นายจิรุตม์ วิศาลจิตร รักษาราชการแทนรองปลัดกระทรวงคมนาคม เปิดเผยหลังเป็นประธานการประชุมคณะกรรมการควบคุมการขนส่งทางบกกลาง เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมาว่า ที่ประชุมฯ ยังไม่สามารถสรุปในเรื่องแผนการปฏิรูปรถโดยสารประจำทาง (รถเมล์) ในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑลทั้งหมด แต่ได้แนวทางการปฏิรูปเบื้องต้นแล้ว
แนวทางเบื้องต้น กระทรวงคมนาคมจะคงเส้นทางรถเมล์เดิมไว้ 208 เส้นทาง เพื่อไม่ให้ประชาชนและผู้ประกอบการเกิดความสับสน แต่จะประกาศยกเลิกใบอนุญาตที่มีอยู่เดิมทั้งหมด (เซตซีโร่) ไม่ว่าจะเหลืออายุกี่ปี แล้วให้ผู้ประกอบการรายเดิมกลับมายื่นขอใบอนุญาตใหม่อีกครั้งเพื่อเริ่มต้นนับ 1 ใหม่พร้อมกัน
นายจิรุตม์กล่าวว่า ที่ประชุมฯ ได้สั่งการให้กรมการขนส่งฯ ไปจัดเตรียมข้อมูลและกฎหมายที่เกี่ยวข้องทั้งหมด รวมถึงกรอบเวลาการปฏิรูปมาเสนอให้ที่ประชุมฯ พิจารณาภายใน 1 สัปดาห์ เพื่อกำหนดระยะเวลาการเริ่มต้นปฏิรูปและกฎหมายที่จะใช้เซตซีโร่ใบอนุญาตทั้งหมด โดยไม่ต้องใช้อำนาจตามมาตรา 44 ของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) มาดำเนินการเซตซีโร่ เหมือนที่เคยมีแนวคิดก่อนหน้านี้
นอกจากนี้ หลังจากเซตซีโร่แล้ว กรมการขนส่งฯ จะเปิดให้ผู้ประกอบการมาขอรับใบอนุญาตใหม่ โดยมีเงื่อนไขสำคัญว่า ผู้ประกอบการจะต้องนำรถใหม่มาให้บริการในสัดส่วน 70% ของฟลีทรถทั้งหมด รวมถึงต้องติดตั้งกล้องซีซีทีวี ระบบจีพีเอส และอื่นๆ ตามที่กำหนดด้วย ผู้ประกอบการที่มีความพร้อมก็สามารถนำรถใหม่มาให้บริการได้ทันที แต่ผู้ประกอบการที่ไม่มีความพร้อม ก็อาจต้องหาผู้ร่วมทุนใหม่และต้องทำตามเงื่อนไขดังกล่าวให้ได้ช่วงเปลี่ยนผ่าน (Transition Period) ระยะ 2 ปี ถ้าพ้นช่วงนี้ไปแล้วจะถูกเพิกถอนใบอนุญาต และกรมการขนส่งฯจะนำใบอนุญาตดังกล่าวไปประกาศหาผู้เดินรถรายใหม่มาทดแทน
นายจิรุตม์กล่าวว่า การปฏิรูปรถเมล์จะแบ่งออกเป็น 5 กลุ่ม จำนวน 2 เฟส ได้แก่ เฟสที่ 1 เป็นเส้นทางที่มีผู้ประกอบการรายเดียว จึงสามารถปฏิรูปได้ง่าย ประกอบด้วย 1.เส้นทางรถเมล์ที่มีองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ให้บริการเพียงรายเดียวจำนวน 88 เส้นทาง และ 2.เส้นทางที่มีรถเอกชนร่วมบริการ (รถร่วมฯ) ให้บริการเพียงรายเดียวจำนวน 59 เส้นทาง ซึ่งจะเปิดให้ผู้ประกอบการมาขอใบอนุญาตใหม่ได้ก่อน
นายจิรุตม์กล่าวว่า เฟสที่ 2 เป็นเส้นทางที่มีผู้ประกอบการหลายราย จึงต้องเจรจากันให้เหลือผู้ประกอบการเพียง 1 ราย ก่อนมาขอรับใบอนุญาตใหม่ ประกอบด้วย 1.เส้นทางที่ ขสมก. ให้บริการร่วมกับผู้ประกอบการรถร่วมฯ 1 ราย ซึ่งมีจำนวน 8 เส้นทาง 2.เส้นทางที่ ขสมก. ให้บริการร่วมกับผู้ประกอบการรถร่วมฯ มากกว่า 1 ราย มีจำนวน 21 เส้นทาง และ 3.เส้นทางที่มีผู้ประกอบการรถร่วมฯ มากกว่า 1 ราย จำนวน 31 เส้นทาง เช่น รถเมล์สาย 8 เส้นทางแฮปปี้แลนด์-สะพานพุทธ ที่มีผู้ประกอบการหลายรายและเกิดปัญหาการแย่งผู้โดยสาร
“ถ้าที่ประชุมฯ เห็นชอบก็เดินหน้าปฏิรูปได้ คาดว่าจะเริ่มเห็นการปฏิรูปเฟสแรกในเดือนมีนาคมนี้ และตั้งเป้าว่าจะต้องเห็นรถเมล์ในกรุงเทพฯ 70% เปลี่ยนเป็นรถเมล์ใหม่ภายใน 2 ปี โดยกรมการขนส่งฯ ได้นำแนวทางนี้ไปจัดประชุมรับฟังความเห็นจากผู้ประกอบการแล้ว เขาก็โอเค” นายจิรุตม์กล่าว
