‘สุจิตต์’ คาใจ ทำไม ‘ครูมืด’ ไม่ได้เป็นศิลปินแห่งชาติ ? แนะสังคายนาระบบคัดสรร ชี้เสียงพากย์ทศกัณฐ์ดีสุดในประเทศ
เมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน นายสุจิตต์ วงษ์เทศ ผู้ก่อตั้งนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ให้สัมภาษณ์ ‘มติชน’ หลังการเสียชีวิตของนายประสาท ทองอร่าม หรือ ‘ครูมืด’ ผู้เชี่ยวชาญด้านนาฏศิลป์ไทย สำนักการสังคีต กรมศิลปากร จากโรคมะเร็งปอด โดยมีกำหนดพิธีพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ และสวดพระอภิธรรมเป็นคืนแรก (อ่านข่าว เปิดกำหนดการสวดพระอภิธรรมและพระราชทานเพลิง ‘ครูมืด’ 7-13 พ.ย.)
นายสุจิตต์กล่าวว่า ตนกับครูมืด รู้จักกันมานาน ส่วนตัวเรียก ‘ไอ้มืด’ เพราะความคุ้นเคย แต่เจอกันครั้งสุดท้ายหลายปีแล้ว บ้านเกิดครูมืดอยู่ในซอยข้างหอระฆังวัดเทพธิดาราม ใกล้กับบ้านเกิดของ ปรียา รุ่งเรือง อดีตนางเอกชื่อดังฉายา ‘อกเขาพระวิหาร’ ริมคลองหลอด วัดราชนัดดาฯ เขตพระนคร กรุงเทพฯ
นายสุจิตต์กล่าวต่อไปว่า ลักษณะพิเศษของครูมืด คือ เป็นศิลปินจริงๆ เล่นอะไรได้หมด แต่ที่ถนัดคือ ตลก จำอวด เพราะเป็นคนมีอารมณ์ขัน ถือเป็นทายาทที่รับช่วงทางการแสดงของ เสรี หวังในธรรม ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง พ.ศ.2531 ครูมืดนับเป็นศิลปินตัวจริงที่มีความสามารถเหนือชั้น เหตุใดจึงไม่ได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ ขอให้ช่วยกันตั้งคำถามถึงระบบการคัดเลือก
“เสรี หวังในธรรม ท่านปั้นมาเลย รับช่วงต่อมาเลย แต่บุคลิกพิเศษของครูมืด คือความสามารถในการพากย์และเจรจาโขน ที่สำคัญมากคือ พากย์เป็นทศกัณฐ์ ไม่ว่าจะตอนรักหรือโกรธ มันคือเสียงทศกัณฐ์ที่คลาสสิกมาก ฟิลลิ่งมันได้ เวลาพากย์ซึ่งต้องยืนหน้าเวทีก็เหมือนเล่นเองไปด้วย
ครูมืดเจรจาโขนเป็นทศกัณฐ์ดีที่สุดในประเทศไทย ทำไมไม่ได้เป็นศิลปินแห่งชาติ ทั้งที่เหนือชั้นกว่าใครอีกเยอะแยะ สะท้อนว่าระบบการคัดเลือกมีปัญหา ลองตั้งข้อสังเกตว่า สายที่เป็นครูอาจารย์สอนในวิทยาลัยนาฏศิลป์ หรือสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ ได้เป็นศิลปินแห่งชาติ น้ำหนักไปอยู่ทางครูบาอาจารย์ แต่ศิลปินในสำนักการสังคีต กรมศิลปากร ไม่ค่อยได้เป็น” นายสุจิตต์กล่าว และว่า ขอเรียกร้องความเป็นธรรมให้ครูมืดเป็นครั้งสุดท้าย
อ่านข่าว ครูมืด ประสาท ทองอร่าม ครูโขน ปรมาจารย์วัฒนธรรมไทย เสียชีวิตแล้ว
