| ที่มา | คอลัมน์ "เรียนไทยได้จีน" |
|---|---|
| ผู้เขียน | ซ่อซิง เมธาธารณ์กุล ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร มฟล. |
เรียนไทยได้จีน : นิทานสุภาษิตจีน (225) 成语故事 (二二五)
นิทานสุภาษิตจีนที่ “เรียนไทยได้จีน” จะนำเสนอในครั้งนี้คือ 欲盖弥彰 /欲蓋彌彰 yù ɡài mí zhānɡ (ยวี่ ไก้ หมี จาง) โดย คำว่า 欲yù (ยวี่) แปลว่า คิด หวัง อยากจะ ต้องการ 盖/蓋 ɡài (ไก้) แปลว่า ปิด ปกปิด 弥/彌mí (หมี) แปลว่า ยิ่ง ยิ่งขึ้น 彰 zhānɡ (จาง) แปลว่า กระจ่างชัดเจน เมื่อรวมกันแล้วหมายถึง ต้องการที่จะปกปิดแต่มันกลับยิ่งเด่นชัด ซึ่งมักกล่าวถึงคนที่ทำความชั่วไว้ แล้วหวังที่จะปกปิดไว้ไม่ให้ใครรับรู้ แต่ผลกลับตรงข้าม ยิ่งปกปิดคนก็ยิ่งรู้มากขึ้น ตรงกับสำนวนสุภาษิตไทยว่า ช้างตายทั้งตัวใบบัวมาปิด
บางสิ่งบางอย่างในโลกมนุษย์เรานี้มีความสลับซับซ้อนยิ่งนัก เราต้องการให้ผู้คนจดจำเราบางสิ่งบางอย่าง แต่ผลกลับไม่มีใครจดจำได้ แต่เราต้องการที่จะปกปิดบางสิ่งบางอย่างเป็นความลับไม่ให้ใครรู้ แต่กลับรู้กันไปทั่ว เราอยากให้เขาจดบันทึกบางเรื่อง แต่เขากลับไม่จด เราไม่อยากให้เขาจดบางเรื่อง เขากลับละเลงจนพันปีก็ไม่จางหาย
ประเทศจีนในยุคก่อนราชวงศ์ฉิน 秦朝Qín cháo ฉินเฉา บ้านเมืองแตกเป็นก๊กเป็นเหล่ามากมาย ต่างฝ่ายก็ตั้งตนเป็นใหญ่และตั้งหน้าตั้งตาที่จะยึดรวมดินแดนของก๊กอื่น ก่อให้เกิดศึกสงครามไม่หยุดหย่อน รัฐเกิดใหม่ และดับสูญมีมากมายตลอดเวลากว่าหลายร้อยปี เรียกยุคนี้ว่ายุคชุนชิว 春秋 Chūnqiū ก๊กรัฐเหล่านี้ประกอบไปด้วยกลุ่มตระกูลใหญ่ภายในรัฐช่วยกันอุ้มชูรัฐของตน บางช่วงเวลาผู้คนและชนชั้นผู้นำในรัฐมีความสามัคคีกัน รัฐก็จะเข้มแข็งเป็นที่เกรงขามของก๊กรัฐอื่น บางช่วงเวลาที่ผลประโยชน์มันไม่ลงตัวกัน ก็เกิดความขัดแย้งขึ้นในเหล่าผู้นำ ก็ทำให้รัฐอ่อนแอ และถูกรัฐอื่นฉวยโอกาสโค่นล้มได้
(ที่มาภาพ：https://image.baidu.com/search)
รัฐฉีเป็นรัฐใหญ่ตะวันออกที่เข้มแข็งมากรัฐหนึ่ง แต่บางคราวก็อ่อนแอเพราะความขัดแย้งภายใน มีอยู่ครั้งหนึ่งภายใต้การปกครองของกษัตริย์ฉีจฺวางกง 齐庄公/齊莊公 Qí Zhuānɡɡōnɡ ซึ่งนับเป็นกษัตริย์แห่งแคว้นฉีรุ่นที่ 25 พระองค์ได้ตำแหน่งมาจากการช่วยเหลือสนับสนุนของเหล่าขุนนาง (รัฐประหาร) ดังนั้น อำนาจทั้งหลายจึงตกไปอยู่ในมือของขุนนาง โดยเฉพาะอัครเสนาบดีชุยจู้ 崔杼 Cuī Zhù ชุยจู้ควบคุมการบริหารราชการด้วยการกุมกำลังพลไว้ แม้ฉีจฺวางกงจะเป็นกษัตริย์ แต่อำนาจบริหารที่แท้จริงกลับเป็นของชุยจู้
เมื่อนานวันเข้าพวกเขาก็เริ่มขัดแย้งกันเอง ความขัดแย้งมาถึงจุดแตกหักเมื่อกษัตริย์ฉีจฺวางกงผู้มักมากในกาม ได้แอบเป็นชู้กับหนึ่งในอนุภรรยาอันเป็นที่รักยิ่งของชุยจู้ ด้วยแรงหึงหวง ชุยจู้จึงสังหารกษัตริย์ของตนเสีย โดยแต่งเรื่องว่าฉีจฺวางกงประชวรหนัก และสวรรคตอย่างกระทันหัน ชุยจู้แต่งตั้งยุวกษัตริย์องค์ใหม่ปกครองรัฐฉีเป็นหุ่นเชิดของตน แต่พฤติกรรมของเขา ได้ถูกข้าราชการฝ่ายบันทึกจดหมายเหตุของรัฐรู้เข้า หัวหน้าหน่วยงานจดหมายเหตุได้บันทึกเหตุการณ์บ้านเมืองตอนนี้ว่า ชุยจู้ทรยศต่อชาติ สังหารเจ้านาย เป็นคนไม่ซื่อ
เมื่อชุยจู้รู้เข้า ก็เจรจาต่อรองให้ลบข้อความเหล่านั้นเสีย เพื่อปกปิดความชั่วของตนไม่ให้มีในบันทึกประวัติศาสตร์ แต่ว่าหัวหน้าหน่วยงานจดหมายเหตุไม่ยอมทำตาม เขาจึงถูกชุยจู้สังหาร และรีบแต่งตั้งคนใหม่ทำหน้าที่แทนทันที คนที่สองเมื่อมาทำงานแล้ว ก็พบสาเหตุของการสังหารหน้าคนก่อน เพราะได้บันทึกเรื่องชั่วช้าของชุยจู้นั่นเอง ดังนั้น เขาจึงบันทึกเรื่องต่อไปอีกวรรคหนึ่งในจดหมายเหตุ ชุยจู้ก็ไม่พอใจมาก จึงสังหารคนที่สองไปอีก แล้วแต่งตั้งคนที่สาม และคนนี้ก็ถูกสังหารอีกเช่นกัน
พอมาถึงคนที่สี่ เหล่าข้าราชการทั้งราชสำนักทนไม่ไหวต่อพฤติกรรมของชุยจู้ จึงร่วมกันโค่นอำนาจชุยจู้ สุดท้ายอำนาจในวังของชุยจู้ก็ล่มสลายลง เพราะความชั่วที่เขาต้องการปกปิด แต่ยิ่งปิด ความชั่วของเขากลับยิ่งปรากฏเด่นชัดขึ้น เหมือนกับช้างตายทั้งตัวเอาใบบัวมาปิดก็ยังไม่มิด
ข้อคิดจากประโยคสุภาษิตนี้
成语比喻：想掩盖坏事的真相，反而更暴露出来。
成語比喻：想掩蓋壞事的真相，反而更暴露出來。
Chénɡyǔ bǐyù： Xiǎnɡ yǎnɡài huài shì de zhēnxiànɡ, fǎn’ér ɡènɡ bàolù chūlái.
เฉิงยหวี่ ปี่ยวี่ : เสียง เหยี่ยนไก้ ไฮว่ ฉื้อ เตอะ เจินเซี่ยง, ฝ่านเอ๋อร์ เกิ้ง เป้าลู่ ชูไหล
สุภาษิตเปรียบว่า คิดอยากจะปิดบังความจริง แต่มันกลับยิ่งโผล่ออกมาอย่างเด่นชัด
ประโยคตัวอย่างที่ใช้สำนวนสุภาษิตนี้ เช่น
他贪污了这么多年，还想只手遮天，看来只会欲盖弥彰。
他貪汙了這麽多年，還想只手遮天，看來只會欲蓋彌彰。
Tā tānwū le zhème duō nián, hái xiǎnɡ zhī shǒu zhē tiān, kàn lái zhǐ huì yùɡàimízhānɡ.
ทา ทานวู เลอะ เจ้อเมอะ ตัว เหนียน, ไห เสี่ยง จือ โฉ่ว เจอ เทียน, คั่น ไหล จื่อ หุ้ย ยวี่ไก้หมีจาง
เขาทุจริตมาตั้งหลายปีแล้ว ยังคิดจะปิดบังอีก เห็นทีมีแต่จะยิ่งทำให้เรื่องราวเด่นชัดขึ้นมาอีก
