กรมแพทย์แผนไทยฯตั้งโต๊ะแถลงกรณี’นายแสงชัย’ เจ้าของสูตรตำรับบำบัดมะเร็ง ยังไม่ผ่านการรับรองเป็น ‘หมอพื้นบ้าน’ ขาดเอกสารเพิ่มเติม เผยสูตรมะเร็งยังบอกไม่ได้ว่าเป็นยา ยาบำรุง หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ต้องรอครบกระบวนการศึกษาวิจัย
จากกรณีกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) โดยกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และสถาบันโรคมะเร็ง ตรวจสอบสูตรตำรับสมุนไพรบำบัดมะเร็งของนายแสงชัย แหเลิศตระกูล ที่ จ.ปราจีนบุรี ซึ่งมีประชาชนจำนวนมากแห่ไปรอรับตำรับดังกล่าว เบื้องต้นสมุนไพรดังกล่าวมีความปลอดภัย ไม่พบสารพิษใดๆ แต่ในเรื่องของคุณสมบัติการออกฤทธิ์ต้องรอทางสถาบันมะเร็งคาดแล้วเสร็จเดือนมีนาคมนี้ กระทั่งล่าสุดกลับมีการเผยแพร่ทางสื่อโซเชียลฯว่า นายแสงชัยได้รับการรับรองเป็นหมอพื้นบ้านแล้ว
ล่าสุด เมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ ที่กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ กระทรวงสาธารณสุข(สธ.) แถลงข่าวการพิจารณารับรองการเป็นหมอพื้นบ้านกรณี “นายแสงชัย แหเลิศตระกูล” ว่า เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2560 นายแสงชัยทำหนังสือมาถึงตน เพื่อขอขึ้นทะเบียนเป็น “หมอพื้นบ้าน” โดยมีการประเมินความเชี่ยวชาญตนเอง อาทิ 1.ความเชี่ยวชาญยาสั่ง ความเชี่ยวชาญการรักษาฝีในตับ และอื่นๆ เป็นต้น จึงมอบหมายกองแพทย์พื้นบ้านไปตรวจสอบ พบว่าเข้าข่ายเห็นควรเป็นหมอพื้นบ้าน แต่เอกสารต่างๆ ยังไม่ครบ จึงได้ออกหนังสือเมื่อวันที่ 29 มกราคม เพื่อขอเอกสารเพิ่มเติม คือ หนังสือรับรองจากชุมชน ทั้งประชาชนในพื้นที่ไม่น้อยกว่า 10 คน และหนังสือรับรองจากสถานพยาบาล เช่น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) หากส่งมาแล้วจึงจะพิจารณาอีกครั้ง
นพ.เกียรติภูมิกล่าวว่า การเป็นหมอพื้นบ้านจะอนุญาตให้รักษาได้เฉพาะความเชี่ยวชาญของตัวเอง แต่ไม่สามารถทำคลินิกปฏิบัติหรือทำเวชปฏิบัติเหมือนแพทย์ทั่วไปได้ และไม่อนุญาตให้ดำเนินการในเชิงพาณิชย์ หากทำเชิงพาณิชย์ก็จะมีการถอนใบรับรอง ส่วนการผลิตเป็นยานั้น ถ้าจะนำมารักษาก็ต้องขึ้นทะเบียนยากับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ซึ่งจะต้องมีกระบวนการตรวจสอบคุณสมบัติของตัวยานั้นๆ อีก
ผู้สื่อข่าวถามว่า มีการกระจายข้อมูลว่า นายแสงชัยได้รับการรับรองเป็นหมอพื้นบ้าน เนื่องจากเอกสารของกรมระบุว่าเห็นควรแล้ว นพ.เกียรติภูมิกล่าวว่า ต้องอ่านให้ครบ เพราะในหนังสือเอกสารใช้คำว่า “เห็นควร” ทุกคนก็เข้าใจความหมายก็หมายถึง “เห็นควรได้รับ” หรือ “ควรจะ” แต่ถ้ารับรองก็จะใช้คำว่า “หนังสือฉบับนี้ให้ไว้เพื่อรับรองว่า…เป็นหมอพื้นบ้าน เป็นต้น” ทั้งนี้ ขอย้ำว่าหมอพื้นบ้าน กับแพทย์แผนไทย คนละอย่างกัน หมอพื้นบ้านไม่ใช่แพทย์ และการออกใบรับรองหมอพื้นบ้าน ไม่ได้รับรองสูตรยา แต่รับรองพฤติกรรมว่าเป็นหมอพื้นบ้าน
นพ.ปราโมทย์ เสถียรรัตน์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า การพิจารณารับรองนายแสงชัยเป็นหมอพื้นบ้านนั้น จะพิจารณาตามหลักเกณฑ์ในการคัดกรอง 8 ข้อ คือ 1.มีผู้มารับบริการสม่ำเสมอและต่อเนื่องเป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่า 10 ปี ดูแลสุขภาพในชุมชน หรืออยู่ ณ ที่ตั้ง ไม่เร่ขายยา ไม่ดำเนินการในรูปแบบสถานพยาบาล 2. สืบทอดความรู้จากบรรพบุรุษหรือองค์ความรู้จากท้องถิ่น 3.มีความสามารถในการบำบัดโรค 4.ไม่หวงวิชา 5.มีการถ่ายทอดความรู้ 6.ไม่เรียกร้องค่ารักษาเกินควร ไม่โฆษณา ไม่ทำในเชิงพาณิชย์ 7.เป็นที่รู้จักและได้รับการยอมรับจากคนในชุมชน และ 8.มีคุณธรรม โดยทั้งหมดต้องยึดหลักว่า เป็นการทำเพื่อคนในชุมชน ห้ามจำหน่ายเด็ดขาด หากจำหน่ายแสดงว่าเป็นยาต้องมีการขึ้นทะเบียนกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)
ผู้สื่อข่าวถามว่า หลังจากทราบผลการออกฤทธิ์ของสถาบันมะเร็งแห่งชาติแล้วจะมีความร่วมมือศึกษาวิจัยเป็นยาต่อหรือไม่ นพ.ปราโมทย์กล่าวว่า ยังตอบไม่ได้ ต้องรอผลจากสถาบันมะเร็งในเดือนมีนาคมนี้ และจะมีการศึกษาวิจัยต่อเพื่อให้ชัดเจนว่า จะเป็นยา หรือเป็นยาบำรุง หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ซึ่งก็ต้องพิจารณาว่าจะเหมาะสมกับมะเร็งชนิดใดด้วย
ด้าน ภญ.มณฑกา ธีรชัยสกุล ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยการแพทย์แผนไทย กล่าวว่า สำหรับการตรวจสอบที่ผ่านมานั้น ไม่พบการไม่เป็น ปลอดภัย แต่ก็ต้องมีการศึกษาในด้านอื่นๆ อีก ซึ่งที่ผ่านมา ได้ลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลคนไข้มะเร็งที่ไปรับแคปซูลสูตรนายแสงชัย ช่วงเดือนธันวาคม 2560 – เดือนมกราคม 2561 จำนวนทั้งหมด 1,200 คน โดยมีการประเมินผลแล้ว 600 คน พบว่าร้อยละ 80 คนไข้มีความรู้สึกว่า ผลการรักษาดีขึ้น กินได้ นอนหลับมีแรง แต่กรณีนี้เป็นเพียงการสำรวจความคิดเห็น ซึ่งเป็นเรื่องของความรู้สึก ในเรื่องของสารออกฤทธิ์จะต้องรอผลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ
นางเสาวณีย์ กุลสมบูรณ์ ผอ.กองคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้านไทย กล่าวว่า สำหรับ สำหรับสูตรสมุนไพรของนายแสงชัย ยังไม่สามารถกล่าวได้ทั้งหมดว่ามีอะไรบ้าง แต่เบื้องต้นมีข้าวเย็นเหนือ และข้าวเย็นใต้ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นสูตรในการบำบัดมะเร็ง แต่ก็ไม่ใช่ทั้งหมด และแต่ละสูตรก็แตกต่างกัน ของหมอพื้นบ้านแต่ละคน
