| ที่มา | หน้า 7 นสพ.มติชน 18 กันยายน 2561 |
|---|---|
| ผู้เขียน | ชุติมา นุ่นมัน |
เราพูดถึงเรื่องขยะในทะเลมานานพอสมควรแล้ว
เชื่อว่าคนไทยกว่าค่อนประเทศต่างก็รู้ว่าขยะที่ลอยละล่องอยู่กลางทะเล ทำให้สัตว์เล็ก สัตว์น้อย รวมไปถึงสัตว์ใหญ่ได้รับผลกระทบอย่างไรบ้าง
คำถามคือ คนกว่าค่อนประเทศรู้ แต่ทุกวันนี้ปริมาณขยะในทะเลไม่ลดปริมาณลงเลย
มิหนำซ้ำยังมีสัตว์ในทะเลโดยเฉพาะอย่างยิ่งเต่าและปลาได้รับผลกระทบจากแพขยะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ปริมาณการบาดเจ็บสาหัสและตายไปในที่สุดของเต่าและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมถี่มากขึ้น
เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสิมิลัน ได้บันทึกการช่วยชีวิตเต่ากระ เต่าตนุ เต่าหญ้า และเต่าไม่ทราบชนิด 14 ตัว ในระยะเวลาแค่ 2 เดือนเท่านั้น คือตั้งแต่เดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคม เต่าทุกตัวไม่มีตัวไหนตายดี พวกมันล้วนผ่านความทรมานอย่างแสนสาหัส ก่อนจะค่อยๆ คลานขึ้นมาจากทะเลอย่างอ่อนระโหยและสิ้นใจตายคามือเจ้าหน้าที่
รศ.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณะบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวว่า หลายสิบครั้ง ระหว่างนั่งเรือสำรวจทะเล พบแพขยะ แพเล็ก แพน้อย แพใหญ่กลางทะเล ในแพขยะซึ่งมีทั้งพลาสติก เศษแห เศษอวนเกาะกลุ่มกันแน่น ลอยไปมาตามแรงคลื่น แรงลม เมื่อหลายวันเข้าในขยะพวกพลาสติกก็มีตะไคร่น้ำเกาะ พวกปลาก็ว่ายเข้ามากินตะไคร่น้ำเหล่านั้น เต่าทะเลที่ว่ายน้ำผ่านมาเห็นปลาก็ว่ายน้ำเข้าไปกิน บางตัวก็ว่ายออกมาไม่ได้
“เมื่อออกมาไม่ได้มันก็ติดอยู่ในแพขยะนั้น อาจจะโดนเศษแหเศษอวนพันจนแน่น ดิ้นไม่หลุด ยิ่งดิ้นมันก็ยิ่งแน่น ก็ต้องอยู่แบบนั้น คลื่นซัดไปทางไหน ลมพาไปทางไหนมันก็ไปตามนั้น เป็นวันเป็นเดือน หลายๆ ตัวที่เราไปเจอแล้วพยายามปลดเอาเศษแห เศษอวนออก พบว่าขาของมันหลุดติดมาด้วย เพราะติดอยู่นานมาก นานจนเนื้อเปื่อย หรือบางตัวลมพัด คลื่นซัดเข้าหาฝั่ง สัตว์พวกนี้มันจะมีสัญชาตญาณว่าถ้าตัวเองไม่ไหวแล้วมันต้องเข้าฝั่ง มีโอกาสจะรอดชีวิตมากกว่า ก็จะค่อยๆ คลานขึ้นไปนอนนิ่งๆ บนชายหาด จนชาวบ้านหรือเจ้าหน้าที่ไปพบ ซึ่งโอกาสจะรอดตายมีน้อยมาก แต่ก่อนที่พวกมันจะตาย ขอบอกเลยว่าเป็นช่วงเวลาที่ทรมานอย่างแสนสาหัส เรียกว่าตกนรกในแพขยะ กลางทะเลก็ไม่ผิดนัก” รศ.ธรณ์กล่าว
รศ.ธรณ์กล่าวว่า สำหรับสถานการณ์ของประชากรเต่าทะเลในปัจจุบัน เต่าทะเล 4 ชนิด คือเต่ามะเฟือง เต่าหญ้า เต่าตนุ และเต่ากระ โดยเต่ามะเฟือง จะขึ้นมาวางไข่บนชายหาดแค่ 2 แห่งเท่านั้นในประเทศไทย คือหาดไม้ขาว อุทยานแห่งชาติสิรินาถ และหาดท้ายเหมือง อุทยานแห่งชาติเขาลำปี-หาดท้ายเหมือง
น่าตกใจ แต่ไม่น่าแปลกใจนักว่าในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา ไม่มีรายงานการพบเต่ามะเฟืองขึ้นมาวางไข่ในทั้ง 2 หาดเลย
ส่วนเต่าหญ้า ซึ่งเป็นเต่าทะเลขนาดเล็กที่สุดในโลก พบได้ใน 3 มหาสมุทร มีแหล่งวางไข่กระจายไปทั่วโลก มีเขตสำคัญ 2 แห่ง คือชายฝั่งเม็กซิโกในแปซิฟิกตะวันออก และอ่าวเบงกอลและชายฝั่งอินเดียในมหาสมุทรอินเดีย ทะเลไทยติด 2 มหาสมุทร แต่ฝั่งด้านแปซิฟิกตะวันตกไม่ค่อยมีเต่าหญ้า ทำให้ในอ่าวไทยพบเต่าหญ้าน้อยมาก อย่างไรก็ตาม พื้นที่ชายหาดในประเทศไทยที่เต่าหญ้าจะขึ้นมาวางไข่มีเพียง 2 หาดเท่านั้น คือหาดไม้ขาว และหาดท้ายเหมือง และไม่เคยมีรายงานการวางไข่ของเต่าหญ้าเป็นเวลา 2 ปีแล้วเช่นเดียวกัน
รศ.ธรณ์ กล่าวว่า จากข้อมูลของอุทยานแห่งชาติหาดลำปี-หาดท้ายเหมือง ในช่วงฤดูวางไข่ 2560-2561 ไม่พบการวางไข่ของเต่าหญ้าในพื้นที่นั้นเลยสักตัว ในปีนี้ ช่วงกลางเดือนสิงหาคม-กันยายน พบเต่าหญ้าตายและบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก มากที่สุดเท่าที่เคยบันทึกมา
“แม่เต่าหญ้าแต่ละตัววางไข่เฉลี่ยครั้งละ 110 ฟอง เต่าหญ้าอายุราว 40-50 ปี ความตายของแม่เต่าหนึ่งตัวจึงหมายถึงลูกเต่าที่ไม่มีโอกาสเกิดหลายพันตัว หรือแม้กระทั่งเต่าบาดเจ็บ ถูกนำมารักษา แต่การโดนขยะทะเลบาด โอกาสที่จะพิการมีสูงมาก ทำให้แม่เต่าไม่สามารถกลับลงไปอยู่ในทะเลได้ ก็หมายถึงแม่เต่าตัวนั้น ‘ตาย’ ไปจากทะเล เพราะเต่าหญ้าไม่วางไข่ในที่เลี้ยง” รศ.ธรณ์กล่าว
รศ.ธรณ์กล่าวว่า การจากไปของเต่าหญ้าส่งผลต่อระบบนิเวศและส่งผลตรงต่อมนุษย์ เพราะเต่าหญ้ากินแมงกะพรุนเป็นอาหาร ถือเป็นหนึ่งในสัตว์สุดสำคัญในการควบคุมปริมาณแมงกะพรุน ที่ได้ข่าวคนโดนแมงกะพรุนบ่อยขึ้นเรื่อยๆ สาเหตุหนึ่งก็เป็นเพราะเต่าลดน้อยลง การช่วยเต่าก็คือช่วยเรา และช่วยนักท่องเที่ยวที่ทำรายได้ให้ประเทศ
ปัจจุบันนี้ ประเทศไทยแทบจะไม่มีการล่าเต่า หรือเก็บไข่เต่ากินเป็นอาหารเหมือนในสมัยก่อน
การหายไปของเต่าทะเลทุกวันนี้ ไม่ได้เกิดจากการล่าโดยตรง แต่มีมหันตภัยในรูปแบบแพขยะทะเล ซึ่งเกิดจากน้ำมือของมนุษย์อีกนั่นแหละ ที่เป็นตัวทำลายล้างประชากรเต่าทะเลอย่างเหี้ยมโหด
ว่ากันว่า เต่าทะเลบางชนิดที่โตมาจากน่านน้ำที่อื่น ตอนอยู่ที่อื่นพวกมันก็มีความสุขดี แต่พอช่วงชีวิตหนึ่งต้องเข้ามาใช้ชีวิตอยู่ในน่านน้ำประเทศไทย เอาตัวรอดจากแพขยะได้ถือว่าโชคดีไป แต่เมื่อไหร่ที่เกิดตกนรกในแพขยะ ก็ยากที่จะอยู่มีชีวิตอยู่อย่างปกติสุขแล้ว ไม่ตายก็กลายเป็นเต่าพิการ
เห็นวิบากกรรมของเต่าทะเลกันขนาดนี้แล้ว
คนที่ทิ้งขยะลงไปในทะเล คิดอย่างไรกันบ้าง
