ผู้สื่อข่าวรายงานจาก จ.อุดรธานี ในงานสัมมนาวิชาการนานาชาติ “5 ทศวรรษแห่งการค้นพบบ้านเชียง” เข้าสู่วันที่สอง ภายในห้องประชุมชั้น 2 โรงแรมเซ็นทารา อุดรธานี ซึ่งวันนี้ ดร.สตีเฟน บี ยัง ผู้จุดประกายทำให้เกิดการขุดค้นในปี 2509 , นักโบราณคดีชาวไทย-ต่างประเทศ ที่ร่วมขุดค้นอย่างจริงจังในปี 2516-2517 นักโบราณคดีชาวไทย-ต่างประเทศ ในยุคต่อมาที่สนใจ รวมทั้งชาวอุดรธานี และนักศึกษาที่สนใจ ยังเข้ารับฟังกันเต็มห้อง โดยวันนี้ นายสด แดงเอียด อดีตอธิบดีกรมการศาสนา และหนึ่งในผู้ร่วมขุดค้นมาพูดเรื่อง “การอนุรักษ์ทางโบราณคดีและการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยว”
นายสด กล่าวว่า บ้านเชียงมีคุณค่าความสำคัญในตัวเอง 1. มีถิ่นฐานมั่นคง มีการพัฒนา ของมนุษย์ในอดีต ซึ่งมีหลักฐานองค์ความรู้ยืนยัน , 2.มีศักยภาพแทนแหล่งโบราณคดีอื่นในแอ่งโคราช จนโลกรู้จักดีในนามวัฒนธรรมบ้านเชียง ทำให้เป็นศูนย์กลางวัฒนธรรมนี้ , 3. เป็นคลังแห่งความรู้ในอดีตของมนุษยชาติ มีการศึกษาตามกระบวนการโบราณคดีเป็นระบบ
4. สามารถนำเนื้อหาสาระ มาจัดทำเป็นหลักสูตรการเรียน-การสอน , 5. เป็นที่รู้จักกันไปทั่วโลก เป็นสถานที่แห่งความภาคภูมิใจของคนไทย , 6. เป็นทุนดั้งเดิมของแผ่นดินที่ยั่งยืนถาวร สามารถใช้ประโยชน์ในทุกระดับ , 7. มีคุณค่าสำคัญทั้งปัจจุบันและอนาคต และ 8. เป็นมรดกส่งผลต่อจิตบังคับสาธารณะ ให้มีการศึกษา-เผยแพร่-ปกป้อง-ป้องกันรักษา ทำให้เกิดการรักษาหวงแห่งแหล่งโบราณคดีอื่นๆ
นายสด กล่าวต่อว่า การอนุรักษ์บ้านเชียงจำเป็นต้องรักษาความเป็นของแท้ดั้งเดิม รักษาภูมิลักษณ์พื้นที่-สิ่งมีชีวิต รักษาอัตลักษณ์ รูปแบบสิ่งปลูกสร้าง-วิถีชีวิต และรักษาขนบธรรมเนียน-ประเพณี-พิธีกรรม ขณะเดียวกันก็ต้องพัฒนา เริ่มจากโครงสร้างพื้นฐาน-บรรยากาศ-วิถีชีวิต หรือพัฒนาพิเศษ เพราะปัจจุบันยังไม่เพียงพอ ที่จะดึงดูดสายตาชาวโลก ให้เกิดความประทับใจ แม้จะมีพิพิธภัณฑ์ และหลุมขุดค้นอยู่ก็ไม่เพียงพอ
“ผมขอเสนอให้เปิดหลุมขุดค้นเพิ่มเติม บริเวณยอดเนินกลางชุมชนบ้านเชียง จุดที่ปัจจุบันเป็นสี่แยกและถนน เชื่อว่าจะมีแหล่งโบราณคดีเหลืออยู่ ยังไม่เคยมีการขุดค้นมาก่อน ให้มีขนาดใหญ่แล้วสร้างโดมครอบ เป็นการศึกษาใหญ่อีกครั้ง แล้วคงไว้หรือจำลองไว้ศึกษาเรียนรู้ และเที่ยวชม โดยท้องถิ่นน่าจะเป็นผู้จุดชนวน ทำความเข้าใจชาวบ้าน แล้วไปพูดให้รัฐบาลสนใจ ให้งบมาขุดค้นศึกษา และชดเชยที่ดินให้เป็นธรรม ผมพร้อมมาช่วยอีกแรง และเชื่อว่าทีมที่เคยร่วมงาน ถ้าไม่มาก็จะส่งลูกศิษย์มา ”
