กรณีที่นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ (อนค.) พร้อมด้วย นายศิรสิทธิ์ จรูญศิรวงศ์ ผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนรษฎร (ส.ส.) เขต 7 จ.อุบลราชธานี ลงพื้นที่หาเสียง และระบุว่า ตนได้ร่วมต่อสู้ในการเรียกร้องสิทธิ์ทำกินในเขตอุทยานแห่งชาติผาแต้ม และได้อ้างว่าชาวบ้านอยู่กันมานาน ส่วนอุทยานแห่งชาติผาแต้ม มาประกาศทับที่ดินทำกิน ชาวบ้าน ทั้งที่ชาวบ้านอยู่มาก่อน และนโยบายทวงคืนผืนป่า เป็นการกระทำให้ให้ชาวบ้านเดือดร้อนนั้น และวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2562 นายอำนวย หาญปราบ แกนนำชาวบ้านไปนำราษฎร 3 หมู่บ้าน ประมาณ 50 คน ไปยื่นหนังสือถึงผู้เพื่อให้มีการย้ายหัวหน้าอุทยานโดยอ้างว่าใช้อำนาจข่มขู่ จับกุมชาวบ้านนั้น
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ นายชัยวัฒน์ ลิ้มลิขิตอักษร ผู้อำนวยการสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ (สบอ.) ที่ 9 (อุบลราชธานี) เปิดเผยว่า ขณะที่ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการ สบอ.9 ได้ลงพื้นที่และได้รับเรื่องร้องเรียนเรื่องนี้มาโดยตลอด ซึ่งทราบว่าผู้ร้องเรียน ร้องเรียนกับผู้ว่าราชการจังหวัด อ้างสิทธิทำกินนั้น ในขณะนี้ผู้ร้อง ถูกดำเนินคดีมาตั้งแต่ ปี 2561และบางกลุ่มที่มาร่วมภายหลัง พื้นที่ ที่มีปัญหาเป็นพื้นที่บุกรุกหลังปี 2557 ชัดเจน ซึ่งในขณะที่เจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติหน้าที่และอยู่ในช่วงการบริหารของ พล.อ.สุรศักดิ์ กาณจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) และอธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช โดยนายธัญญา เนติธรรมกุล ได้มีคำสั่ง คสช ที่ 66/2557 ให้พิจารณากรณีที่มีชาวบ้านบุกรุกพื้นที่ป่า ไม่ว่าจะอยู่ในป่าประเภทใด โดยดูว่าชาวบ้านที่เข้าไปทำกินในพื้นที่ป่านั้นๆ เป็นผู้ยากไร้ ยากจนหรือไม่ ถ้าเข้าเกณฑ์ยากจน ยากไร้ ก็ให้พิจารณา นำรายชื่อเข้าคณะกรรมการการป้องกันและปราบปรามการตัดไม้ทำลายป่า ระดับจังหวัด (คปป.) ต่อไป
“ถ้าไม่มีการบุกรุกหลังปี 2557 แล้วนั้นให้ชาวบ้านกลุ่มดังกล่าว ขึ้นรถไฟใน5 ขบวน และเป็นนโยบายที่ดี ทำให้ เจ้าหน้าที่ ทำงานได้ง่ายขึ้น มีคำสั่งคุ้มครองการทำงาน สบอ.9 ขอยืนยันว่าหัวหน้า อุทยานแห่งชาติผาแต้มและเจ้าหน้าที่ได้ทำหน้าที่ อย่างดี โดยเฉพาะพื้นที่ ที่เกิดขึ้น ถึงการดำเนินคดีของเจ้าหน้าที่ ซึ่งเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่า ทุกนายเป็นคนในพื้นที่ และรู้จักผู้ที่ถูกดำเนินคดี ซึ่งถูกให้ออกนอกพื้นที่ ซึ่งเจ้าหน้าที่เป็นคนในพื้นที่ และเป็นคนในหมู่บ้านนั้นๆ และรู้ความเป็นมาอยู่แล้วว่า พื้นที่บริเวณดังกล่าวเป็นป่าและไม่มีใครที่มีสิทธิ์ในการครอบครอง พวกเขาปกป้องพื้นที่ป่าอนุรักษ์เพื่อส่วนรวม ไม่ได้ ได้กลั่นแกล้งผู้ใดให้เดือดร้อนทั้งนี้ ผมได้ลงตรวจสอบพื้นที่และได้รับเรื่องร้องเรียน ได้ตรวจสอบแล้ว กลุ่มชาวบ้านที่ถูกดำเนินคดีและให้ออกตามคำสั่ง คสช ที่ 66/2557 นั้น ผิดจริง ถ้าการกระทำดังกล่าวของเจ้าหน้าที่ ไม่ได้รับความเป็นธรรม ชอบธรรม หรือ ได้รับการคุ้มครอง เช่นกันนั้นไม่ว่าในการชี้แจงครั้งนี้หรืออนาคตการเมืองข้างหน้า จะมีผลในหน้าที่ การปฏิบัติหน้าที่ต่อไป ผมขอรับผิดชอบในการปฏิบัติหน้าที่ของ เจ้าหน้าที่ทุกนายและเหตุการณ์ซึ่งที่มีผลต่อคดีและมีผลต่อการปฏิบัติหน้าที่ในอนาคต ชาวบ้านหรือ กลุ่มบุคคลอ้างว่าอยู่มาก่อน เมื่อพิสุจน์ ตามหลักวิทยาศาสตร์และเอกสารการครอบครองอื่นที่มี เมื่อพิสูจน์แล้วผิดจริง และเจ้าหน้าที่ได้แจ้งให้ออกจากพื้นที่ และถ้าไม่ปฏิบัติตามสบอ.9 ต้องดำเนินการตามกฏหมายต่อไป โดยอย่างเคร่งครัด”นายชัยวัฒน์ กล่าว
นายนครินทร์ สุทัตโต นักวิชาการป่าไม้ชำนาญการ หัวหน้าอุทยานแห่งชาติผาแต้ม กล่าวว่า เมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน 2561 เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติผาแต้มได้แจ้งความดำเนินคดีกับชาวบ้านบ้านท่าล้ง ซึ่งเป็นชนเผ่าบลู จำนวน 6 ราย จากทั้งหมด 9 ราย ที่บุกรุกพื้นที่อุทยานหลังปี 2557 หลังจากพยายามเจรจาขอคืนพื้นที่มาแล้วหลายครั้ง นำภาพถ่ายบริเวณที่ถูกบุกรุกในหลายช่วงชั้นปีต่างๆ ไปแสดงให้เห็นแล้วว่ามีการบุกรุกภายหลังปี 2557 แต่ 6 ราย ไม่ยินยอม อ้างว่าป่าด้านหลังหมู่บ้านทางชุมชนบ้านท่าล้งทำการแบ่งพื้นที่กันไว้หมดแล้วว่าส่วนไหนเป็นของใครเพียงแต่ยังไม่เข้าไปใช้ประโยชน์ เพื่อให้ศาลเป็นผู้ตัดสินว่าชุมชนมีสิทธิ์อยู่ได้หรือไม่ตามที่ชุมชนเข้าใจ และได้ดำเนินการออกคำสั่งทางปกครองให้รื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง และพืชผลอาสินออกจากพื้นที่อุทยาน
