เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นายสมฤทธิ์ ลือชัย นักวิชาการอิสระผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมอุษาคเนย์ ได้โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว ระบุว่า กัลยาณมิตรวิจารณ์การจัดงานวันแม่ของโรงเรียนกันมากมาย ซึ่งผมเห็นด้วยอย่างยิ่งว่า ไม่ควรจัดพิธีกรรมแบบเน้นอารมณ์ อย่างเอาพ่อแม่มาให้ลูกกราบไหว้ คำถามคือ รัฐพิธีกรรมแบบนี้มีในอารยประเทศไหม?
แล้วประเทศอื่นที่เขาไม่มีพิธีกรรมแบบนี้ เขามีปัญหาเรื่องความกตัญญูไหม? คำตอบคือ ไม่ แล้วทำไมไทยเราจึงต้องมีพิธีกรรมแบบนี้ล่ะ?
ผมว่ามันคือ sub-set ของแนวคิดที่ใหญ่กว่า คือ”กตัญญูต่อแผ่นดิน” ซึ่งเป็นกตัญญูที่มองด้านเดียวหรือมิติเดียว คือคนข้างล่างต้องกตัญญูต่อคนข้างบน แน่นอนความกตัญญูเป็นคุณธรรมที่มีค่า แต่เราต้องมองให้ครบในหลายมิติ ทั้งบนลงล่าง ล่างขึ้นบนและแนวระนาบ
เราต้องสำนึกว่า ชาวนา คนกวาดถนน คนเก็บขยะ ฯลฯ ก็คือคนที่เราควรกตัญญูด้วย แต่สังคมไทยไม่เคยที่จะเห็นความดีของคนเหล่านี้ สังคมไทยไม่เคยสอนให้กตัญญูต่อคนเหล่านี้ พร่ำสอนแต่ความดีของคนชั้นสูงแต่ฝ่ายเดียว
ดังนั้นงานวันแม่ก็คือการตอกย้ำกตัญญูที่คนข้างล่างต้องมีต่อคนข้างบนเท่านั้นเอง ตราบใดที่โรงเรียนยังก้มหน้าก้มตาจัดพิธีกรรมนี้ต่อไป ก็อย่าหวังเลยว่า “การศึกษาเพื่อความเป็นไท” จะเกิดในแผ่นดินนี้
และที่สำคัญเห็นจัดมาหลายปีแล้ว ก็ไม่เห็นมีสัมฤทธิผลต่อการศึกษาใดๆ
ควรที่จะทบทวนได้แล้วครับ กระทรวงศึกษา!
