุนนางผู้เก่งกาจด้านการเมืองมากคนหนึ่งชื่อว่าซุนจิ้ง 孙敬/孫敬 Sūn Jìnɡ กว่าที่เขาจะได้เป็นขุนนางใหญ่โตผู้มากความสามารถนั้น มีเรื่องเล่าว่า ในยามเด็ก เขาเป็นคนขยันมุมานะต่อการร่ำเรียนวิชาความรู้ จนยากที่จะหาเด็กคนไหนเทียบได้ ในสมัยโบราณ ไม่มีไฟฟ้าใช้ การอ่านหนังสือยามค่ำคืนเป็นเรื่องลำบาก และชวนให้ง่วงนอนเป็นยิ่งนัก ซุนจิ้งเองก็เหมือนคนทั่วไป เมื่อนั่งอ่านหนังสือไปนานๆ ก็จะเกิดความล้าเกิดความง่วง และมักฟุบหลับเป็นประจำ เขาจึงคิดว่า หากพ่ายแพ้ให้ความความง่วงเหงาหาวนอนเช่นนี้ต่อไป แล้วจะเรียนให้สำเร็จได้เช่นไรกัน เขาจึงตัดสินใจหาวิธีที่จะไม่ทำให้ตัวเองเผลอหลับ ก็คือเอาเชือกมาเส้นหนึ่ง ปลายเชือกด้านหนึ่งผูกกับผมของตัวเอง แล้วปลายอีกด้านก็ผูกติดกับขื่อบ้าน เมื่อเขานั่งอ่านหนังสือไป จนเผลอหลับ เมื่อหัวเขาก้มลงเชือกก็จะดึงผมของเขา ทำให้เขาเจ็บปวดและตื่นขึ้นมา แล้วก็อ่านหนังสือต่อไป การทำเช่นนี้ติดต่อกันนานหลายปี จนเขามีความรู้มากกว่าคนทั่วไปมากนัก จนสุดท้ายได้เข้าเป็นขุนนางในราชสำนักได้สำเร็จ
จีนในยุครัฐศึก 战国/戰國 Zhàn Guó (จั้นกั๋ว) มีขุนนางแห่งรัฐเยียน 燕国/燕國Yān Guó (เยียนกั๋ว) ชื่อซูฉิน 苏秦/蘇秦Sū Qín ก็เป็นอีกคนที่ในวัยเยาว์มีความขยันและมีความเพียรพยายามศึกษาหาความรู้ โดยมีเรื่องเล่าว่า ตั้งแต่เล็กเขาก็เป็นคนฉลาด ขยัน และชอบอ่านหนังสือเป็นยิ่งนัก เมื่อโตขึ้นเป็นหนุ่มแล้ว เขายิ่งขยันมากกว่าเดิมอีก วันๆเขาจะอ่านหนังสือตั้งแต่เช้าจนดึก การอ่านหนังสือนั้น ไม่ว่าจะขยันสักเพียงใดก็ตาม ก็ไม่อาจหนีพ้นความเมี่อยล้าและความง่วง ซูฉินเองก็เช่นกัน แต่ว่าเขามีวิธีแก้ความง่วงของเขา เมื่อยามอ่านหนังสือ เขาจะเตรียมเข็มไว้เล่มหนึ่ง เมื่อเขาเกิดความง่วงขึ้นมาแล้ว เขาก็จะใช้เข็มที่เตรียมไว้นั้นทิ่มต้นขาตัวเอง ความเจ็บปวดจะทำให้เขาหายง่วงทันที แล้วก็สามารถอ่านหนังสือต่อไปได้อีก เขาทำเช่นนี้จนเมื่อสอบเข้าบรรจุเป็นข้าราชการ และได้เลื่อนฐานะเป็นขุนนางชั้นผู้ใหญ่ในรัฐเยียนได้อย่างรวดเร็ว เขาเป็นคนที่มีความรู้สูง คอยเสนอแนวคิด การบริหาร และการวางยุทธศาสตร์สำคัญให้กับเจ้านายตนเองเสมอ โดยหนึ่งในยุทธศาสตร์ที่เลื่องชื่อของเขาจนกลายเป็นประวัติศาสตร์จีน นั่นก็คือ การเสนอยุทธศาสตร์รวมกันเราอยู่แยกกันเราตาย โดยเสนอการร่วมกันเป็นพันธมิตรของนครรัฐหกรัฐเพื่อต่อต้านรัฐฉิน 秦国/秦國Qín Guó (ฉิน กั๋ว) เพราะในช่วงเวลานั้น รัฐฉินเป็นรัฐที่มีความเข้มแข็งที่สุด และต้องการควบรวมรัฐต่างๆให้เป็นเพียงรัฐเดียวให้จงได้ แต่เนื่องจากยุทธศาสตร์ของซูฉิน ทำให้รัฐฉินไม่กล้าที่จะยกทัพไปตีเอาแผ่นดินของรัฐใดๆได้อีกเป็นเวลาถึงกว่าสิบห้าปี หลังจากที่ซูฉินถูกลอบสังหารแล้ว รัฐทั้งหลายก็แตกแยกกัน จนเป็นโอกาสให้รัฐฉินค่อยๆ บุกยึดเอารัฐต่างๆ จนสถาปนาราชวงศ์ฉินได้สำเร็จ
ข้อคิดจากประโยคสุภาษิตนี้
成语比喻：废寝忘食地刻苦学习。
成語比喻：廢寢忘食地刻苦學習。
Chénɡyǔ bǐyù： Fèiqǐnwànɡshí de kèkǔ xuéxí.
เฉิงยหวี่ ปี่ยวี่ : เฟ่ย์ฉิ่นว่างฉือ เตอะ เค่อขู่ เสวสี
สุภาษิตเปรียบว่า ขยันมุมานะศึกษาเล่าเรียนจนลืมกินลืมนอน
ประโยคตัวอย่างที่ใช้สำนวนสุภาษิตนี้ เช่น
不要担心完成不了任务，只要拿出悬梁刺股的精神，我们就一定能成功的。
不要擔心完成不了任務，只要拿出懸梁刺股的精神，我們就壹定能成功的。
Búyào dānxīn wánchénɡ bùliǎo rènwù, zhǐyào ná chū xuánliánɡ cìɡǔ de jīnɡshén, wǒmen jiù yīdìnɡ nénɡ chénɡɡōnɡ de.
ปู๋เหย้า ตานซิน หวานเฉิง ปู้เหลี่ยว เริ่นอู้, จื่อเหย้า หนา ชู เสวียน เหลียง ชื่อ กู่ เตอะ จิงเฉิน, หวั่วเหมิน จิ้ว อีติ้ง เหนิง เฉิงกง เตอะ
อย่าต้องกังวลว่าจะไม่อาจบรรลุภารกิจได้ ขอเพียงเอาจิตวิญญาณแห่งความมุมานะออกมาใช้ พวกเราจะต้องสำเร็จได้แน่นอน
ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร
มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
