เปิด 7 ข้อเสนอเซฟบางกลอย เผยผลเจรจา เห็นชอบสร้างกลไกคณะกรรมการอิสระ
เมื่อวันที่ 10 มีนาคม ภาคีเซฟบางกลอย เผยแพร่ความคืบหน้าการเจรจาแก้ไขปัญหาชุมชนกะเหรี่ยงบางกลอย จังหวัดเพชรบุรี ซึ่งขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (ขปส.) ผู้แทนชุมชนกะเหรี่ยงบ้านบางกลอย อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี ร่วมกับผู้แทนรัฐบาลและกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้มีการประชุมหารือแนวทางการแก้ไขปัญหาชุมชนกะเหรี่ยงบ้านบางกลอย ณ สำนักงานคณะกรรมการการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ทำเนียบรัฐบาล กรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ 9 มีนาคม ระหว่างเวลา 15.00-18.00 น.
ภาคีเซฟบางกลอยเปิดเผยว่า ภาคประชาชนได้เปิดข้อเสนอต่อการแก้ไขปัญหา 7 ข้อ ดังต่อไปนี้
1.สั่งการให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมทบทวนท่าทีในการแก้ไขปัญหา โดยไม่วางตัวเป็นคู่ขัดแย้งและเป็นปฏิปักษ์กับประชาชนผู้ได้รับความเดือดร้อน รวมทั้งขอให้รัฐมนตรีและหน่วยงานในกำกับยุติการบิดเบือนข้อมูลข้อเท็จจริง อันจะก่อให้เกิดความเข้าใจผิด ความเกลียดชังต่อกลุ่มชาติพันธุ์
2.ขอให้ดำเนินการยุติและเพิกถอนการดำเนินคดีกับชาวบ้านทั้ง 30 ราย ทั้งนี้ เนื่องจากชาวบ้านคือผู้ได้รับผลกระทบจากความล้มเหลวจากการถูกบังคับให้อพยพจากพื้นที่ชุมชนเดิม และไม่ได้รับการดูแลคุณภาพชีวิตอย่างที่ควรจะได้รับเป็นเวลามากกว่า 20 ปี อีกทั้งข้อเท็จจริงในกระบวนการจับกุมดำเนินคดีอาจเป็นไปโดยมิชอบ อาทิ ขั้นตอนการออกหมายจับ ปฏิบัติการจับกุม การกีดกันไม่ให้พบญาติ การพรากเด็กหรือผู้เยาว์ไปจากผู้ปกครองให้ไปอยู่ในการดูแลของบุคคลที่ไม่ได้รับการยินยอมและการกีดกันทนายความในขั้นตอนการสอบสวนซึ่งเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานในทางคดี รวมทั้งจากการสอบถามชาวบ้านผู้อยู่ในเหตุการณ์จับกุม ได้ความว่ามีการจับกุมด้วยการบังคับ มิใช่จำยอม มีการใส่สายรัดข้อมือ ใช้วาจาข่มขู่ รวมทั้งมีการตรวจดีเอ็นเอและเจาะเลือดชาวบ้าน
3.ให้ดำเนินการสอบสวนข้อเท็จจริงเกี่ยวกับ “ยุทธการพิทักษ์ป่าต้นน้ำเพชร” กระบวนการจับกุมดำเนินคดีการกีดกันขัดขวางการส่งความช่วยเหลือด้านอาหาร การเยี่ยมเยียนให้กำลังใจจากสาธารณะและการทำงานข่าวของสื่อมวลชน
4.ในระหว่างการสอบสวนข้อเท็จจริงตามข้อ 3 ให้มีคำสั่งย้ายเจ้าหน้าที่ทั้งหมดที่มีส่วนเกี่ยวข้องออกจากอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน อาทิ ผู้อำนวยการสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 3 สาขาเพชรบุรี ผู้ช่วยหัวหน้าอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน รวมทั้งเจ้าหน้าที่ที่มีพฤติกรรมข่มขู่คุกคามชาวบางกลอย ทั้งนี้เพื่อให้การสอบสวนหาข้อเท็จจริงเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและไม่เกิดความแย้ง ตลอดจนมีการเผชิญหน้าระหว่างประชาชนกับเจ้าหน้าที่เพิ่มเติม
5.สั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องยึดถือและดำเนินการตามบันทึกข้อตกลงระหว่างตัวแทนรัฐบาลที่ประกอบด้วยรัฐมนตรีว่าการประทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กับตัวแทนภาคี saveบางกลอย ขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรมและผู้แทนชุมชนบางกลอย เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2564 ณ ทำเนียบรัฐบาล อย่างเคร่งครัด
6.ให้คณะทำงานแก้ไขปัญหาของชุมชนกะเหรี่ยงบางกลอย จังหวัดเพชรบุรี ที่ลงนามแต่งตั้งโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2564 สามารถเข้าไปในพื้นที่ทำงานได้อย่างอิสระ เพื่อแสวงหาข้อมูลและข้อเท็จจริงที่รอบด้านมาประกอบการแก้ไขปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ
7.ให้แต่งตั้งคณะกรรมการอิสระที่ประกอบด้วย ผู้ทรงคุณวุฒิ นักวิชาการ องค์กรอิสระ ภาคประชาสังคม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อตรวจสอบข้อเท็จจริงกรณีปัญหาของชุมชนบางกลอยบน-ใจแผ่นดินพร้อมทั้งเสนอแนวทางแก้ไขปัญหา
ภาคีเซฟบางกลอยระบุว่า จากการเจรจาได้ข้อสรุปในแต่ละข้อเสนอ ดังนี้
1.ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในนามผู้แทน พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี รับเรื่องจะนำไปประสานกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) นายวราวุธ ศิลปอาชา เพื่อให้ข้อมูล ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหาชุมชนบ้านบางกลอย-ใจแผ่นดิน ซึ่งเป็นปัญหาที่มีความสลับซับซ้อนและสั่งสมมาอย่างยาวนานกว่า 20 ปี เพื่อให้นายวราวุธทบทวนท่าทีการทำงานและแนวทางการแก้ไขปัญหา มุ่งไปสู่การช่วยเหลือ เยียวยา และพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ชาวบ้านมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยตระหนักถึงหลักสิทธิมนุษยชน
2.ร.อ.ธรรมนัสได้มอบหมายให้ นายประสาน หวังรัตนปราณี ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีและผู้แทนสำนักงานอัยการสูงสุด เรียกข้อมูล สำนวนการสอบสวน กระบวนการออกหมายจับ รวมทั้งกระบวนการจับกุมชาวบ้านทั้ง 30 ราย เพื่อนำมาสู่การพิจารณาหาแนวทางในการช่วยเหลือ ซึ่งอาจต้องใช้เวลา 2-3 วันนับจากวันเจรจา
3.ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) นายจตุพร บุรุษพัฒน์ รับที่จะไปดำเนินการสอบสวน หาข้อเท็จจริง ถึงที่มาที่ไปของการปฏิบัติการ “ยุทธการพิทักษ์ป่าต้นน้ำเพชร” ซึ่ง ทส.ยืนยันว่าไม่ทราบรายละเอียดมาก่อน เนื่องจากกระทรวงฯได้ยึดถือนโยบายของนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี ทส. ที่ให้ใช้แนวทางการเจรจาโดยไม่ใช้ความรุนแรง และจะรายงานผลให้ร้อยเอกธรรมนัส พรหมเผ่า ทราบโดยเร่งด่วน
4.จะมีการปรับปรุงและทบทวนกระบวนการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องในกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช และอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน เพื่อลดปัญหาความขัดแย้ง และสามารถร่วมทำงานแก้ไขปัญหาร่วมกับชุมชนได้อย่างเป็นมิตร หากมีปัญหาเกิดขึ้นอีกให้ผู้แทนชุมชนหรือขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (ขปส.) สามารถประสานงานโดยตรงถึงปลัด ทส. เพื่อให้สั่งการแก้ไขปัญหาได้ตลอดเวลา
5.ปลัด ทส.ยืนยันว่าบันทึกข้อตกลงเพื่อแก้ไขปัญหากรณีบางกลอย-ใจแผ่นดิน เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2564 ระหว่างผู้แทนรัฐบาล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาตและสิ่งแวดล้อม ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช (อช.) ผู้แทนขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (ขปส.) ผู้แทนภาคี #SAVEบางกลอย และผู้แทนชาวกะเหรี่ยงบ้านบางกลอย ไม่ได้มีการยกเลิกและยังคงมีผลในการปฏิบัติทุกประการ โดยจะกำชับไปยัง อช. ให้ยึดถือเป็นแนวทางในการปฏิบัติอย่างเคร่งครัดต่อไปจนกว่าการแก้ไขปัญหาจะได้ข้อยุติ
6.เห็นชอบให้คณะทำงานแก้ไขปัญหาของชุมชนกะเหรี่ยงบ้านบางกลอย จังหวัดเพชรบุรี สามารถปฏิบัติงานและลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลได้อย่างอิสระ โดยแจ้งประสานงานกับกรมอุทยานแห่งชาติ สัตวืป่า และพันธุ์พืช และหัวหน้าอุทยานแห่งชาติแก่งกระจานได้โดยตรงเมื่อประสงค์จะลงไปปฏิบัติงานในพื้นที่ หรือต้องการสนับสนุนข้อมูลที่จำเป็นในการปฏิบัติงานของคณะทำงานฯ
7.เห็นชอบในหลักการให้มีการแต่งตั้งกลไกคณะกรรมการอิสระเพื่อตรวจสอบข้อเท็จจริงกรณีปัญหาของชุมชนบางกลอยบน-ใจแผ่นดิน พร้อมทั้งเสนอแนวทางแก้ไขปัญหา โดยให้มีการหารือองค์ประกอบ สัดส่วน และอำนาจหน้าที่ร่วมกันก่อนเสนอให้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ลงนามแต่งตั้งต่อไป
อย่างไรก็ตาม การปักหลักชุมนุมที่สะพานชมัยมรุเชฐ ทำเนียบรัฐบาล จะยังคงดำเนินต่อไป จนกว่าจะมีความชัดเจนในทุกข้อเสนอ
