| ผู้เขียน | นวลนิตย์ บัวด้วง |
|---|
กระแสความยินดีต่อราคาข้าวไทยสูงขึ้นต่อเนื่องมาตั้งแต่ต้นปี โดยเฉพาะข้าวเปลือกหอมมะลิฤดูกาลเก็บเกี่ยวปี 2561/62 ที่เริ่มมาตั้งแต่เดือนตุลาคม ถึงวันนี้ ราคาสูงขึ้นเกือบเท่าตัว จาก 11,000 – 13,000 บาท ขึ้นเป็น 17,000-18,000 บาท บนความชื้นต่ำ15%
ทำให้ราคาข้าวหอมมะลิ100%ใส่ถุงราคาสูงขึ้นเกือบ 300 บาทแล้วในบางยี่ห้อ และเกิดข้าวหอมมะลิผสมข้าวหอมชนิดอื่นๆวางขายกันเกลื่อน ขณะที่ราคาส่งออกข้าวหอมมะลิส่งจากไทย100% ขยับได้ถึง 1,150-1,200 เหรียญสหรัฐต่อตัน
อีกเรื่องที่รัฐบาล”บิ๊กตู่”ปลื้ม ที่ข้าวหอมมะลิปีนี้ราคาสูงสุดเป็นประวัติการณ์ และทุกเสียงยกความดีความชอบให้ปัญหาภัยแล้งและภาวะฝนทิ้งช่วงมายาวนาน จนเกิดข้าวยืนต้นตายเสียหายเป็นจำนวนมาก ทำให้ชาวนาส่วนใหญ่ไม่มีผลผลิตป้อนโรงสีหรือผู้ค้าได้เหมือนปีที่ผ่านๆมา
ซึ่งก็มีการตั้งข้อสังเกตว่า ราคาข้าวที่สูงขึ้นนั้น “ตกอยู่กับใคร ชาวนาได้เงินที่สูงขึ้นเต็มจำนวนจริงหรือ”
เพราะการประเมินว่าผลผลิตข้าวลดลง นั้นน่าจะเป็นเรื่องที่รับรู้กันมาตั้งแต่ปีก่อน จากที่มีการพยากรณ์ทั่วโลกไว้แล้วว่า จะเกิดปรากฏการณ์เอลนิโญ่ในบางประเทศของภูมิภาคเอเชีย ซึ่งคาดว่าจะส่งผลให้เกิดสภาพอากาศร้อนและแห้งแล้ง ที่อาจส่งผลกระทบต่อผลผลิตข้าวของประเทศผู้ผลิตสำคัญ โดยเฉพาะจีน อินเดีย รวมถึงไทย ขณะที่สภาพอากาศที่แปรปรวนในหลายภูมิภาคจะกระทบต่อผลผลิตธัญพืชชนิดอื่นๆด้วย ก็จะทำให้ราคาพืชเกษตรสูงยกแผง
เฉพาะในไทยประเมินแล้วว่า ภัยแล้งในภาคอีสานน่าจะกระทบต่อพื้นที่ปลูกข้าวหอมมะลิสูญเสียไม่น้อยกว่า 20% แต่ผลผลิตจะเหลือต่ำ 7.2 ล้านตันข้าวเปลือก ซึ่งต่ำกว่าปีปกติต้องเกิน 8 ล้านตันข้าวเปลือก นั้น ไม่อาจเดาได้จริง เพราะติดในเรื่องผลสำรวจพื้นที่เสียหายจริงๆนั้นเท่าไหร่แน่ เพราะหากยึดการยื่นขอชดเชยของพื้นที่แล้งจากภาครัฐ ก็จะได้แค่ไร่ละ 1,116 บาท แต่หากไม่แจ้งและรับชดเชยค่าปลูกจากรัฐจะได้ถึง 1,500 บาทและได้จำนวนไร่ที่มากกว่า
ดังนั้น ปัญหาภัยแล้ง มีหรือที่วงการค้าข้าวจะไม่เตรียมรับมือ สังเกตได้จากหลายประเทศเริ่มทยอยสั่งซื้อข้าวเพื่อเป็นสต็อกไว้มากกว่าปกติมาตั้งแต่ปลายปีก่อน อย่าง อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ หรือ หลายประเทศในแอฟริกา ขณะที่จีนเก็บเล็กผสมน้อยจนกลายเป็นประเทศสต็อกมากถึง 113 ล้านตัน เทียบกับตัวเลขคาดการณ์สต็อกข้าวโลกปี2562 อยู่ที่ 145.2 ล้านตัน !!!
คำถามนี้ เมื่อนำไปถามกลุ่มที่ใกล้ชิดชาวนามากสุดอย่างโรงสีและผู้ส่งออก ต่างก็ยืนยันว่า “จากปัญหาปริมาณผลผลิตข้าวหอมมะลิไทยในตลาดที่มีจำกัด และมาตรการจำนำยุ้งฉางของรัฐบาลในการชะลอข้าวไม่ให้ออกสู่ตลาดพร้อมกัน ทำให้ราคาข้าวหอมมะลิพุ่งสูงขึ้นเป็นประวัติการณ์ เงินตกกับชาวนาแน่นอน และถือเป็นปีทองของชาวนาไทย”
ส่วนจริงเท็จอย่างไร พิสูจน์ได้จากตัวเลขค่าดัชนีเศรษฐกิจฐานรากรายภาค ของธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) และสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง(สศค.) ในช่วง 1-2 เดือนที่ข้าวภาคอีสานและภาคเหนือนั้น กระฉูดตามราคาข้าวหรือไม่ เพราะทางวิชาการระบุว่าเมื่อคนรากหญ้ามีรายได้หรือรายรับ ก็จะใช้จ่ายทันที
