“กระผมก็มีอำนาจเสมอกับพระเจ้าน้องยาเธอพระองค์นั้น ถ้าท่านจะคิดประหารกระผม กระผมก็ต้องประหารท่านให้แหลกลงไปบางเหมือนกัน”
เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ จมื่นไวยวรนารถ (เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี) เป็นแม่ทัพไปปราบฮ่อ โดยการศึกครั้งนี้จะต้องไปราชการทัพกับพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นประจักษ์ศิลปาคมด้วย
พอข้าราชการผู้ใหญ่ได้ทราบว่าจมื่นไวยวรนารถ ต้องไปทัพราชการกับเจ้านายพระองค์นั้น ต่างก็ห่วงจมื่นไวยวรนารถเพราะ
” …เมื่อขณะที่อยู่ยังกรุงเทพฯ พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์นั้นยังทรงคิดการที่จะทำลายล้างผลาญเจ้าหมื่นไวยวรนารถ…”
จมื่นไวยวรนารถตอบกลับมาว่า
“…การที่กระผมจะต้องเป็นแม่ทัพใหญ่ยกไปทำการคราวนี้ ก็มีหน้าที่เสมอกัน กระผมไม่มีความวิตกแต่อย่างใดเลย กระผมก็มีอำนาจเสมอกับพระเจ้าน้องยาเธอพระองค์นั้น ถ้าท่านจะคิดประหารกระผม กระผมก็ต้องประหารท่านให้แหลกลงไปบางเหมือนกัน”
(ข้อมูลจากหนังสือ ประวัติการของ จอมพลและมหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต) รวบรวมครั้งสุดท้ายเมื่อวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ.2504)
แล้วเหตุการณ์ต่อจากนี้จะเป็นอย่างไร ระหว่างเจ้ากับขุนนาง
ติดตามได้ที่สโมสรศิลปวัฒนธรรมเสวนา: สงครามปราบกบฏฮ่อ สมัยรัชกาลที่ 5 โดย ไกรฤกษ์ นานา และ ธงชัย ลิขิตพรสวรรค์ ในวันที่ 21 มกราคม 2559 ณ ห้องโถง มติชนอาคาเดมี
โปรดสำรองที่นั่งล่วงหน้า (ตั้งแต่วันศุกร์ที่ 15 มกราคม) เพื่อความแน่นอนในการรับเอกสาร โทร. 0 2580 002 ต่อ 1206, 1228
พิเศษ! สำหรับลูกค้า AIS สำรองที่นั่ง 50 ท่านแรก รับพ็อคเก็ตบุ๊กฟรี (โปรดแสดงสิทธิ์ต่อเจ้าหน้าที่ในวันงาน)
