เช็ดตัวลดไข้ อย่างไรให้ได้ผล เปิดเคล็ดลับ “ผ้า 3 ผืน- น้ำมะนาว” ลดไข้ได้ผลดี 2 เท่า
ช่วงนี้ฝนตกแทบทุกวัน หลายคนเดินทางไปโรงเรียน ไปทำงาน ต่างเปียกปอนหรือโดนไอฝนไปตามๆ กัน ทำให้หลายคนมีอาการเป็นไข้หวัด แม้บางคนอาจไม่ได้โดนฝนโดยตรง แต่ก็มีความเสี่ยงไม่น้อยที่ติดไข้หวัดจากคนรอบข้างที่เผชิญฝน
แน่นอนอาการของไข้หวัดธรรมดาคือ การมีไข้ต่ำๆ ถึงมีไข้สูง ผ่านไป 3-4 วัน อาการจะเริ่มดีขึ้น รวมถึงอาจมีไอ จาม เล็กน้อย ผ่านไป 3-4 วัน อาการจะเริ่มดีขึ้น ไม่มีอาการท้องเสีย น้ำมูกไหล มีอาการคัดจมูก ทำให้หายใจไม่สะดวก ตลอดจนปวดตามตัว รู้สึกอ่อนเพลีย
เมื่อมีอาการข้างต้นแล้ว ก็ถึงเวลาต้องดูแลตัวเอง ซึ่งมีเคล็ดลับดีๆ จากงานวิจัยของ พว. ชลิดา ภาวนาเกษมศานต์ พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ ประจำโรงพยาบาลนครพิงค์ จังหวัดเชียงใหม่ เกี่ยวกับการเช็ดตัวลดไข้ด้วยน้ำอุ่นผสมมะนาว ซึ่งพบว่า สามารถลดอุณหภูมิในร่างกายได้ 2 เท่า เมื่อเทียบกับน้ำอุ่นเปล่าๆ
ย้อนดูงานวิจัยได้สำรวจในปี 2556 กับผู้ป่วยเด็กเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลนครพิงค์ เกี่ยวกับการใช้น้ำอุ่นผสมน้ำมะนาวมาใช้เช็ดตัวลดไข้ เปรียบเทียบกับเด็กที่ใช้วิธีเช็ดตัวลดไข้ด้วยน้ำอุ่นอย่างเดียว โดยศึกษากลุ่มผู้ป่วยเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ที่มีไข้สูงกว่า 38.5 องศาเซลเซียส จำนวน 60 ราย
พบว่า การเช็ดตัวด้วยน้ำอุ่นผสมน้ำมะนาว ให้ผลต่อการลดไข้ได้ อุณหภูมิร่างกายลดลงกว่าเดิมเฉลี่ย 1.2 องศาเซลเซียส เช่นหากมีไข้ 38.5 องศาเซลเซียส หลังเช็ดด้วยวิธีนี้ไข้ลดลงเหลือ 37.3 องศาเซลเซียส ในขณะที่เด็กที่เช็ดตัวลดไข้ด้วยน้ำอุ่นธรรมดาทั่วไป ลดอุณหภูมิได้เฉลี่ย 0.67 องศาเซลเซียสเท่านั้น จะเห็นว่าการใช้น้ำอุ่นผสมน้ำมะนาวเช็ดตัวลดไข้ ให้ผลในการลดอุณหภูมิร่างกาย ได้ดีกว่าการใช้น้ำอุ่นอย่างเดียว ประมาณ 2 เท่าตัว
วิธีผ่ามะนาวผสมน้ำเช็ดตัวลดไข้
สำหรับมะนาวที่ใช้ในงานวิจัย เป็นมะนาวพันธุ์แป้นเขียวที่มีในท้องตลาดทั่วไป การผสมจะใช้มะนาว 1 ผล ต่อน้ำอุ่นอุณหภูมิ 38 องศาเซลเซียส ปริมาณ 2,000 ซี.ซี. การผ่ามะนาวต้องผ่าใต้น้ำและบีบใต้น้ำ เพื่อให้ได้น้ำมันจากผิวด้วย ซึ่งกลิ่นของน้ำมันผิวมะนาว จัดเป็นอโรมา เทอราปี เพิ่มการไหลเวียนเลือดดีขึ้น จะช่วยให้ผู้ป่วยสุขสบายด้วย โดยจากการติดตามผลการศึกษาในต่างประเทศพบว่าน้ำมันผิวมะนาว นำมาผสมน้ำและพันเท้าและขาเด็ก สามารถลดไข้ได้
วิธีเช็ดตัวลดไข้ที่ถูกต้อง
แน่นอนมีน้ำมะนาวแล้ว ก็ต้องรู้จักการเช็ดตัวลดอุณหภูมิร่างกายให้ถูกวิธีด้วย ซึ่งภายหลังได้น้ำเช็ดตัวที่บีบมะนาวใต้น้ำตามวิธีข้างต้นแล้ว งานวิจัยยังแนะนำการเช็ดตัว ด้วยกสนเตรียมผ้า 3 ผืน ดังนี้
– นำน้ำอุ้นที่เตรียมไว้แล้ว ใส่กะละมัง และบีบมะนาวโดยให้ผลมะนาวจมอยู่ใต้น้ำขณะบีบ
– ใช้ผ้าเช็ดตัวผืนเล็กชุบน้ำบดหมาดๆ เช็ดถูที่ผิวหนัง การเช็ดถูจะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือดที่ผิวหนัง น้ำอุ่นจะช่วยให้หลอดเลือดขยายตัว ส่งผลให้ความร้อนถูกระบายออกจากร่างกายได้เร็วขึ้น
– ผืนที่ 1 เช็ดบริเวณหน้า และพักผ้าไว้บริเวณซอกคอและหลังหู
– ผ้าผืนที่ 2 เช็ดบริเวณแขน โดยเริ่มจากปลายแขน เช็ดแขนเข้าหาลำตัวและพักผ้าไว้บริเวณรักแร้
– ผ้าผืนที่ 3 เช็ดแขนอีกข้างและพักผ้าไว้บริเวณรักแร้ เปลี่ยนผ้าบริเวณซอกคอ ชุบน้ำบิดหมาดๆ เช็ดบริเวณหน้าผากและศีรษะ พักผ้าไว้บริเวณหน้าผาก เปลี่ยนผ้าบริเวณรักแร้ ชุบน้ำบิดหมาดๆ เช็ดบริเวณลำตัว พักผ้าไว้บริเวณหัวใจและขาหนีบ
เปลี่ยนผ้าบริเวณหน้าผากและขาหนีบ ชุบน้ำบิดหมาดๆ เช็ดขา โดยเริ่มจากปลายเท้า เช็ดขาและพักไว้บริเวณข้อเข่าและขาหนีบทั้งสองข้าง
หลังจากนั้น ให้พลิกตะแคงตัวเด็ก ใช้ผ้าชุบน้ำบิดหมาดๆ เช็ดด้านหลังตั้งแต่คอจนถึงก้นกบ เช็ดหลายๆ ครั้ง หากน้ำในอ่างน้ำเย็นลงก็ให้เปลี่ยนน้ำอุ่นใหม่ เช็ดเหมือนเดิมจนครบ 15 นาที
การเช็ดตัวควรทำอย่างรวดเร็ว เพื่อรักษาอุณภูมิของน้ำที่ผสมกับมะนาว และ เพื่อลดอุณภูมิให้เร็ว ลูกไม่หนาว เมื่อเสร็จแล้ว สวมใส่เสื้อผ้าบางๆ จัดให้ลูกอยู่ในสถานที่ ที่อากาศถ่ายเทได้สะดวก วัดไข้ซ้ำ หากไข้เกิน 38 องศา ควรรับประทานยาลดไข้ร่วมด้วย และ หากเช็ตตัว + รับประทานยาแล้ว ไข้ไม่ลด และมีไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส ควรไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาล เพื่อตรวจวินิจฉัยโรคเพิ่มเติม
ข้อมูลโดย พว. ชลิดา ภาวนาเกษมศานต์ งานวิจัย “ประสิทธิผลของการใช้น้ำอุ่นผสมน้ำมะนาว ในการเช็ดตัวลดไข้ในผู้ป่วยเด็กที่รักษาในโรงพยาบาลนครพิงค์”
