| ที่มา | มติชนออนไลน์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
เมื่อวันที่ 23 มิถุนายน ที่มติชนอคาเดมี มีการจัดเสวนาหัวข้อ “สุนทรภู่ : อาลักษณ์เจ้าจักรวาล กับตำนาาน นักเลงกลอน” โดยสโมสรศิลปวัฒนธรรม วิทยากรได้แก่ ศาสตราภิชาน ล้อม เพ็งแก้ว ปราชญ์เมืองเพชร และนายบุญเตือน ศรีวรพจน์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านวรรณคดี จากสำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร ซึ่งมีการแจกสูจิบัตรฟรีแก่ผู้ลงทะเบียนร่วมงานด้วย
ศาสตราภิชาน ล้อม กล่าวว่า เมื่อพูดถึงสุนทรภู่ ไม่มีใครไม่รู้จักท่าน แต่ประวัติชีวิตที่ทราบกันโดยทั่วไป แตกต่างจากที่สุนทรภู่เขียนสอดแทรกไว้ในผลงานวรรณกรรมเรื่องต่างๆ ซึ่งตนจะขอเชื่อเฉพาะที่สุนทรภู่เขียนไว้เองเท่านั้น เช่น บ้านเกิด ซึ่งที่ผ่านมาเข้าใจกันว่าท่านเป็นชาวอำเภอแกลง จังหวัดระยอง แต่แท้จริงแล้ว บ้านเกิดสุนทรภู่อยู่ที่ “วังหลัง” ฝั่งธนบุรี กรุงเทพฯนี้เอง แต่มีโคตรญาติย่ายายอยู่ในตระกูลพราหมณ์เมืองเพชรบุรี
“ประวัติของสุนทรภู่จากหนังสือส่วนใหญ่นั้นไม่ถูกต้อง เพราะสุนทรภู่ ไม่ใช่คนเมืองแกลง แต่เกิดที่วังหลัง ฝั่งธนบุรี เดี๋ยวนี้คือย่านโรงพยาบาลศิริราช บิดารับราชการในสังกัดกรมพระราชวังหลัง ส่วนสาเหตุที่บรรพชนของท่านเข้าสังกัดวังหลัง เนื่องจากเคยเป็นข้าเก่าเต่าเลี้ยงกันมาก่อน กล่าวคือ ตระกูลพราหมณ์เมืองเพชรมีความใกล้ชิดกับราชสำนักตั้งแต่สมัยอยุธยา ส่วนที่ชอบพูดกันว่า บิดาสุนทรภู่ไปบวชเพราะหย่าร้าง ก็ไม่จริงอีก เนื่องจากมารดาสุนทรภู่เป็นแม่นม แสดงว่าต้องมีเชื้อสายชนชั้นสูง ส่วนตัวคิดว่าอาจมีเชื้อราชนิกูล อีกอย่างหนึ่งคือ คนจะเป็นแม่นมของพระธิดาในกรมพระราชวังหลัง จะหย่าร้างไม่ได้ ดังนั้น บิดาสุนทรภู่คงบวชด้วยเหตุใดเหตุหนึ่ง แต่ไม่ใช่เพราะหย่าร้าง ซึ่งบอกว่าพ่อสุนทรภู่ได้นามว่าขุนศรีสังหาร หากพิจารณาจากตำแหน่ง น่าจะมีหน้าที่ในการสังหารผู้กระทำผิดตามกฏอัยการศึกในช่วงสงครามเก้าทัพ อาจเป็นผู้ทำหน้าที่ตัดหัวพระยาสระบุรีก็ได้ และคงเป็นบาปในใจ เสร็จศึกแล้วจึงขอบวช แล้วเลื่อมใสในรสพระธรรมไม่ยอมสึก ปล่อยให้ภรรยาได้เป็นแม่นม” ศาสตราภิชาน ล้อม กล่าว
นายบุญเตือน กล่าวว่า สุนทรภู่เป็นนักอ่านตัวยง เขียนกาพย์กลอนคล่องแคล่วตั้งแต่ยังหนุ่ม เมื่อออกเดินทางไปสถานที่ใด ก็มีลูกศิษย์ตามไปด้วย จุดเด่นของผลงานคือ สามารถเข้าถึงชีวิตจิตใจคนได้จริง ๆ เช่น รำพันพิลาป ซึ่งแต่งเมื่อครั้งจำพรรษาที่วัดเทพธิดาราม สำหรับผลงานกลอนชิ้นแรก น่าจะเป็นเรื่อง “โคบุตร” ซึ่งแต่งให้เจ้านาย ดังปรากฏหลักฐานนามของท่านว่า “นายภู่” อย่างไรก็ตาม ผลงานบางชิ้นที่ถูกอ้างว่าเป็นของสุนทรภู่นั้น ไม่น่าจะใช่ของกวีเอกรายดังกล่าว อย่าง “สุภาษิตสอนหญิง” ด้านนิสัยส่วนตัวชอบแต่สาวชาววัง ดูถูกหญิงบ้านนอก
“สุนทรภู่ดูถูกผู้หญิงบ้านนอก ชอบแต่สาวชาววัง สีกางิ้วเป็นคนที่สุนทรภู่พูดถึงมากที่สุด อยู่ในนิราศพระประธมซึ่งแต่เมื่อ พ.ศ.2484 พูดถึงแบบจีบอย่างหวาน ตอนหนึ่งบอกว่า สีกางิ้วเล็บยาวฝากรอยข่วน ต้องมีอะไรลึกซึ้งแน่” นายบุญเตือนกล่าว และว่า กว่าสุนทรภู่จะได้เป็นอาลักษณ์เจ้าจักรวาล ต้องผ่านการฝึกฝนให้แกร่งกล้าจนเป็นกวีทีได้รับการยกย่องมาจนถึงทุกวันนี้
