รายงานการติดตามและการดำเนินงานต่อต้านการค้ามนุษย์ ของสหรัฐอเมริกา หรือ TIP Report ปี 2021 ให้ไทยตกสู่กลุ่ม 2 หรือเทียร์ 2 วอตช์ลิสต์ ประเทศที่ต้องจับตามอง เนื่องจากรัฐบาลดำเนินมาตรการกำจัดการค้ามนุษย์ไม่ได้มาตรฐานแม้ในระดับต่ำสุด โดยระบุว่า ไทยมีความพยายามจะจัดการปัญหา เสริมสร้างความร่วมมือกับภาคประชาสังคม ในการสืบสวนสอบสวนการค้ามนุษย์ การคุ้มครองเหยื่อ ให้การฝึกอบรมเจ้าหน้าที่รัฐให้คำนึงถึงความบอบช้ำทางจิตใจของเหยื่อ รวมทั้งให้มีการสืบสวนเหตุการณ์เจ้าหน้าที่รัฐ 9 นาย ที่ถูกกล่าวหาว่า สมรู้ร่วมคิดในการค้ามนุษย์ และอื่นๆ
รายงานระบุว่า รัฐบาลไทยไม่ได้แสดงความพยายามมากพอ เมื่อเทียบกับช่วงที่ผ่านมา แม้จะนำข้อจำกัดในเรื่องโควิด-19 เข้ามาพิจารณาแล้วก็ตาม เห็นได้ชัดว่า รัฐบาลสืบสวนสอบสวนเหตุการณ์ค้ามนุษย์น้อยลง ดำเนินคดีผู้ต้องสงสัยน้อยลง และลงโทษผู้กระทำผิดน้อยลงกว่าเมื่อปี 2562 และแม้จะมีรายงานเป็นที่รับรู้ทั่วไปว่ายังคงมีการบังคับใช้แรงงานข้ามชาติในอุตสาหกรรมหลายประเภทในไทย แต่รัฐบาลไทยรายงานตัวเลขการค้าแรงงานข้ามชาติ ต่ำกว่าขอบเขตของปัญหา ขณะเดียวกัน เจ้าหน้าที่ของรัฐยังขาดความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหาการค้าแรงงาน และรัฐบาลก็ไม่มีกระบวนการที่เป็นมาตรฐานในการตรวจสอบกรณีที่เข้าข่ายเพื่อบังคับใช้กฎหมายต่อไป หน่วยงานของรัฐหลายแห่งไม่เคยรายงานว่าพบเหยื่อการค้าแรงงานเลย แม้จะมีการตรวจสอบเรือประมงหลายลำที่ท่าเรือหลายแห่งของไทย ขณะที่บริการของรัฐที่จัดเตรียมให้กับผู้ที่ตกเป็นเหยื่อก็ยังไม่เพียงพอ ส่วนเหยื่อการค้ามนุษย์ที่ต้องอาศัยอยู่ในสถานที่พักพิงของรัฐก็ถูกจำกัดการเดินทางและการสื่อสาร
การถูกลดอันดับดังกล่าว ปฏิกิริยาจากภาค
รัฐไทย ระบุว่าไม่เป็นธรรมและผิดหวัง พร้อมกับยืนยันว่าได้ดำเนินการกับการค้ามนุษย์อย่างเต็มที่ อย่างไรก็ตาม การถูกลดอันดับครั้งนี้ เท่ากับบังคับให้รัฐไทยสำรวจตัวเองอย่างจริงจัง ว่า มีจุดอ่อนข้อบกพร่องหรือไม่ ขณะที่ประชาชนพอจะทราบว่า ปัญหามาจากเจ้าหน้าที่รัฐไทยบางส่วน ซึ่งมีทรรศนะเหยียดหยามแรงงานจากประเทศเพื่อนบ้าน นำไปสู่การเอารัดเอาเปรียบต่างๆ โดยไม่เข้าใจว่า หากไม่ใช้หลักมนุษยธรรมต่อบุคคลจากประเทศเหล่านี้ ขณะที่ประเทศผู้กำหนดมาตรฐาน มีการเปลี่ยนผู้นำที่มีนโยบายเข้มงวดในเรื่องสิทธิมนุษยชน ผลที่ตามมาคืออะไร
