ทพ.สุปรีดา อดุลยานนท์ ผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เปิดเผยภายหลังนำคณะกรรมการบริหารแผน คณะที่ 1 สสส. ลงพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ดอนทราย อ.โพธาราม และ ต.ทุ่งหลวง อ.ปากท่อ จ.ราชบุรี เพื่อติดตามความคืบหน้าการรณรงค์ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และบุหรี่ ตามแนวคิด “ราชบุรีสุดเจ๋ง ต้นแบบเลิกเหล้า-เลิกบุหรี่” ว่า จ.ราชบุรีได้ประกาศเป็นเมืองขับเคลื่อนเรื่องสุขภาวะ ซึ่งเป็นจังหวัดต้นแบบของเมืองสุขภาวะ ที่ทำงานแบบบูรณาการร่วมกับภาคส่วนต่างๆ ภาคีเครือข่ายชุมชน มีเป้าหมายที่จะยกระดับสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชาชนในพื้นที่ให้ดีขึ้น ป้องกันโรคติดต่อและโรคไม่ติดต่อ การบริการสุขภาพด้านต่างๆ รวมถึงสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นการทำงานแบบองค์รวม และมุ่งเน้นที่จะสร้างตำบลต้นแบบสุขภาวะ ต่อยอดมาเป็นอำเภอต้นแบบสุขภาวะ มีเป้าหมายขับเคลื่อนในด้านต่างๆ โดยเฉพาะลดการสูบบุหรี่ ลดการดื่มสุรา ทั้งนี้ มีพื้นที่นำร่อง 8 ตำบล 3 อำเภอ ได้แก่ อ.โพธาราม อ.จอมบึง และ อ.วัดเพลง คาดว่าจะขยาย 104 ตำบล เน้นการสานพลังภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม อสม.และชุมชนท้องถิ่น
“จากผลสำรวจความคิดเห็นชาวราชบุรีกว่า1,000 คน เมื่อปี 2558 พบว่า ร้อยละ 93.27 เห็นด้วยกับการทำให้ราชบุรีเป็นเมืองคนสุขภาพดี ชีวิตดี และ ต.ดอนทราย ถือเป็นตัวอย่างของตำบลสุขภาวะที่ประสบความสำเร็จในด้านลดจำนวนผู้สูบบุหรี่ลงได้อย่างเป็นรูปธรรม ตามโครงการ 3 ล้าน 3 ปี เลิกบุหรี่ทั่วไทย เทิดไท้องค์ราชัน ช่วง 2 ปีที่ผ่านมา พบว่าคนไทยสมัครใจเลิกบุหรี่ได้มากถึง 1.1 ล้านคน และมีผู้เลิกบุหรี่ตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป 1.3 แสนคน และอีกหนึ่งความสำเร็จของ ต.ดอนทราย เกิดจากความเข้มแข็งของเจ้าหน้าที่บุคลากรด้านสาธารณสุข รวมทั้ง อสม.ที่ให้ความสำคัญและหากลยุทธ์ชวนประชาชนในพื้นที่เลิกบุหรี่ได้เป็นผลสำเร็จ” ทพ.สุปรีดากล่าว
รศ.ธราดล เก่งการพานิช รองหัวหน้าภาควิชาสุขศึกษาและพฤติกรรมศาสตร์ หัวหน้าโครงการพัฒนาแกนนำหนุนเสริมโครงการ 3 ล้าน 3 ปี เลิกบุหรี่ทั่วไทยเทิดไท้องค์ราชัน กล่าวว่า ดอนทรายเป็นตัวอย่างของตำบลที่ประสบความสำเร็จชวนประชาชนเลิกบุหรี่ในโครงการ 3 ล้าน 3 ปี เลิกบุหรี่ทั่วไทยฯ ที่มีประชาชนเข้าร่วมได้มากถึง 2,738 คน และในจำนวนนี้สามารถเลิกสูบบุหรี่ตลอดไปถึง 200 กว่าคน และในปีนี้สามารถชวนประชาชนเลิกบุหรี่ได้ถึง 50 คน จากการทำงาน พบว่าถ้าคนที่มีความตั้งใจจะเลิกสูบบุหรี่อยู่แล้วจะประสบความสำเร็จในการเลิกบุหรี่ได้ถึงร้อยละ 30 ปัจจัยความสำเร็จของตำบลดอนทราย คือ ความเข้มแข็งของเจ้าหน้าที่ และ อสม.ที่ให้ความสำคัญของเรื่องดังกล่าวอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2559 เป็นต้นมา ประกอบกับการใช้ศาสตร์แพทย์แผนจีนในการนวดกดจุดช่วยคนอยากเลิกสูบบุหรี่ ซึ่งไม่ได้ยุ่งยาก เป็นการนวดที่ใครๆ ก็ทำได้ แม้แต่ตัวเองก็สามารถนวดได้ สำหรับการนวดกดจุดทำได้ทุกวันๆ ละประมาณ 3 นาที เป็นเวลาต่อเนื่องถึง 10 วัน หรือบางคนอาจจะใช้เวลาน้อยกว่านี้
นายบุญส่ง ใจชื่น ผู้ประสานงานเครือข่ายประชาคมงดเหล้า จ.ราชบุรี กล่าวว่า ช่วง 3 ปี สามารถสกัดนักดื่มหน้าใหม่ได้ถึงร้อยละ 60 ส่วนกลุ่มเยาวชนนอกระบบ คือกลุ่มที่ไม่ได้เรียนหนังสือ กลุ่มนี้จะเข้าถึงได้ยาก จะต้องอาศัยชุมชนเข้าช่วย นอกจากนี้ ในพื้นที่ จ.ราชบุรี มีกลุ่มชาติพันธุ์มากถึง 8 กลุ่มชาติพันธุ์ มีประเพณี ความเชื่อที่มีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เข้ามาเกี่ยวข้อง เมื่อแกนนำได้กระบวนการเรียนรู้ต่างๆ ถึงอันตรายของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้นั้น ก็สามารถปรับเปลี่ยนทัศนคติและความเชื่อของกลุ่มชาติพันธุ์ได้เช่นกัน
