กระเทาะเปลือก ‘ผ้าขาวม้า’ ใช้ ‘ดีไซน์’ ส่งโกอินเตอร์
เป็นไอเท็มที่ใกล้ตัวคนไทย และนำไปพัฒนาต่อยอดเพิ่มมูลค่าได้ไม่สิ้นสุด เพียงแต่มีไอเดียและนวัตกรรมดีๆ สำหรับ “ผ้าขาวม้า”
ไอคอนคราฟต์ จึงร่วมกับสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และเทศกาลออกแบบกรุงเทพ 2020 จัดงาน “ไอคอนคราฟต์ x แบงค็อก ดีไซน์ วีค 2020” ภายใต้แนวคิด เดอะ คัลเลอร์ ออฟ ไทยส์-ผ้าขาวม้า : มหัศจรรย์สีสันแห่งวิถีไทย นำเสนอผลงานออกแบบผ้าขาวม้าในมุมมองใหม่จากศิลปินไทยและต่างประเทศ ณ ไอคอนคราฟต์ ชั้น 4 ไอคอนสยาม นำผลงานการออกแบบผ้าขาวม้าของศิลปินต่างๆ เพื่อนำไปถ่ายทอดสู่การทอผ้าขาวม้าอัตลักษณ์ของ จ.ราชบุรี และเปิดเวทีให้รู้จัก “ผ้าขาวม้า” สู่การออกแบบยุคใหม่
รศ.ดร.น้ำฝน ไล่ศัตรูไกล ผู้อำนวยการฝ่ายสร้างสรรค์ไอคอนคราฟต์ 1 ในศิลปินนักออกแบบโครงการนี้ เผยว่า ผ้าขาวม้านับได้ว่าเป็นอัตลักษณ์ของคนไทย เพราะเป็นสิ่งที่มีอยู่ และเราใช้จนคุ้นชิน ถ้าเราย้อนดูภาพในอดีตก็จะพบกับผ้าขาวม้าอยู่กับปู่ย่าตายายของเรา ทุกวันนี้ก็ยังได้ใช้อยู่ ไม่ใช่แค่ไทยแต่เพื่อนบ้านทั้ง พม่า ลาว หรือเวียดนาม ก็ใช้เหมือนกัน แต่การจะกำหนดอัตลักษณ์ของพื้นที่ไหนได้นั้นเป็นไปได้ยาก ถ้าให้ลองวิเคราะห์ดู ผ้าขาวม้าของทางอีสานจะมีสีส้ม สีแดง หรือสีที่สดมากๆ ถือว่าโดดเด่นกว่าแต่ละภาค ขณะที่ภาคใต้มักเป็นสีโทนฟ้าๆ ภาคเหนือเป็นโทนชมพู ม่วง หรือตามสถาปัตยกรรมประเพณีของเขา ส่วนภาคกลางนั้น มีสีที่หลากหลาย
“ผ้าขาวม้า มีคุณสมบัติความเป็นผ้าฝ้ายทอมือ ที่เหนียว ซับน้ำ ทอง่าย ไม่ต้องจก ยกดอก มีลายทอ 2 ตะกอ แถมราคาจับต้องได้ ทำให้เป็นคุณสมบัติที่นำไปออกแบบต่างๆ ได้หลากหลาย ซึ่งการที่นักออกแบบรุ่นใหม่จะออกแบบ ก็อาจต้องศึกษาวัสดุต่อ เช่น หากใช้ทำเบลเซอร์ แจ๊กเก็ต ก็ต้องทอให้หนาขึ้น เช่นเดียวกับกระโปรง ส่วนหากจะทอถุงผ้า หมวก ก็อาจจะบางแต่มีซับในด้านในได้ ผ้าขาวม้าเป็นสิ่งที่นำไปออกแบบกับอะไรก็ดูดี อยู่ที่ต้องแต่งให้ชิค เหมือนกับเสื้อผ้าลายตารางของแบรนด์ระดับโลก” รศ.ดร.น้ำฝนเผย
ในมุมนักออกแบบเสื้อผ้าอย่าง “ชัยชน สวันตรัจฉ์” แห่งแบรนด์ Goodmixer&Muse ที่มาร่วมออกแบบผ้าขาวม้าโทนสีละมุนๆ ให้กับชาวราชบุรี มองว่าผ้าขาวม้านั้นเปรียบได้กับรอยยิ้มของคนไทย
“ผ้าขาวม้า เป็นสิ่งที่คนสัมผัสได้ เหมือนธรรมชาติ เป็นพื้นฐานของสิ่งต่างๆ ที่หยิบจับได้จริง ก็เหมือนรอยยิ้มของคนไทย ไม่มีชนชั้นหรือแบ่งแยก เป็นสิ่งที่หาได้ง่าย มีทุกบ้าน ที่ผ่านมาก็ได้นำเอาผ้าขาวม้ามาออกแบบเสื้อผ้าผู้ชายอยู่บ่อยครั้ง หากคนรุ่นใหม่คิดอยากจะนำเอาผ้าขาวม้ามาออกแบบ ตอนนี้ต้องบอกว่าการตลาดเป็นสิ่งสำคัญ นอกจากออกแบบให้ดีแล้ว การโปรโมตเรื่องราวที่สร้างแรงบันดาลใจให้คนอื่นจากงานของเราก็สำคัญ อาจนำผ้าขาวม้าไปสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ นอกจากเสื้อผ้า จะเป็นผ้าม่านก็ยังทำได้ การใส่ผ้าขาวม้านั้น อยู่ที่ใจรัก ถ้าชอบ และหลงใหล ก็สามารถใส่กับอะไรก็ได้ เช่นกางเกง กระโปรงผ้าขาวม้า กับเสื้อสีขาวเรียบๆ ถือกับกระเป๋าเก๋ๆ ก็ดูดีแล้ว” ชัยชนกล่าว
ปิดท้ายด้วย ชลิต นาคพะวัน ศิลปินนักออกแบบอีกหนึ่งคน เผยว่า มีโอกาสได้ไปราชบุรีบ่อย ได้เห็นความงดงามทั้งผู้คนที่มีน้ำใจ ดูแลดี เอ็นเตอร์เทน ธรรมชาติที่งดงาม ทั้งแม่น้ำแม่กลอง สวนผึ้ง อาหารการกินก็ดี เมื่อให้มาออกแบบผ้าขาวม้า ซึ่งเป็นสิ่งที่เห็นมาแต่เด็ก จึงได้เลือกออกแบบเป็นสีเขียว ฟ้า คราม แบบธรรมชาติ และ สีส้มๆ เย็นสบายเหมือนสีดิน ที่ดูละมุนละไม ถ่ายทอดความเป็นราชบุรีลงผืนผ้า
“ทุกวันนี้ผ้าขาวม้า ถูกนำไปออกแบบเป็นอะไรที่หลากหลาย ทั้งผ้าปูโต๊ะ เบาะรองนั่ง เสื้อผ้า กระเป๋า ไปจนถึงเซรามิกต่างๆ ที่ออกแบบให้เป็นลวดลายผ้าขาวม้าก็ยังได้ เพราะมีคุณสมบัติของตัวเองที่เรียบง่าย ผสมผสานกับอะไรก็ดี และยังมีจิตวิญญาณความเป็นไทย ไม่เชย นี่เป็นสิ่งที่เป็นเอกลักษณ์” ชลิตเผย
ไอเท็มที่สื่อถึงความเป็นไทย
