คอลัมน์ People In Focus: มิน อ่อง ลาย ผู้นำรัฐประหารเมียนมา
พลเอกอาวุโส มิน อ่อง ลาย ก่อนหน้านี้เป็นที่รู้จักในฐานะผู้มีส่วนสำคัญในการเปลี่ยนผ่านประเทศเมียนมา ให้มีความเป็นประชาธิปไตยมากขึ้น หลังปกครองโดยเผด็จการทหารมานาน 50 ปี
คนไทยรู้จัก มิน อ่อง ลาย ในฐานะบุตรบุญธรรมของพล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรี และรัฐบุรุษผู้ล่วงลับ และรู้จักเขาจากข่าวต่างประเทศในฐานะผู้ถูกสหรัฐอเมริกาขึ้นบัญชีดำห้ามเข้าประเทศ ในข้อหามีส่วนร่วมในปฏิบัติการกวาดล้างชนกลุ่มน้อยชาวโรฮีนจา ซึ่งองค์การสหประชาชาติระบุว่าเป็นการ “ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์”
และล่าสุดชื่อของมิน อ่อง ลาย ก็โผล่ขึ้นมาอยู่ในหน้าสื่อต่างประเทศอีกครั้งในฐานะผู้ทำ “รัฐประหาร” ยึดอำนาจจากรัฐบาลพลเรือนที่มาจากการเลือกตั้ง
พลเอกอาวุโส มิน อ่อง ลาย นายทหารรูปร่างเล็ก วัย 64 ปี ใส่แว่นสายตาไร้ขอบ มีภาพลักษณ์ที่เหมือนกับข้าราชการในสำนักงาน มากกว่าการเป็นผู้บัญชาการทหารในกองทัพ
มิน อ่อง ลาย เกิดในเมืองทวาย ตอนใต้ของเมียนมา เรียนจบจากมหาวิทยาลัยย่างกุ้ง ก่อนสมัครเข้าโรงเรียนเตรียมทหาร ในช่วงเวลาที่นักศึกษาในพม่าออกมาเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยกันอย่างร้อนแรง
เพื่อนร่วมชั้นเรียนระบุว่า มิน อ่อง ลาย เป็นคนเงียบๆ ไม่ทำตัวเป็นจุดสนใจ เป็นนักเรียนนายร้อยที่ไม่ได้โดดเด่น แต่ก็เติบโตเลื่อนยศอย่างช้าๆและต่อเนื่อง
มิน อ่อง ลาย ก้าวสู่ตำแหน่งนายทหารระดับสูงหลังได้รับแต่งตั้งให้บัญชาการปฏิบัติการกวาดล้าง “การปฏิวัติชายจีวร” การชุมนุมประท้วงของกลุ่มพระสงฆ์ที่รวมตัวต่อต้านการขึ้นราคาน้ำมัน ในพื้นที่ทางตะวันตกของเมียนมา
นอกจากนั้นยังมีผลงานในการกวาดล้างกลุ่มกบฏทางตะวันออกของประเทศ ผ่านการดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการรัฐมอญ, ผู้บัญชาการกรมทหารภาคสามเหลี่ยมในรัฐฉาน เป็นผู้บัญชาการกองยุทธการพิเศษที่ 2 หน่วยบัญชาการทหารภาครัฐฉาน และรัฐกะเหรี่ยง และเสนาธิการร่วมกองทัพเมียนมา เป็นต้น
มิน อ่อง ลาย ก้าวสู่ตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุดในปี 2554 ปีที่เมียนมาเริ่มต้นกระบวนการเปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตย นำไปสู่การเลือกตั้งที่นางออง ซาน ซูจี ได้รับชัยชนะไปอย่างถล่มทลายในปี 2558 ก่อนที่ ซูจี เข้ารับตำแหน่ง ที่ปรึกษาแห่งรัฐ หรือเป็นผู้นำประเทศโดยพฤตินัย ในปี 2559 เนื่องจากรัฐธรรมนูญห้ามไม่ให้ผู้มีสามีเป็นชาวต่างชาติดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของประเทศ
มิน อ่อง ลาย เคยเดินทางมาประเทศไทยในการแสดงความอาลัยต่อการจากไปของพล.อ.เปรม โดยได้เปิดเผยความรู้สึกเอาไว้ว่า เหมือนสูญเสียบิดาไป โดยระบุว่า ตนเคยได้เข้าพบพล.อ.เปรม เมื่อครั้งรับตำแหน่งเป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุดใหม่ๆ และได้รับคำแนะนำเรื่องการปกครองว่าแต่ละประเทศก็มีประชาธิปไตยในแบบของตนเอง
ในเวทีโลก มิน อ่อง ลาย ถูกมองในฐานะนายทหารผู้อยู่เบื้องหลังการกวาดล้างชนกลุ่มน้อยชาวโรฮีนจา มีคดีความขึ้นศาลในระดับนานาชาติหลายคดี ในจำนวนนั้นคือ ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ไอซีเจ) จนถูกสหรัฐขึ้นบัญชีดำพร้อมกับนายทหารระดับสูงอีก 3 นาย
จากนี้คงต้องจับตามองบทบาทของพลเอกอาวุโสมิน อ่อง ลาย ต่อไปว่า จะใช้เวลา 1 ปี นำเมียนมาไปสู่เส้นทางใด
และจะต้องเผชิญกับการชุมนุมประท้วงต่อต้านจากประชาชนชาวเมียนมาผู้ลงคะแนนเสียงให้พรรคเอ็นแอลดี ของนางออง ซาน ซูจี ต้องติดตาม
