นิทานสุภาษิตจีนที่ “เรียนไทยได้จีน” จะนำเสนอในฉบับนี้คือ 割臂之盟 ɡē bì zhī ménɡ (เกอ ปี้ จือ เหมิง) โดย คำว่า 割 ɡē (เกอ ) แปลว่า ตัดให้ขาด เฉือนให้ขาด ในที่นี้หมายถึงเฉือนหรือกรีดให้เกิดบาดแผล 臂 bì (ปี้) แปลว่า แขน 盟 ménɡ (เหมิง) แปลว่า พันธมิตร หมายความว่า เฉือนแขนสัญญาเป็นพันธมิตร หรือกรีดนิ้วสาบานเป็นพันธมิตร สัญญาเลือด ซึ่งในอดีตนั้นจะใช้ในทางการเมือง หรือกิจกรรมของพวกผู้ชาย หรือกลุ่มแก๊งต่างๆ สาบานต่อกัน แต่ต่อมาคำนี้หมายถึงสัญญาลับ หรือคำสาบานลับระหว่างชายหญิงที่เป็นคู่รักกัน
ประเทศจีนช่วงยุคชุนชิว 春秋时期/春秋時期Chūnqiū shíqí ชุนชิว ฉือชี ช่วงที่ราชวงค์โจว 周朝 Zhōu cháo (โจวเฉา) เกิดการแตกแยกภายใน ทำให้เหล่านครรัฐต่างๆ แยกตัวออกมาประกาศความยิ่งใหญ่กันอย่างมากมาย เกิดการสู้รบแย่งชิงความเป็นใหญ่ในแผ่นดินจีนที่ยืดเยื้อต่ออีกหลายร้อยปี ต่อมาภายจักรพรรดิจิ๋นซี 秦始皇 Qínshǐhuánɡ (ฉินฉื่อหฺวาง) ได้รวบรวมแผ่นดินจีนให้กลับมาเป็นแผ่นเดียวกันอีกครั้ง ในระหว่างยุคนี้เกิดเรื่องราวต่างๆ มากมาย นอกจากการต่อสู้กันเพื่อควบรวมดินแดน หรือการต่อสู้เพื่อเอาตัวรอดของเหล่ารัฐต่างๆ ที่แม้จะดูเหมือนบ้านเมืองจะเต็มไปด้วยไฟแห่งสงคราม ดูเหมือนบ้านเมืองจะไร้ซึ่งขื่อแป แต่ในความจริงมันก็มีมุมที่น่ารักของมันอยู่ไม่น้อยเช่นกัน
ที่รัฐหลู่ 鲁国/魯國Lǔ ɡuó (หลู่กั๋ว) เจ้าผู้ครองรัฐนามว่า 鲁庄公/Lǔ zhuānɡ ɡōnɡ (หลู่จฺวางกง) มีตำนานเล่าว่า เมื่อตอนเขาอายุได้ประมาณ 16-17 ปีนั้น กำลังอยู่ในวัยหนุ่มแน่นคึกคะนอง เขาได้ออกท่องไปทั่วทั้งรัฐหลู่ การท่องเที่ยวของเขาทำให้เขาได้ศึกษาเล่าเรียนจากเรื่องจริง ผ่านประสบการณ์จริง ทำให้ต่อไปในภายภาคหน้ากลายเป็นผู้นำแห่งรัฐที่มีผลงานมากมายคนหนึ่งในประวัติศาสตร์ มีเรื่องเล่าว่า ระหว่างที่เขาท่องไปถึงกำแพงเมืองแห่งหนึ่ง เขาก็ได้พบกับดรุณีผู้เลอโฉมวัยเดียวกันนามว่า 孟任 Mènɡ rèn เมิ่งเริ่น ด้วยเพราะความเป็นหนุ่มวัยแรกรุ่น จึงทำให้เขาตกหลุมรักเมิ่งเริ่นคนนี้อย่างถอนตัวไม่ขึ้น เขาเพียรพยายามเข้าไปเกี้ยวพาราสีอยู่เป็นเวลานาน แต่ก็ไม่อาจทำให้เมิ่งเริ่นตกลงปลงใจไปอยู่กับเขาได้ ต่อมาสถานะ
ของเขาก็ถูกเปิดเผยอีก ทำให้นวลอนงค์ยิ่งไม่กล้าที่จะตกลงปลงใจไปอยู่ด้วย เพราะด้วยสถานะทางสังคมที่แตกต่างกันลิบลับ อีกคนเป็นเจ้า อีกคนเป็นไพร่ เป็นทาส ไฉนเลยจะลงเอยกันได้ นางจึงปฏิเสธการร้องขอของหลู่จฺวางกงไปทุกครั้ง หลู่จฺวางกงกลุ้มใจและเศร้าเสียใจ วันหนึ่งเขาก็นัดหญิงในดวงใจออกมาพบครั้งสุดท้าย ในครั้งนั้นเขาก็เอากระบี่กรีดแขนตัวเอง พร้อมกับหยดเลือดลงกับพื้นสาบานว่า ชาตินี้จะรักนางแต่เพียงผู้เดียว และจะขอแต่งตั้งนางเป็นราชินีแห่งรัฐหลู่ เมื่อเป็นเช่นนี้เมิ่งเริ่นจึงตัดสินใจไปใช้ชีวิตร่วมกับหลู่จฺวางกงในวัง
ภายในวัง แม้จะโดนขัดขวางคัดค้านอย่างหนัก แต่หลู่จฺวางกงก็ปกป้องและรักเมิ่งเริ่นอย่างเสมอต้นเสมอปลาย แม้ต่อมาเขาได้ขึ้นครองอำนาจเป็นเจ้าแห่งรัฐหลู่แล้ว เขาก็ยังไม่อาจแต่งตั้งเมิ่งเริ่นให้เป็นราชินีตามสัญญาได้ เพราะการเมืองในช่วงนั้นบีบคั้นไว้ ต่อมาเพื่อความอยู่รอดของประเทศชาติ หลู่จฺวางกงก็จำต้องยอมแต่งงานทางการเมืองกับเจ้าหญิงแห่งรัฐฉีที่กำลังมีอำนาจบารมีสูงสุดแห่งยุคนั้น แม้เจ้าหญิงแห่งรัฐฉีจะได้ครองตำแหน่งราชินี แต่เขาไม่เคยได้รับความรักจากหลู่จฺวางกงเลย จึงไม่มีรัชทายาทด้วยกัน ในทางกลับกัน หลู่จฺวางกงยังรักและทะนุถนอมนางเมิ่งเริ่นดุจเดิม จนมีลูกชายนามว่า ปาน 般หรือ 斑Bān ซึ่งได้เป็นองค์ชายรัชทายาทผู้สืบทอดบัลลังก์แห่งรัฐหลู่คนต่อไป แม้หลู่จฺวางกงไม่อาจแต่งตั้งเมิ่งเริ่นเป็นราชินีได้ตามสัญญา แต่อย่างน้อยก็ได้แต่งตั้งลูกชายของนางให้เป็นกษัตริย์ ก็ถือว่าทำตามสัญญาได้ในระดับหนึ่ง นับเป็นหนึ่งในตำนานที่มาของคำว่ากรีดเลือดสาบาน
ข้อคิดจากประโยคสุภาษิตนี้
成语比喻：用割破手臂立誓宁约。
成語比喻：用割破手臂立誓寧約
Chénɡyǔ bǐyù： Yònɡ ɡē pò shǒubì lìshì nínɡ yuē.
เฉิงยหวี่ ปี่ยวี่ : โย่ง เกอ พั่ว โฉ่วปี้ ลี่ฉื้อ หนิง เยว
สุภาษิตเปรียบว่า ใช้การกรีดแขนตัวเองเพื่อแสดงการรักษาสัตย์
ประโยคตัวอย่างที่ใช้สำนวนสุภาษิตนี้ เช่น
我对她的爱虽然不至于要割臂之盟，但我这生中就只爱她一个。
我對她的愛雖然不至於要割臂之盟，但我這生中就只愛她一個。
Wǒ duì tā de ài suīrán bú zhìyú yào ɡē bì zhī ménɡ,dàn wǒ zhè shēnɡ zhōnɡ jiù zhǐ ài tā yīɡè.
หวั่ว ตุ้ย ทา เตอะ อ้าย ซุยหราน ปู๋ จื้อยหวี เหย้า เกอ ปี้ จือ เหมิง, ต้าน หวั่ว เจ้อ เชิง จง จิ้ว จื่อ อ้าย ทา อี๋ เก้อ
ความรักที่ฉันมีต่อเธอ แม้ว่าจะไม่ถึงขั้นต้องกรีดเลือดสาบาน แต่ในชีวิตนี้ของฉันก็จะรักเธอแต่เพียงคนเดียว
ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร
มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
