เมื่อเวลา 14.00 น. วันที่ 19 มิถุนายน ที่วัดใหญ่ แม่กลอง อำเภอเมือง สมุทรสงคราม มีการถ่ายทอดสดรายการ “ขรรค์ชัย บุนปาน-สุจิตต์ วงษ์เทศ ทอดน่องท่องเที่ยว” ตอน “สมุทรสงคราม น้ำแม่กลอง เส้นทางเชื่อมสองมหาสมุทร สุดยอด Siamese Twins อิน-จัน” วิทยากรพิเศษ โดย นายประกิต หลิมสกุล นามปากกา “กิเลนประลองเชิง” คอลัมน์ชักธงรบ นสพ.ไทยรัฐ”
นายประกิต กล่าวว่า วัดใหญ่แห่งนี้ เมื่อครั้งตนยังเป็นสามเณร เคยมีหอไตรปลูกในสระน้ำ มีลักษณะเหมือนกุฏิยาว วันหนึ่งได้เจอหนังสือที่ตื่นเต้นมาก คือ จารึกวัดโพธิ์ จึงขอยืมทางวัด แต่พระไม่ให้ยืม เพราะเกรงว่าจะหาย แต่อนุญาตให้คัดลอกได้ ตนจึงข้ามฟากมาคัดทุกวัน ตอนนั้นนายขรรค์ชัย และนายสุจิตต์ รุ่งเรือง มีชื่อเสียงแล้ว
“มีคนบอกโบสถ์วัดใหญ่สวยที่สุด ต้นตระกูลรัตนกุล เป็นผู้สร้าง ถึงหอไตรหายไปแล้ว แต่ยังเหลือศาลาริมน้ำและโบสถ์ที่สวยงาม สมัยก่อน ตลาดแม่กลอง เป็นแค่ชุมชนเล็กๆ ในขณะที่ฝั่งนี้คือตำบลบ้านปรก เป็นมหาอำนาจ แต่ภายหลังร่วงโรยลงไป วันนี้เรามากันด้วยถนนพระรามสอง สมัยโบราณถ้าเริ่มจากคลองด่าน ผ่านบ้านคุณขรรค์ชัย เชื่อมคลองมหาชัย ข้ามคลองสุนัขหอนมาถึงแม่กลอง สุนทรภู่เคยเขียนไว้ว่า เมื่อมาถึงปากคลอง สองฝั่งแน่นขนัดไปหมด” นายประกิตกล่าว
นายประกิต กล่าวอีกว่า สำหรับเรื่องแฝดอิน-จัน ซึ่งมีบ้านเกิดอยู่ที่แม่กลอง เมื่อไม่นานมานี้ ทายาทอิน-จัน คือ ตระกูลบังเกอร์ เดินทางจากสหรัฐอเมริกามาแม่กลอง ไหว้อนุสรณ์สถานอิน-จัน ที่ตำบลลาดใหญ่ หรือตำบลสุนัขหอนเดิม ซึ่งอยู่ไกลจากบ้านเกิดอิน-จันราว 10 กว่ากม. เนื่องจากแฝดสยามคู่นี้เกิดบริเวณคลองบางเรือหัก อย่างไรก็ตาม การสร้างไว้เป็นสิ่งที่ดี ทำให้เกิดการพูดคุยถกเถียง
นายสุจิตต์ กล่าวว่า ประวัติศาสตร์แฝดอิน-จัน ไม่ใช่เพียงเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ไทย หากแต่เป็นประวัติศาสตร์โลก เพราะแฝดสยามเดินทางไปยังสหรัฐอมริกา และเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆหลายแห่งทั่วโลก มีทายาทอยู่ที่สหรัฐนมากมาย นี่คือเรื่องสำคัญ ทางจังหวัดควรทำมิวเซียมหรือพิพิธภัณฑ์ให้ดี ไม่จำเป็นต้องใหญ่โต แต่ขอให้มีข้อมูลที่จำเป็น นอกจากนี้ อย่าปล่อยให้แม่น้ำลำคลองสกปรก
“เราทิ้งเส้นทางคลอง ลืมคลองไปหมด ปล่อยเน่า ทั้งคลองแม่กลอง คลองสุนัขหอน ควรแบ่งงบประมาณมาทำคลองให้สะอาด เส้นทางคมนาคมเหล่านี้มีมาแต่ยุคอยุธยา ชุมชนเก่าแก่ที่สุดของลุ่มน้ำแม่กลองอยู่ตรงตำบลโพหัก บ้านโคกพลับ เป็นทะเลโคลนตม มีคนอยู่อาศัยราว 2,500 ปีมาแล้ว โดยพื้นที่ซึ่งเป็นถนนพระราม 2 คือแนวทะเลดั้งเดิม” นายสุจิตต์กล่าว
นายสุจิตต์ กล่าวว่า สำหรับที่มาของคำว่า แม่กลอง มาจากภาษามอญ โดย คำว่า แม่ มาจาก เม แปลว่า ใหญ่ ส่วน โคลง หมายถึง หนทาง แม่น้ำกลองคุมการค้าข้ามสมุทรในอดีต โดยมีเขายี่สารเป็นแลนด์มาร์คก่อนเข้าแม่กลอง คำว่ายี่สาร มาจากภาษาจีน ว่า อี้ซาน แปลว่า ภูเขาลูกโดด ตรงตามภูมิประเทศที่มียอดเขาโดดอยู่ปากน้ำแม่กลองใกล้ชายฝั่งทะเลอ่าวไทย
นายขรรค์ชัย กล่าวว่า สมุทรสงครามเป็นจังหวัดเล็กๆ น่ารัก คนขยันทำมาหากิน มั่นคงในพระพุทธศาสนา มีวัดเยอะ และอยู่อย่างสมบูรณ์ มีพระที่มีชื่อเสียง เป็นที่สักการะมาก เช่น หลวงพ่อแก้ว วัดพวงมาลัย หลวงพ่อคง วัดบางกะพ้อม และหลวงพ่อยอด วัดแก้วเจริญ เป็นต้น โดยวันนี้ตนเดินทางมาทอดน่องที่จังหวัดสมุทรสงคราม จึงใส่สร้อยแขวนหลวงพ่อ ใจ วัดเสด็จ สมุทรสงคราม มา เพื่อความเป็นสิริมงคล ทั้งนี้ตนอยากให้หน่วยงานต่างๆดูแลแหล่งน้ำและภูมิทัศน์โดยรวม
“ต้องเอาใจใส่แม่น้ำลำคลอง คลองซอยย่านนี่มีเยอะ ควรดูแล ทำให้เกิดประโยชน์ ไม่ใช่มีถนนแล้วไม่เห็นลำคลอง ถ้าไม่เห็นแม่น้ำลำคลองเท่ากับไม่เห็นชีวิตตัวเอง ควรดูภูมิทัศน์โดยรวมแหล่งน้ำสะอาด ชีวิตก็สะอาด งอกงาม ในขณะที่ ฝรั่งพัฒนาแหล่งน้ำ เราบ้าคอนกรีต ประเทศที่เจริญแล้ว อย่าง ญี่ปุ่น สิงคโปร์ เนเธอร์แลนด์ อังกฤษ เนรมิต ฟื้นฟูแหล่งน้ำ ทั้งนั้น” นายขรรค์ชัยกล่าว
พระชาญชัย วิชชโย เจ้าอาวาส วัดใหญ่ แม่กลอง กล่าวว่า วัดแห่งนี้เป็นวัดเก่าปลายอยุธยา เคยรุ่งโรจน์ แต่ปัจจุบันร่วงโรยลงไป หากญาติโยมอยากมาร่วมกันทำบุญ บูรณะปฏิสังขรณ์ศิลปกรรมภายในวัดก็เป็นเรื่องที่ดี
