‘ดร.เอ้’ วิเคราะห์ เหตุเบื้องต้น สะพานยกระดับอ่อนนุช ลาดกระบัง พังถล่ม

นาทีชีวิต! สะพานยกระดับอ่อนนุช ลาดกระบัง ถล่มเหลือแต่ซาก ตาย 2 เจ็บ 14 เกิดจากผู้รับเหมาหรือ 1,600 ล้านมันไม่พอ?

จากกรณีเกิดเหตุคานสะพานยกระดับอ่อนนุช ลาดกระบัง ที่กำลังทำการก่อสร้าง บริเวณหน้าโลตัส ลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร ถล่มลงมาเหลือแต่ซาก เบื้องต้นมีผู้เสียชีวิตและมีผู้ได้รับบาดเจ็บจำนวนมาก กลายเป็นเหตุการณ์สุดช็อกของคนกรุง

รายการโหนกระแส ออกอากาศวันที่ 11 ก.ค. 66 ดำเนินรายการโดย “หนุ่ม กรรชัย กำเนิดพลอย” ผลิตในนามบริษัท ดีคืนดีวัน จำกัด ออกอากาศทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 12.35 น. ทางช่อง 3 กดเลข 33 สัมภาษณ์ แบงค์ อยู่ในจุดเกิดเหตุ นอนอยู่ในบ้าน, สามารถ ขี่มอเตอร์ไซค์หนีตาย, แอน เห็นเหตุการณ์ โทรแจ้ง 191, บอม เห็นหลังเดียวกับแบงค์ และเห็นเหตุการณ์ว่าพังลงมายังไง,ยอด อัญวุฒิ เจ้าหน้าที่มูลนิธิร่วมกตัญญู 45 รวมทั้ง ศ.ดร. สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ หรือ ดร.เอ้ อดีตนายกสภาวิศวกรและอดีตนายกวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย

ดร.เอ้เคยมีการเตือนด้วย?

ดร.เอ้ : หลายครั้งครับ ตั้งแต่ผมเป็นอธิการบดี เพราะผมอยู่ในพื้นที่ผ่านตรงนั้นทุกวัน ตรงนั้นหน้าบ้านผมเลย เมื่อวานเพิ่งไปทานที่ปั๊มน้ำมันตรงนั้นเลย ตอนเที่ยงเมื่อวาน และผมก็พูดมาหลายครั้งแล้วว่าดูไม่ค่อยดีมาตั้งนานแล้ว เสียใจมากเพราะเราได้พูดตามหลักวิศวกรรมไปแล้ว

คุณแบงค์ เมื่อวานตอน 6 โมงเย็น มันเกิดอะไรขึ้น คุณทำอะไรอยู่?

แบงค์ : ช่วงเวลาเกิดเหตุ นอนอยู่ชั้น 2 ช่วงประมาณ 6 โมง ผมได้ยินเสียงดังมาก เหมือนฟ้าถล่ม ผมก็ลุกจากเตียงไปเปิดผ้าม่านดูข้างนอก เห็นแผ่นเหล็กเทมาที่บ้าน บ้านผมเป็นอาคารพาณิชย์ 3 ชั้น ผมอยู่ชั้น 2

คุณเห็นสไลด์มาหาคุณเลย คุณทำยังไง?

แบงค์ : ผมคิดว่าไม่รอดแล้วก็โดดไปอยู่กับหลาน แล้วเงยหน้าดูว่ามีอะไรร่วงหรือเปล่า คือเหล็กกำลังลงมาข้างล่างเลย พอไม่ได้ยินเสียงอะไร ก็วิ่งพาหลานลงไปข้างล่าง แล้วตะโกนบอกทุกคนให้ออกจากบ้านให้หมด ออกมาดูข้างนอกคือเละไปหมดเลยครับ

มันสูงท่วมบ้านคุณมั้ย?

แบงค์ : ท่วมครับ

สะพานยกระดับสูงกว่าตึก 3 ชั้น แสดงว่าสูงเท่าไหร่?

ดร.เอ้ : สูงกว่า 9 เมตร

บอม : ประมาณ 4-5 ชั้น

แสดงว่าท่วมตึกแน่นอน สะพานอยู่เหนือบ้านของเรา มันตะแคงพลิกลงมา ทำให้สไลด์มาหาตัวเราเลย เพราะเราอยู่ในตึกมองไป ก็ไหลมาเลย คุณกระโดดหนีเลยเพราะมันกำลังจะพุ่งมาหาคุณแล้ว ปรากฏว่ามันไปกระแทกอะไร?

แบงค์ : ตรงปูนพอดีครับ ช่วงปลายคานพอดี

ดร.เอ้ : ไม่งั้นโดนทั้งบ้านเลย

ชั้นสามมีใครอยู่มั้ย?

บอม : ปกติพาลูกนอน เวลานั้นเลย วันนั้นผมมีติดต่อเติมรถพ่วงไว้ขายของ เลยไมได้ขึ้นไป บ่ายถึงหกโมงพาลูกลงมาครับ

คุณเลยรอด ถ้าวันทั่วไปคุณอยู่ตรงนี้แน่นอน อาจไปทั้งคุณและลูกด้วยซ้ำ?

บอม : ครับ ผมลูกคนเดียว ประมาณ 2 ขวบครึ่ง

เหล็กตัวนี้พอสไลด์ลงมาตีกระแทกชั้น 3 ก็พังเลย พอจะลงมาชั้นล่างมันโดนคานค้ำไว้ คานของตัวตึกนี่แหละ?

แบงค์ : ป้ายปตท. ค้ำไว้พอดีครับ

ถ้าไม่ค้ำไว้ เหล็กนี้จะกวาดมาด้านล่าง จะโดนชั้นสองซึ่งคุณอยู่กับหลาน?

แบงค์ : ครับ

ดร.เอ้ : เหมือนใบมีดฝานลงไปเลย ถ้าฝานลงไปนี่ตึกขาดเลย คนอยู่ชั้น 2 ถือว่าโชคดี อันนี้อันตรายมากนะครับ

หนักมากมั้ยเจ้าตัวนี้?

ดร.เอ้ : หนัก 70-100 ตัน หนักอย่างเดียวไม่พอ ยังมีแรงเพราะมันพังลงมา แรงในการฟันลงไป เหมือนมีดไม่ต้องมีน้ำหนักมาก แต่ฟันลงไปด้วยแรงทำให้ขาดได้เลย ถือว่าโชคดีมากๆ ไม่อยู่ที่ชั้น 3 หรือชั้น 2 ก็ฉิวเฉียดจริงๆ

บ้านคุณติดปั๊มน้ำมันปตท. ปั๊มใหญ่มั้ย?

แบงค์ : ปั๊มใหญ่ครับ

เห็นว่าชั้นใต้ดินมีน้ำมันอยู่ 1.6 แสนลิตร คุณลุงตอนนั้นอยู่ไหน?

สามารถ : ผมไปโลตัสซื้อของ มากับหลาน พอออกจากโลตัสมา ประมาณ 20 เมตรจะเข้าปั๊มปตท. ก็ได้ยินเสียงสะพานระเบิด คล้ายๆ จุดประทัด ผมก็บิดมอเตอร์ไซค์ขึ้นปั๊มเลย พอขึ้นไปหน่อยนึง มองข้างหลังเหล็กก็ลงมาแล้ว ถ้าผมวิ่งเข้าไปคือตายเลย ผมหนีเข้าปั๊มเลย

มันหล่นไล่ตามหลังมา ตอนหล่นมันพลิก?

สามารถ : มันไล่ไปตั้งแต่โลตัสแล้วไหลลงไปเลย มองดูบ้านตัวเอง โห หมดแล้ว

คือบ้านเดียวกัน เหล็กลอนเชอร์กระแทกมาเลย?

สามารถ : ดีนะช่วงนั้นไม่มีรถด้วย แต่ปกติช่วงนั้นทุกวัน 5 โมงถึง 6 โมง รถจะเต็มหน้าร้านผมเลยนะ ตั้งแต่โลตัสเล็กก่อนถึงสะพาน รถเต็มเลย

หน้าบ้านลุงยาวไปปกติรถจะติดตรงนี้ แต่วันนั้นเดชะบุญไม่มีรถ ถ้าตอนนั้นรถไปจอดอยู่ทุกๆ วัน สะพานโค่นก็จะทับหมดเลย?

แอน : ร้อยกว่าศพแน่นอน

ฝั่งพี่แอนอยู่ในจุดเกิดเหตุ?

แอน : พี่ทานก๋วยเตี๋ยวอยู่ในโลตัสค่ะ แล้วโลตัสจะเป็นกระจกใหญ่ๆ นั่งทานก๋วยเตี๋ยวก็มองมือถือ เห็นจากโลตัสมันถล่มไปเลย ก็ตกใจ พระเจ้าช่วย ก็วิ่งออกมา ด้วยความที่ถนนทุกวันรถจะติดยาว ก็คิดว่ากี่คันล่ะ ถนนหายไปหมดแล้ว แต่อยากรู้ว่าในนั้นมีรถกี่คัน ก็มุดสายไฟเข้าไป สายไฟเต็มฟุตบาธ ทุกทีมองไปจะเห็นถนน แต่ตอนนั้นไม่เห็นถนนเลย เพราะโดนทับไปหมดเลย พอมุดเข้าไปเห็นสายไฟแปร๊บๆ ก็เห็นรถมอเตอร์ไซค์ รถใหญ่โดนทับ ก็ถอยออกมาร้องไห้สติแตกเลย แต่ก่อนมุดเข้าไป หนูกด 191 ก่อน คิดอะไรไม่ออกเพราะไม่มีเบอร์อะไรในสมอง นอกจากคิดว่าช่วยเขา ทำไงก็ได้ช่วยคนโดนทับออกมา ตอนนั้นคิดได้แค่นั้น ตอนนั้นไม่มีสติแล้ว วันนี้ให้เล่าอีกก็ไม่เหมือนวันนั้น เพราะวันนั้นไม่มีสติแล้ว

พี่เป็นคนแรกที่โทรไปแจ้ง 191?

แอน : ทั้งที่คนยืนอยู่เป็นสิบ ก็เห็นเขาถ่ายรูปกันหมด แต่หนูห่วงคน ก็กด 191 แล้วคิดว่าหนูตัดสินใจถูก พอ 191 วางปุ๊บ ทุกสายโทรเข้ามา ทุกมูลนิธิก็โทรเข้ามา เราก็ตายแล้วเขาเอาเบอร์เรามาจากไหน ก็พูดแต่คำเดิมๆ เป็นสิบๆ รอบ หนูบอกว่าใครก็ได้มีรถยก มาช่วยเขาหน่อย อย่างน้อยๆ ถ้ายกเหล็กพวกนี้เอาเขาออกมา ไปถึงรพ.เร็วที่สุดเขาก็จะรอด

สะพานที่โค่นพลิกลงมา ระยะทางกินยาวแค่ไหน?

แบงค์ : 200-300 เมตร ประมาณนี้

แอน : ที่คุณลุงเล่าเดชะบุญมาก มันเหมือนเขายกเครนอยู่ คนยกธงแดงกันรถ คนนั้นบุญหนักเลย เขายกธงแดงไม่ให้รถวิ่ง กันไว้ เขาทำงานอยู่ รถที่โดนคือรถที่ออกจากปั๊มกับโลตัสนะคะ เขากันเลยทำให้โดนรถไม่กี่คัน ที่ออกมาพูดหนูวิ่งเส้นนี้ทุกวัน ถ้าไม่ใช่เดชะบุญที่คุณลุงบอก ตรงนี้จะไปหมดแน่ เอาง่ายๆ รถสองแถวที่จะวิ่ง ช่วง 5-6 โมงพนักงานเลิก นักเรียนเลิก ลองคิดดู จะเป็นเท่าไหร่  (เสียงสั่นเครือ) ตรงนี้มี 3 โรงเรียน เราวิ่งเส้นนี้ทุกวัน เพราะลูกเราเรียนแถวนี้ มันอันตรายมาก

ตอนนี้เสียชีวิตสอง บาดเจ็บเท่าไหร่?

ยอด : ร่วมกตัญญูช่วยไป 12 ราย และน่าจะมีทีมอื่นช่วยอีก 2 คน เป็น 14 ครับ

ผู้เสียชีวิตเป็นใครบ้าง?

ยอด : หลังจากที่เราช่วยผู้บาดเจ็บออกไปหมดแล้ว ตรวจสอบโดยละเอียด ผู้เสียชีวิตเป็นชาย 1 ราย มารู้ทีหลังเป็นเจ้าหน้าที่ของไซต์งาน ซึ่งผู้เสียชีวิตไม่ได้ถูกชิ้นส่วนเหล็กหรืออะไรทับเลย น่าจะตกลงมาจากด้านบน เพราะเขาตกลงมานอนอยู่บนถนนอ่อนนุช-สุวรรณภูมิ อยู่ตรงหน้าปั๊มน้ำมันเลย อยู่บนถนนเลย โดยที่อยู่ใต้โครงเหล็กที่ยกสูงขึ้นไป มันไปค้ำกับบ้านพี่เขาไว้ เท่ากับเขาตกลงมาแล้วหัวกระแทก แต่ที่ทีมกตัญญูมาช่วยเยอะสุดคือตรงกลางถนน ที่สะพานถล่มมีคนงานเจ็บอยู่ 7-9 คน มีขาหักท่อนบน หัวแตก ที่รู้ว่าเป็นคนงานเพราะเขาใส่เสื้อสีน้ำเงินเหมือนกันหมดเลย มันมีอุปสรรคือรถวิ่งได้ทางเดียว

มีประชาชนที่ไม่ใช่คนงานมั้ย?

ยอด : ผมยังตกใจว่าเหตุการณ์ใหญ่ขนาดนี้ ทำไมรถประชาชนถึงมาน้อย ปกติเส้นนี้รถติดมากเลย มันเดชะบุญมาก พอมารู้จากพี่สาวเขาน่าจะมีการยกอะไร เขาเลยกักรถเอาไว้ โชคดีมากๆ ไม่งั้นรถมันเต็มถนน จะมีความสูญเสียมากกว่านี้

คิดว่าน่าจะมีคนสูญหายติดอยู่ใต้ซากอีกมั้ย?

ยอด : ตอนนี้มีอยู่จุดเดียว คือตรงกลาง จะมีแผ่นปูนถนนลงแบบแพนเค้กเลย ทับรถกระบะอีกหนึ่งคัน แล้วรถกระบะคันนี้ เราเห็นว่ามันเปิดไฟหน้าอยู่ แต่มีข้อมูล บางคนบอกว่ามีคนอยู่ในรถคนสองคนบ้าง แต่เรายังไม่สรุปจนกว่าเราจะกู้รถคันนี้ออกมาได้ ซึ่งต้องใช้เวลากว่าจะกู้โครงเหล็กเอาแผ่นปูนออก ผมคิดว่าน่าจะอีกวันนึง

แสดงว่าตอนนี้ยังไม่รู้ว่าในรถคันนั้นมีคนหรือเปล่า?

ยอด : ใช่ครับ แต่เมื่อคืนมีคนมาดูที่เกิดเหตุ เขายืนยันว่าในรถคันนี้มีคนอยู่ แต่ผมก็บอกว่าอย่าเพิ่งจนกว่าจะกู้รถออกมาได้ เราภาวนาขอให้ไม่มีคนอยู่ในรถคันนี้

แต่หลายคนบอกว่ามี เพราะเขาคาดการว่ารถเปิดไฟอยู่ กับมีคนเห็นว่ามีคนอยู่ ใช้เวลาช่วยเหลือยังไง?

ยอด :  ประมาณ 3-4 วินาที วินาทีแรกที่วิกฤต มีไทยมุงอยู่กันเต็มเลย มีสายไฟ มีหม้อแปลง ผมต้องบอกว่ารบกวนถอยออกห่างก่อน ไม่งั้นจะกลายเป็นผู้ประสบภัยเพิ่มอีกหลายคน หน้าบ้านพี่เขาคนเต็มไปหมดเลย เพราะมันมีซากปรักหักพัง มีหม้อแปลง สายไฟ

ดร.เอ้ผู้มาก่อนกาล 9 ส.ค. ปีที่แล้ว มีเฟซบุ๊กดร.เอ้โพสต์ว่าด้วยความห่วงใย การก่อสร้างสะพานต้องมีมาตรฐาน นั่งรถผ่านการก่อสร้างสะพานลาดกระบัง-อ่อนนุชทุกวัน ดร.เอ้เคยลงเตือนเรื่องนั่งร้านทีนึงแล้ว?

ดร.เอ้ :   ใช่ครับ ผมใช้ทางนั้นประจำ

คุณไล่เรียงไว้หมดเลย เรื่องคานหล่น?

ดร.เอ้ : ลอนเชอร์ก็เป็นเครนเหมือนกัน เพราะมันยก ผมเสียใจมาก เพราะผมเองก็เป็นชาวบ้านตรงนั้นจริงๆ ผมเตือนตั้งแต่ปีที่แล้ว เตือนถึง 2 ครั้ง เมื่อวานผมไปกินข้าวกลางวันที่ปั๊มน้ำมันตรงนั้น ผมก็ชี้ให้ดูว่ามันดูไม่น่าปลอดภัย แล้วก็เป็นข่าวร้ายที่น่าตกใจมาก ผมก็คอมเมนต์ในฐานะชาวบ้านและวิศวกรคนนึงด้วย มันไม่น่าเกิด

มุมวิศวกร จุดตรงนี้เปราะบางยังไง ทำไมถึงได้โค่นหัก?

ดร.เอ้ : วันนี้แย่งของลูกมาเพื่อให้เห็นภาพ เมื่อเช้าร้องไห้เลย อันนี้ประกอบให้เห็นว่านี่คือโครงสร้าง ชัดๆ สีส้มคือเสาเข็ม แล้วต่อตอม่อ จากตอม่อเป็นเสาสะพาน จากนั้นคือตัวโครงสร้างที่เรียกว่าลอนเชอร์

คนถามทำไมเชิญดร.เอ้มา ทำไมไม่เชิญชัชชาติมา ดร.เอ้เป็นอดีตนายกสภาวิศวกร อดีตนายกวิศกรรมสถานแห่งประเทศไทย แกจะรู้เรื่องราวโครงสร้างการสร้างสะพานต่างๆ นานา ผู้ว่าฯ ต้องลงพื้นที่ จะให้มาออกรายการสัมภาษณ์คงไม่ใช่?

ดร.เอ้ : สิ่งที่เห็นคือตัวลอนเชอร์พังลงมา ที่คนเสียชีวิตและฟาดไปที่บ้านคุณอาสามารถและน้องแบงค์ คนเข้าใจว่าเป็นเพราะไอ้นี่ เป็นสมมติฐานเบื้องต้น เพราะตอนที่เห็นมันเก๊าเก่า คิดว่าพังตอนทำงาน แต่คนที่ยังไม่ได้พูด ที่น่ากลัวคือเสาขาดกลางสองต้นเลย มันหักโคนลง หักคว่ำลงมาเลย ถ้าลอนเชอร์ที่เป็นคานยกลงมาจะเป็นอีกเรื่อง มันคงมีความผิดพลาดในการก่อสร้างพลิกลงมา แต่นี่ตอม่าหักแบบโคนต้นไม้เลย อันนี้คือสิ่งที่เราไม่ค่อยเห็นมาก่อน

ตัวหักคือตอม่อ?

ดร.เอ้ : หักขาดแบบนี้ แสดงว่ามันรับน้ำหนักไม่ได้ แล้วมันหักไปสองตัว ตรงนี้ยังไม่มีใครตอบได้ชัดเจนว่าสาเหตุคืออะไร แต่อยู่ที่การตั้งคำถามที่ถูกต้อง ข้อที่หนึ่งลอนเชอร์พังลงมา แสดงว่าการทำงานของตัวหิ้วสะพานมีปัญหา แต่ที่น่ากลัวยิ่งกว่านั้นคือเสา หรือตอม่อ หักโคนเหมือนต้นไม้หักโค่นเลย ดังนั้นต้องไปดูว่าการเสริมเหล็กหรือการหล่อคอนกรีต

ซึ่งผมเตือนเขาตั้งแต่ต้นแล้วว่ามันดูน่ากลัว ได้มาตรฐานหรือไม่ แต่ที่น่ากลัวยิ่งกว่านั้นคือตอม่ออยู่บนเสาเข็ม เป็นไปได้มั้ยเสาเข็มเกิดการทรุด ถ้าเสาเข็มเกิดยุบเพราะรับน้ำหนักไม่ได้ มันก็ดึงทุกอย่างลงมา ตรงนี้เป็นจุดสงสัยจุดแรก เพราะมันขาดกระจุยเลย น่าสงสัยมาก การทำเสาเข็มเจาะมันเป็นอะไรที่ละเอียดอ่อนมาก ระหว่างหล่อปูนเข้าไปมันอาจมีดินเข้าไป ทำให้เสาเข็มไม่สมบูรณ์ พอมีการรับน้ำหนักมาแล้วมันก็ยวบ อันนี้ก็น่าสงสัยเหมือนกัน ที่ยังไม่มีคนพูด

ไม่ใช่แค่คานด้านบนพลิกหล่นมาอย่างเดียว แต่หักจากนี่?

ดร.เอ้ : อันนี้ก็ตรงกับพี่ยอดไปดู น่ากลัวมาก

มันเกิดจากผู้รับเหมาหรือ 1,600 ล้านมันไม่พอ?

ดร.เอ้ :  ตอบอย่างวิศวกร ตามหลักแล้วโครงสร้างเสาสะพานต้องรับแรงได้มหาศาลนะ หรือถ้าเกิดจะพังลงมา ก็ไม่น่าจะหลุดออกมาแบบขาดแบบนี้ ถ้าจะตั้งข้อสงสัยคือการเสริมเหล็กถูกต้องตามมาตรฐานหรือไม่ เพราะถ้าเสริมเหล็กน้อยไปก็จะมีปัญหา การทาบเหล็ก ต่อเหล็กตามมาตรฐานหรือไม่ รวมทั้งการใช้คอนกรีต เป็นคอนกรีตกำลังสูงตามมาตรฐานหรือไม่ นี่คือคำถามที่ต้องไปหาคำตอบ ถ้าเราไม่หาคำตอบ มันมีเสาตอม่อหน้าบ้านคุณอาสามารถ พี่แอน หน้าบ้านผมเต็มไปหมดเลย ถ้าเราไม่ตรวจสอบ รวมทั้งเสาเข็มที่สงสัยเหมือนกัน แล้วยังมีการก่อสร้างต่อไป มันอันตราย มันไม่อันตรายเฉพาะช่วงก่อสร้างเท่านั้น เมื่อใช้งานเสร็จไปแล้ว แรงสั่นสะเทือนจากการใช้งานมันมีนะ เวลาเราขับรถขึ้นสะพานจะเกิดการสั่นสะเทือนด้วย แล้วเราก็รู้ว่ากรุงเทพฯ ปัจจุบันไม่ได้ปลอดภัยจากแรงแผ่นดินไหว ดังนั้นวันนี้สิ่งที่ต้องทำก็คือ ต้องตรวจโครงสร้างเสาและเสาเข็ม

ถือว่าผิดสเปกมั้ย?

ดร.เอ้ : ไม่มีใครบอกได้ ประเทศไทยเสียดายไม่มีองค์กรอิสระเข้าไปดู ในต่างประเทศผมพูดหลายครั้งแล้ว เวลาเหตุเกิดปั๊บภายในเวลา 2 ชม. เขาเข้าไปทันที เขาไปตัดเหล็กออกมาดูได้เลย และทดสอบการดึง เขาตอบวันนี้ได้เลยว่าเป็นยังไง เขาเอาแบบการคำนวณมาดูได้เลยว่าเป็นยังไง แต่วันนี้ยังไม่มีหน่วยงานประเภทนี้ ดังนั้นก็ยากที่เราจะได้คำตอบที่แท้จริง แต่นี่คือการสงสัยตามหลักตรรกะด้านวิศวกรรม ซึ่งเป็นตรรกะสากล ตามหลักผู้รับเหมาไม่ว่าประมูลมาเท่าไหร่ เขามีหน้าที่ทำให้ถูกตามสเปก และก่อสร้างให้ปลอดภัย โดยต้องมีผู้ควบคุมงานมาดูแลทุกระยะ เพื่อให้เป็นไปตามแบบ และการก่อสร้างที่เป็นมาตรฐาน นั่นคือหลักสากลจริงๆ

บ้านพังแบบนั้น ใครต้องรับผิดชอบ?

แบงค์ : ยังไม่มีใครเข้ามาครับ

พี่แอนสงสัยเรื่องฝนตกมีส่วนมั้ย?

แอน : ข่าวออกตลอด เมื่อต.ค. ปีที่แล้วผู้ว่าฯ ก็มา เพราะตรงหน้าโลตัสน้ำท่วมหนักมาก มอเตอร์ไซค์วิ่งไม่ได้เลย ก็คิดว่าจะมีส่วนมั้ย เพราะน้ำขังตรงนี้ตลอด

จะเกี่ยวมั้ย?

ดร.เอ้ : หลังมีการหล่อตั้งแต่เสาเข็ม ขึ้นตอม่อไปแล้ว น้ำไม่เกี่ยวข้องหรอกครับ เพราะมันขึ้นเป็นโครงสร้างแล้ว แต่ระหว่างการหล่อเสาเข็มลงไป ถ้าเกิดมีน้ำท่วมก็เป็นไปได้ว่าดินอาจพังทลายลงไปอยู่ในเสาเข็ม ทำให้เสาเข็มไม่สมบูรณ์ อันนี้มีโอกาสเป็นไปได้ครับ

แอน : เสาตั้งแต่หน้าสนามบิน มาถึงตรงนี้ มีตั้งกี่เสา พวกหนูต้องวิ่งทุกวัน เด็ก 3-4 โรงเรียน ต้องทำยังไง

ดร.เอ้ : แน่นอนว่าเขาต้องไปตรวจสอบ ก่อนดำเนินการต่อได้

ตอนนี้เข้าบ้านกันยังไง?

แบงค์ : เข้าไม่ได้

สามารถ : เข้าไม่ได้ เมื่อคืนไปนอนตามบ้านเพื่อน อยู่ที่บ้านกันสิบคน ตรงนั้นมีหมู่บ้านอยู่นะ เหล็กคานก็บังไว้อยู่ เข้าออกไม่ได้

เรื่องการขนย้ายต่างๆ นานา มีโอกาสกินเวลานานมั้ย?

ยอด : ต้องใช้เวลามากกว่า 3 วัน ตอนนี้ที่เป็นห่วงคนแถวนั้นคือเป็นหมู่บ้านชุมชนใหญ่ มีโรงเรียน โครงสร้างเป็นชิ้นใหญ่ ดังนั้นการดำเนินงานต้องใช้รถเครนใหญ่ มันต้องกางขาหยั่ง วันนี้น่าจะเป็นการปิดถนนอ่อนนุช ปิดโดยเหตุการณ์ เพราะไปไม่ได้เลย เหลือจุดนึง วันนี้ทางผู้บัญชาการเหตุการณ์ เริ่มให้รถเครนใหญ่ๆ เข้าไปรื้อแล้ว ดังนั้นมันต้องปิดถนนอีกฝั่ง เราก็ห่วงใยหมู่บ้าน ซึ่งเป็นทางเข้าออกทางเดียว เมื่อคืนไฟดับทั้งหมู่บ้าน เราก็เป็นห่วง ก็ขอบคุณห้างโลตัสที่เปิดให้เป็นกองบัญชาการเหตุการณ์ของทางเจ้าหน้าที่ไปตั้งจุดอำนวยการตรงนั้น ใครมีปัญหาเดือดร้อน ต้องการแจ้งปัญหาขอความช่วยเหลือ ไปตรงจุดนั้นได้เลย

เหตุที่พังตอนนี้ หลายๆ หน่วยงานคงเข้าไปตรวจสอบว่าเกิดอะไรขึ้น เบื้องต้นเหมือนแจ้งว่าสะพานข้างบนมันเทลงมา แต่ดร.เอ้บอกว่าไม่น่าจะเป็นแบบนั้น เพราะมีเรื่องตอม่อที่มันหักแล้วขาด?

ดร.เอ้ : มันผสมกันหลายอย่าง ถ้าตัวยกคานพลิกลงมา ก็น่าจะพลิกลงมาเฉยๆ แต่นี่ตอม่อหักไป 2 ต้น หักแบบขาดเลย ตรงนี้ก็น่าสงสัย เป็นเรื่องที่สอง สามเสาเข็ม ตอนนี้ไม่มีใครไปสำรวจว่ายุบตัวหรือเปล่า มีความสมบูรณ์หรือเปล่า วันนี้เราต้องตั้งคำถามให้ถูกต้องเสียก่อน ถ้าตั้งคำถามผิด เอาแต่ตัวลอนเชอร์ตัวยกคาน อาจไม่ได้ความจริงทั้งหมด

กรณีแบบนี้จะป้องกันระวังอะไรได้บ้าง คิดว่าจุดอื่นๆ ทั้งประเทศไทย อาจมีการสร้างสะพาน ต้องเจริญไปเรื่อยๆ จะถอดบทเรียนเรื่องนี้ยังไง?

ดร.เอ้ :   อันดับแรก โครงสร้างที่ใช้สาธารณะ ล้วนมีความเสี่ยงทั้งสิ้นในประเทศไทย เพราะเกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำอีกเยอะแยะเลยในช่วงปีเดียวที่ผ่านมา ดังนั้นการคุมงานก่อสร้างสำคัญเป็นอันดับหนึ่ง ผู้รับเหมาจะทำยังไง แต่ถ้ามีคนคอยตรวจจับ หรือผู้คุมงาน ซึ่งเป็นทั้งเจ้าของงาน หรือเจ้าของานจ้างคนคุมงาน คนนี้สำคัญมากๆ ซึ่งผมเคยเป็นอดีตนายกสภาวิศวกร การพังไม่ใช่ผู้รับเหมารับผิดชอบคนเดียวนะ ผู้คุมงานก็ต้องรับผิดชอบด้วย เพราะถือว่าคุณคุมงานยังไง ถึงปล่อยให้เกิดเหตุการณ์นี้ วันนี้อยากเน้นย้ำเรื่องเจ้าของงานและผู้ควบคุมงาน ต้องควบคุมงานและดูแลการสร้างสะพานซึ่งเกิดขึ้นเยอะมาก ต้องดูอย่างละเอียดครับ

จากข้อมูลที่เป็นข่าว เจ้าของโครงการ คือสำนักงานโยธากทม. ผู้ออกแบบคือสำนักงานวิศวกรรมทางสำนักงานโยธา กทม. ผู้รับเหมากิจการร่วมค้า ธาราวัญ คอนสตรัคชั่น จำกัด และ บริษัท นภาก่อสร้าง จำกัด ระยะเวลาก่อสร้างคือธาราวัญ นภา ต้องก่อสร้างภายใน 900 วัน เริ่มสัญญา 23 ก.พ. ปี 64 จนถึง 11 ส.ค. ปี 66 จากนั้นมีการขอแก้ไขสัญญาเพิ่มเติมครั้งที่หนึ่ง ลงวันที่ 27 ต.ค. ปี 65 ครั้งที่สอง 24 พ.ค. ปี 66 ก็จะแล้วเสร็จเดือนธ.ค. ปี 67 ค่าก่อสร้าง 1,664 ล้านบาท ระยะทาง 3.5 กิโลเมตร ขนาด 4 ช่องทางจราจร เบิกจ่ายไปแล้ว 9 ครั้ง 337 ล้านบาท เป็นข้อมูลที่ทีมข่าวส่งมา ต่อสายหา “ชัชชญา ขำจันทร์” ผอ.เขตลาดกระบัง ตอนนี้ดำเนินการยังไงบ้าง?

ชั้ชชญา : ตอนนี้ได้ตั้งศูนย์บัญชาการเหตุการณ์บริเวณลานจอดรถของโลตัส สาขาหลวงแพ่งตั้งแต่เมื่อวาน มีผู้บริหาร ผู้ว่าฯ กรุงเทพฯ รองผู้ว่าฯ ปลัดกรุงเทพฯ และผู้บริหารที่เข้ามาดูแลพื้นที่ด้วยความห่วงใย ตอนนี้การดำเนินการต่างๆ เป็นไปตามแผน ส่วนการดำเนินการช่วยชีวิต พี่น้องประชาชนที่บาดเจ็บก็ส่งรพ.ตั้งแต่เมื่อวาน ผู้เสียชีวิต 2 ราย ทางกรุงเทพฯ ก็ขอแสดงความเสียใจ ไม่ว่าจะผู้เสียชีวิตหรือบาดเจ็บ แผนการดำเนินการรื้อตัวเครนที่ถล่มลงมากับสะพานข้ามแยก ตอนนี้ดำเนินการไปตามแผน กำกับดูแลโดยสำนักการโยธากรุงเทพมหานคร และผู้รับจ้างร่วมกันรื้อย้าย

เนื่องจากเป็นเครื่องจักรขนาดหนักที่ต้องตัดทีละส่วน เพื่อขนย้ายออกจากพื้นที่เพื่อเปิดผิวจราจรให้เร็วที่สุด ในส่วนการเยียวยา พี่น้องประชาชนที่ได้รับความเสียหาย ไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สินหรือร่างกาย ให้มาแจ้งเหตุได้สองทาง ทางแรกคือโทร 199 อีกทางคือวอล์กอินมาได้ที่ศูนย์บัญชาการเหตุการณ์ ที่ลานจอดรถโลตัส มีเจ้าหน้าที่ประจำอยู่ที่ศูนย์ทุก 24 ชม. ได้รับการประสานจากตร. สน.จระเข้น้อย และส่วนปิดจราจรเปิดทางลัดทางเชื่อมเพื่ออำนวยความสะดวกพี่น้องประชาชน ตั้งแต่เช้าก็ทำให้ประชาชนเดินทางได้สะดวกส่วนหนึ่ง ส่วนอีกส่วนหนึ่งถ้าไม่มีธุระจำเป็นในพื้นที่ดังกล่าวขอความกรุณาหลีกเลี่ยงก่อน หากดำเนินการแล้วเสร็จจะแจ้งอีกครั้งครับ

กรณีรถหรือบ้านเรือนที่พัง ผอ.กับกทม.จะเข้ามาดูแลส่วนนี้ให้?

ชัชชญา : ถูกต้องครับ เนื่องจากทางผู้รับเหมาก่อสร้างได้มีการทำประกันกับบริษัทไว้ กรณีเสียหาย ไม่ว่าจะทรัพย์สินหรือชีวิตครับ

ตอนนี้ฝั่งกู้ภัยเอง บอกว่ามีประชาชนบอกว่ามีรถคันนึงถูกทับอยู่ข้างใต้ รถคันนั้นเปิดไฟเอาไว้ คาดว่าน่าจะมีคนอยู่ในรถ ตรงนี้ตรวจสอบหรือยัง?

ชัชชญา : มีการตรวจสอบหลายรอบหลายครั้ง ตั้งแต่ช่วงหัวค่ำเมื่อคืนตอนเกิดเหตุ ปูพรมล่าสุดคือใกล้เที่ยงคืน ผู้ว่าฯ ได้ระดมเจ้าหน้าที่ปูพรมรายละเอียดทุกจุด ก็ยังไม่พบผู้ติดอยู่ในซาก หรือบาดเจ็บอยู่ในซาก รถที่เปิดไฟไว้เข้าใจว่าน่าจะเป็นรถป้ายแดง ยี่ห้อมิตซูบิชิ ผู้ขับรถไม่ได้รับบาดเจ็บ ยังออกมาพูดคุยกับเจ้าหน้าที่ได้ครับ

มีการคาดการณ์มั้ย เหตุการณ์น่าจะเกิดจากสาเหตุอะไร?

ชัชชญา : ต้องรอให้ทางช่างผู้รู้โดยตรงตอบดีกว่า เพราะสาเหตุตอนนี้ยังไม่ทราบ เนื่องจากว่าที่พังลงมาเสียหายหลายส่วน ไม่แน่ใจว่าเริ่มเสียจากตรงไหนก่อนเป็นจุดแรก ตอนนี้มีผู้มาแจ้งความเสียหาย 20 กว่าราย เราดูแลความสะดวก ประสานงานให้

อยากฝากอะไรคนไทยที่กังวลใจ?

ชัชชญา : ผู้ที่อยู่ในที่เกิดเหตุ ก็ต้องขอโทษด้วย อาจทำให้ท่านเข้าออกช้าอาคารบ้านเรือนของท่านลำบากนิดนึง ประชาชนที่สัญจรเป็นประจำก็หลีกเลี่ยงนิดนึง เดินทางลัดทางเชื่อมก่อนเพื่อความปลอดภัย กรุงเทพฯ ก็จะเร่งดำเนินการ กู้ความเสียหายให้ได้เร็วมากที่สุดครับ

น้องหายตกใจหรือยัง?

บอม : พอรู้ว่าลูกหลานปลอดภัย ก็หายตกใจแล้วครับ ตอนแรกรีบวิ่งเข้าไปในบ้านเลยครับ ไม่รู้ลูกหลานเขาเป็นยังไง

มีเรื่องเจ้าของรถคันนึงที่เขาขับมากับภรรยา แล้วเขาบอกว่าได้ยินเสียงปังๆๆ แล้วเขากำลังขับรถมา พอหันไปดู ข้างหลังโค่นมา ไล่สไลด์ทับปังๆๆ เขาขับรถหนีเหมือนในหนัง เขาคิดว่าไม่รอด ตายแน่นอน พอรอดก็เหมือนเกิดใหม่?

ดร.เอ้ : ภาษาช่างเรียกว่ามันลั่น ส่วนเป็นเหล็กเบียดกัน ก็ลั่นดึงออกจากกัน ต้องใช้แรงมหาศาล

คนเจ็บที่อยู่รพ. เขาสาหัสมั้ย?

ยอด : มีสาหัสหนักและเสียชีวิตไปเมื่อคืน เป็นคนที่สอง อีกท่านคือที่ร่วมกตัญญูช่วยไปเมื่อคืนคือขาหักท่อนบน สังเกตอาการแล้วคุณหมอให้กลับบ้านไปได้แล้วหลายคน

1,600 ล้านถือว่าแพงมั้ย?

ดร.เอ้ : ถูกหรือแพงบอกไม่ได้

ถ้าเอามุมวิศวกร สะพานนี้สร้าง 1,600 ล้าน?

ดร.เอ้ : ตอบยากนะ ต้องไปดูว่ามีค่าใช้จ่ายอะไรยังไงบ้าง แต่ถ้าคนมีความรู้ก็อาจตอบได้ แต่ประเด็นคือจะประมูลมาเท่าไหร่ก็แล้วแต่ ขอให้สร้างปลอดภัย นี่คือประเด็นสำคัญ ไม่ใช่ใช้ภาษีไป 1,600 ล้าน สร้างแล้วพัง มีคนเสียชีวิต แบบนี้ก็ไม่ได้ แต่ที่อยากย้ำมากๆ คือผมเป็นวิศวกรมาอย่างยาวนาน เหตุการณ์แบบนี้ไม่เคยจบ แล้วครั้งนี้ที่สะเทือนใจและเสียใจมากก็คือ ผมเขียนโพสต์ 2 ครั้งไปแล้วแล้วมันเกิด มันเป็นอะไรที่ผมเสียใจ

ประเทศไทยไม่มีหน่วยงานเอกชนเข้าไปตรวจสอบ?

ดร.เอ้ :   หน่วยงานกลาง ไม่มี หน่วยงานกลางควรขึ้นอยู่กับนายกฯ ไม่เกี่ยวข้องกับใคร พอเหตุการณ์เกิดขึ้น เจ้าของไปดูเอง เราพูดแบบเป็นธรรม เขาก็ไม่มีเวลาไปดูละเอียด แต่ต่างประเทศเขามีหน่วยงานกลางเข้าไปทันทีและถอดบทเรียนเลย

ทำไมนายกฯ ไม่ทำเลย?

ดร.เอ้ : น่าจะทำมาก ดูเหตุการณ์แก๊สระเบิดที่ไต้หวัน ถนนยุบหมดเลย เขาถอดบทเรียน ตีเป็นผลงานวิจัยให้คนทั่วโลกดูได้เลย ที่มีระเบิดใกล้ๆ ลาดกระบัง มีคนเสียชีวิตด้วย ผมเข้าไปดูที่เกิดเหตุ ใช้ข้อมูลจากไต้หวันที่ตีแผ่ออกไปทั่วโลก ให้เราได้เรียนรู้ว่าควรดูหนึ่งสองสามสี่อะไรบ้าง ประเทศอื่นเขาเป็นอย่างนั้น แต่ประเทศเรา แค่หน่วยงานก็ไม่มี ทำงานเต็มเวลาพี่หนุ่มเชื่อเถอะ ตั้งไปแล้วได้ทำงานทั้งวัน เพราะมีหลายเรื่องที่ไม่ปลอดภัยในประเทศไทย อยากผลักดันให้เกิดขึ้นจริงๆ

พี่ยอดก็อยากให้เป็นแบบนั้น?

ยอด : ฝันเลย อยากได้ ทำควบคู่กับสิ่งที่มีอยู่ก็ได้ อย่างพี่เอ้บอกว่า ทำเสร็จก็เปิดเผยให้ทั่วโลกได้รู้ มันจะได้เป็นการป้องกัน  เพราะเราไม่ได้ต้องการแค่ไปช่วยชีวิต พวกเราอยากปกป้องประชาชนไม่ให้เกิดอุบัติเหตุจากสาเหตุต่างๆ ทุกครั้งที่เกิดความสูญเสียเราไม่อยากให้เกิดที่ไหนอีก จะได้รู้สาเหตุที่แท้จริงได้ ทำยังไงเราถึงจะได้หน่วยงานภาคประชาชนเข้าไปตรวจสอบ ได้สาเหตุที่แท้จริงได้รวดเร็ว

ถ้ารู้สาเหตุได้เร็วมากเท่าไหร่ นั่นคือการเซฟจุดอื่นๆ ได้เร็วเท่านั้น เหมือนเครื่องบิน บินไปเครื่องบินลำนี้มีปัญหา เขาตรวจสอบจะได้เรียกลำอื่นมาตรวจสอบด้วย?

ดร.เอ้ : เครื่องบินต่อให้เป็นของประเทศไทย หน่วยงานกลางของต่างประเทศเข้ามาทันทีเลย เขาต้องถอดบทเรียนว่ามีปัญหาจากนักบินมั้ย มีปัญหาจากอุปกรณ์ใดอุปกรณ์นึงมั้ย เช่นเดียวกัน เรื่องภัยพิบัติที่เกิดจากป้ายพัง นั่นถล่ม ลิฟต์ติดฟันขาคน สุดท้ายเราก็ไม่ได้คำตอบอะไรเลย สุดท้ายมันก็ยังทำงานต่อไป สะพานปัจจุบันในกรุงเทพฯ ก็มีอีกจำนวนมาก ทางยกระดับก็มีต่อเนื่อง อยากผลักดันให้เกิดขึ้นจริงๆ ข้อดีคือจะทำให้มีผู้เชี่ยวชาญกลาง ทำงานตลอดเวลานะ ดูแลเป็นองค์กรที่ดูแลตลอดเวลา เขามีรายชื่อผู้เชี่ยวชาญ เช่นถ้าเป็นผม อาจมีรายชื่อผู้เชี่ยวชาญด้านวิศวกรรม ด้านกฎหมาย แลเขาเลือกได้ว่าคนนี้ไม่ได้เกี่ยวกับผู้รับเหมาคนนี้ ไม่ได้เกี่ยวกับหน่วยงานนั้น จะมีความเป็นกลาง และได้บทเรียนที่เป็นจริงที่สุดอย่างที่พี่ยอดว่า แล้วหลายครั้งบทเรียนนี้ช่วยชีวิตกู้ภัย อย่างไฟไหม้ปิ่นเกล้า คนในบ้านไม่เป็นไร แต่กู้ภัยตายไป 5 เพราะเราไม่เคยถอดบทเรียนเลยว่า 1 2 3 ทำยังไง เหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่า มันถึงเวลาหรือยังที่ประเทศไทยต้องมีหน่วยงานกลางเพื่อดูแลภัยพิบัติสาธารณะ

หน่วยงานกลางต้องขึ้นอยู่กับนายกฯ?

ดร.เอ้ : ถูกต้อง อยู่ที่นายกฯ เป็นหน่วยงานกลางเลย ที่จริงมีการผลักดัน สมัยผมเป็นนายกฯ สภา แต่ยังไม่เคยเห็นการเปลี่ยนแปลง เราพูดกันมายาวนาน ผมว่าก่อนหน้าผมก็มีการพูดกันต่อเนื่อง ปัจจุบันเขาก็พยายามผลักดันในเรื่องนี้ในทุกๆ ฝ่าย ถ้ารัฐบาลใหม่มีการจัดตั้งก็จะดีมาก มันเป็นสากล แต่ประเทศไทยไม่มี มันก็เกิดขึ้นซ้ำซาก เกิดแล้วเสียใจ แต่ต้องรู้ว่าเกิดเพราะอะไร และนำไปสู่การป้องกัน ไม่ใช่เสียแล้ว ตายแล้ว ต้องไปตายอีกข้างหน้า แบบนี้มันไม่ใช่แล้ว

พระรามสองสร้างอยู่ 7 ชั่วโคตร มีไอ้นี่หล่น ไอ้นั่นหล่น ทำยังไง เกี่ยวมั้ยถ้ามีหน่วยงานกลางเข้าไป?

ดร.เอ้ : เกี่ยวแน่นอน ถ้าสมมติพี่แอนร้องเรียนแล้วเขาไม่ทำ หน่วยงานกลางก็สามารถเข้าไปดูได้ แต่หน้าที่หน่วยงานที่สำคัญที่สุดคือหนังเกิดภัยพิบัติ ต้องถอดบทเรียนมาอย่างชัดเจนและเปิดเผยต่อสาธารณชน ว่ามันเกิด 1 2 3 4 คืออะไรและเสนอแนะว่าควรป้องกันในอนาคตอย่างไร นี่เป็นหน้าที่หลักในต่างประเทศทำ แล้วเชื่อเถอะทำแล้วงานชุกแน่นอน เพราะเมืองไทยอะไรก็เสี่ยงไปหมด

จะมีหน่วยงานกลางดูมั้ยว่าผู้รับเหมากินดินกินอิฐกินหินกินทรายแทนข้าวมั้ย?

ดร.เอ้ : ปัจจุบันก็มีอย่างนั้นอยู่แล้ว เขามีหน่วยงานอยู่แล้ว ส่วนที่ยังพัง ก็อย่างที่เราคุยกัน ช่วงก่อสร้างเป็นช่วงสำคัญที่สุด อยากให้คุมงานโดยละเอียด