อุทยานแม่วงก์สมบูรณ์มาก จุฬาฯพบแมงมุมฝาปิดโบราณชนิดใหม่ของโลก ชี้เป็นซากดึกดำบรรพ์ที่ยังมีชีวิต

วันที่้ 20 กันยายน ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดแถลงข่าวการค้นพบ “แมงมุมฝาปิดโบราณชนิดใหม่ของโลกในอุทยานแห่งชาติแม่วงก์ โดย รศ.พลกฤษณ์ แสงวณิช คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ กล่าวว่า คณะวิทยาศาสตร์ต้องการเผยแพร่ผลงานวิจัยของภาควิชาชีววิทยาในการค้นพบสิ่งมีชีวิตใหม่ ซึ่งเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติให้คงอยู่ และผลงานชิ้นนี้มีความโดดเด่นที่จะถูกนำไปสู่การพัฒนาต่อยอดงานวิจัย และประยุกต์ใช้กับด้านอุตสาหกรรม และการแพทย์ในอนาคต อีกทั้งเป็นตัวจุดประกายก่อให้เกิดความร่วมมือในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติมากขึ้นด้วย

ผศ.นพดล กิตนะ หัวหน้าภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ กล่าวว่า ที่ผ่านมาคณะวิทยาศาสตร์ ค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ของโลกในประเทศไทยแล้ว 51 ชนิด เป็นการบ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากร แต่ไม่อาจนำมาใช้ประโยชน์ได้ทันที ต้องผ่านศึกษาหาความรู้อย่างต่อเนื่อง ซึ่งเรื่องราวของแมงมุมมีความน่าตื่นเต้น โดยเฉพาะเส้นใยที่มีความเหนียวแน่นมาก จึงต้องศึกษาวิจัยต่อและพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ในวงการอุตสาหกรรมอย่างเสื้อเกราะกันกระสุนได้

นายภาณุเดช เกิดมะลิ เลขาธิการมูลนิธิสืบนาคะเสถียร กล่าวว่า พื้นที่อุทยานแห่งชาติแม่วงก์เป็นความหวังและโอกาสในการฟื้นฟูและอนุรักษ์สัตว์ป่า ทั้งในระดับประเทศไทยและนานาชาติ เนื่องจากมีความอุดมสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติ ทั้งป่าไม้ และสัตว์ป่า ซึ่งในอนาคตกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช มีแนวคิดที่จะประกาศพื้นที่บริเวณแม่วงก์ เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติด้วย การค้นพบแมงมุมฝาปิดโบราณ เป็นจุดเริ่มต้นในการฟื้นฟู และดูแลทรัพยากรธรรมชาติให้ดี โดยต้องมีการบริหารจัดการอย่างมีคุณภาพ เพื่อทำให้ป่าไม้ และสัตว์ป่ามีความสมบูรณ์อย่างยั่งยืน

นายวรัตถ์ ศิวายพราหมณ์ นักศึกษาปริญญาโท คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ ผู้วิจัยหลักในทีมศึกษาและค้นพบแมงมุมฝาปิดโบราณแม่วงก์ (Liphostius maewongensis Sivayyapram) กล่าวว่า แมงมุมถือเป็นสัตว์ผู้ล่า (Predator) ที่มีความหลากหลายสูงที่สุดในระบบนิเวศ ในปัจจุบันมีการค้นพบแล้วมากกว่า 46,000 ชนิด คาดการณ์เอาไว้ว่าอาจมีจำนวนมากถึง 200,000 ชนิด แมงมุมฝาปิดโบราณนั้น เป็นหนึ่งในซากดึกดำบรรพ์มีชีวิต เนื่องจากยังคงมีลักษณะหลายประการที่เหมือนกับบรรพบุรุษที่เคยมีชีวิตอยู่เมื่อหลายล้านปีก่อน เช่น การที่แผ่นปิดท้องยังไม่รวมเป็นแผ่นเดียว และการที่มีอวัยวะสร้างใย อยู่กลางลำตัวซึ่งลักษณะทั้ง 2 ประการนี้ไม่พบในแมงมุมกลุ่มอื่นๆ จากหลักฐานด้านบรรพชีวินวิทยาแสดงให้เห็นว่าบรรพบุรุษของแมงมุมฝาปิดโบราณอาจมีการถือกำเนิดตั้งแต่เมื่อประมาณ 300 ล้านปีก่อน

Advertisement

นายวรัตถ์กล่าวว่า ปัจจุบันมีรายงานการค้นพบแล้ว 96 ชนิด ถือว่ามีจำนวนน้อยกว่า 1% เมื่อเทียบกับจำนวนแมงมุมทั้งหมด ส่วนใหญ่จะกระจายพันธุ์อยู่ในประเทศญี่ป่น และด้านตะวันออกของประเทศจีนและแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยแมงมุมฝาเปิดโบราณแม่วงก์ ถือได้ว่าเป็นแมงมุมฝาปิดโบราณชนิดที่ 97 ของโลกและเป็นชนิดที่ 33 ที่ถูกค้นพบในประเทศไทย ซึ่งแมงมุมฝาปิดโบราณชนิดนี้สามารถค้นพบได้เฉพาะในพื้นที่ของอุทยานแม่วงก์ที่ระดับความสูงมากกว่า 1,000 เมตรเหนือระดับน้ำทะเลขึ้นไป ซึ่งพบไม่เกิน 200 ตัว” นายวรัตถ์กล่าว และว่า แมงมุมฝาปิดโบราณแม่วงก์จะทำรังอยู่พื้นที่ที่มีลักษณะเป็นหน้าผาดินที่มีความชันสูง โดยขุดดินลึกลงไปประมาณ 10-20 เซนติเมตร แล้วจะชักใยบุผนังโพรงด้านในเพื่อสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับการดำรงชีวิต นอกจากนี้ที่ปากทางเข้าออกจะมีการสร้างฝาปิดเพื่ออำพรางทางเข้า-ออก และมีการสร้างเส้นใยรัศมีเพื่อรับแรงสั่นสะเทือนเมื่อมีเหยื่อมาสัมผัส ที่น่าสนใจ คือแมงมุงฝาปิดโบราณแม่วงศ์มีการสร้างรัง 2 รูปแบบที่แตกต่างกัน คือรังรูปแบบท่อตรงที่มีเพียงทางเข้า-ออกเดียว และรังรูปแบบตัวที ที่มีทางเข้าออก 2 ทาง คาดว่าทางออกที่สร้างขึ้นมาทีหลังไว้สำหรับเป็นทางออกสำรองเพื่อหลบหนี อย่างไรก็ตาม คาดว่าแมงมุมฝาปิดโบราณแม่วงก์ สามารถค้นพบได้ที่อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ที่เดียว เนื่องจากเป็นสัตว์ที่มีความจำเพาะต่อแหล่งที่อยู่อย่างมาก

“แมงมุมฝาปิดโบราณแม่วงก์ เหมือนแมงมุมส่วนใหญ่ที่มีการพัฒนาของต่อมสร้างพิษที่บริเวณเขี้ยว แต่อย่างไรก็ตาม พิษของแมงมุมฝาปิดโบราณมีไว้เพื่อจัดการกับแมลงและสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังขนาดเล็กที่เป็นเหยื่อของพวกมัน ไม่ได้เป็นอันตรายกับมนุษย์ สำหรับประโยชน์ที่ได้รับจากการค้นพบแมงมุมดังกล่าวในครั้งนี้ มีทั้งเชิงวิชาการ ที่นักวิจัยจะต้องทำการศึกษาเพิ่มเติมถึงการมีอยู่ เชิงอนุรักษ์เพราะแมงมุมเป็นสัตว์ที่แสดงให้เห็นถึงความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศในป่าแม่วงก์ และเชิงการท่องเที่ยว โดยประเทศเพื่อนบ้านที่มีการค้นพบแมงมุมกลุ่มนี้ ได้นำมาทำเป็นสัญลักษณ์ทางการท่องเที่ยว ซึ่งได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวอย่างมาก” นายวรัตถ์กล่าว

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image