พบวิหารเทพ ‘ชีเป โทเทค’ เทพเจ้าผู้ถลกหนังที่เม็กซิโก

(Photo by Meliton TAPIA / INAH / AFP)

นักประวัติศาสตร์เม็กซิกันเรียนรู้เกี่ยวกับ “ชีเป โทเทค” หรือ “เทพผู้ถลกหนัง” มานานแล้ว รู้กันว่า เทพเจ้าจากยุคก่อนยุคฮิสแปนิคนี้เป็นที่เคารพบูชาของผู้คนจำนวนมาก ซึ่งเคยใช้ชีวิตอยู่ในพื้นที่ซึ่งเป็นตอนกลางของประเทศและแถบริมฝั่งอ่าวเม็กซิโกในเวลานี้ แต่จนถึงขณะนี้ก็ยังไม่มีใครค้นพบซากวิหารที่นักบวชใช้บูชาเทพเจ้าองค์นี้เลย จนกระทั่งทีมขุดค้นของสถาบันมานุษยวิทยาและประวัติศาสตร์แห่งเม็กซิโก ภายใต้การนำของ โนเอมิ คาสติลโญ เทเฮโร ค้นพบซากวิหารแห่งนี้ ที่แหล่งขุดค้น “นัคเคียน เตฮัวกัน” แหล่งโบราณคดีสำคัญตอนกลางของรัฐพวยบลา ในประเทศเม็กซิโก

“ชีเป โทเทค” เป็นเทพเจ้าแห่งสงครามและความอุดมสมบูรณ์ ผู้ที่เคารพบูชามักสักการะด้วยการถลกหนังและสังเวยชีวิตของเชลยเป็นบัดพลี ในแหล่งขุดค้นมีหลักฐานร่องรอยที่แสดงให้เห็นว่า นักบวชประกอบพิธีฆ่าเหยื่อบูชายัญเหนือแท่นพิธีทรงกลม 1 ใน 2 แท่นที่ขุดพบ จากนั้นก็นำร่างเหยื่อมาถลกหนังออกบนแท่นทรงกลมอีกแท่นหนึ่ง แล้วใช้หนังมนุษย์ที่ถลกได้หุ้มห่อตัวเอง

ในแหล่งขุดค้นยังพบโบราณวัตถุหลายชิ้น ประกอบด้วย ประติมากรรมแกะสลักหินเป็น เศียรของเทพ ชีเป โทเทค ที่หุ้มด้วยหนังมนุษย์ 2 ชิ้น กับส่วนลำตัวของเทพแห่งสงครามผู้นี้อีกชิ้น ด้านหลังมีร่องรอยการแกะสลักให้เหมือนกับการทรงเครื่องทรงที่ทำจากหนังมนุษย์จากการบูชายัญ

(Photo by Meliton TAPIA / INAH / AFP)

ศาสตราจารย์ เทเฮโร ระบุว่า งานประติมากรรมในส่วนที่เป็นลำตัวต้องถือว่างดงามทีเดียว ความสูงทั้งหมดราว 80 เซนติเมตร มีรูตรงด้านหน้าท้อง ซึ่งตามข้อมูลในประวัติศาสตร์ระบุว่า เป็นที่ฝังหินเขียว เพื่อ “คืนชีวิต” ให้กับเทพเจ้าในระหว่างการประกอบพิธีกรรม ในส่วนของเศียรเทพเจ้าที่พบนั้น สูงราว 70 เซนติเมตร และหนักถึง 200 กิโลกรัมเป็นอย่างน้อย

Advertisement

นักโบราณคดีเชื่อกันว่าวิหารแห่งนี้มีการใช้งานในช่วงตั้งแต่ปี ค.ศ.1000 เรื่อยมาจนถึงราวปี 1260 ก่อนหน้าที่กองทัพสเปนจะเข้ายึดครองเม็กซิโก ซึ่งเริ่มต้นในราวปี 1519

ตามข้อมูลของสถาบันมานุษยวิทยาและประวัติศาสตร์แห่งเม็กซิโก ระบุว่า ชีเป โทเทค เป็นหนึ่งในเทพเจ้าที่สำคัญที่สุดในยุคก่อนยุคฮิสแปนิค มักมีการทำพิธีกรรมบวงสรวงบูชาเทพเจ้าองค์นี้กันเป็นการเฉพาะ เรียกว่า “ทลากาชีเปฮัวลิซทลี” ซึ่งเป็นภาษาท้องถิ่นที่หมายถึง “พิธีนุ่งห่มหนังที่ถลกมา” โดยเหยื่อทั้งหมด หากไม่ถูกสังหารด้วยธนู หรือตายภายใต้การดวลครั้งสุดท้ายแบบแกลดิเอเตอร์ หลังจากนั้นก็จะถลกหนังนำมาบูชาเทพองค์นี้ในพิธีกรรม เมื่อแล้วเสร็จก็กลบฝังไว้ในหลุมบริเวณด้านล่างของแท่นทรงกลม

ทีมขุดค้น ค้นพบหลุมดังกล่าวนี้ 2 หลุม ภายในเต็มไปด้วยดินบริเวณด้านหน้าแท่นพิธีทรงกลมนั่นเอง

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image