“ผ้าลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ ทำให้ยอดขาย OTOP เพิ่มมากขึ้นหลายครอบครัวหลายชุมชนมีรายได้เพิ่ม ในช่วงวิกฤตโควิด-19 สูงถึง 90%” นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน (พช.) บอกเล่าถึงสถานการณ์วิกฤตโควิดที่ผ่านมา “ผ้าลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ” ได้ช่วยหลายครอบครัวมีรายได้หล่อเลี้ยงชีวิต พระมหากรุณาธิคุณนี้เหมือนกับสายฝนที่หล่นมากลางทะเลทราย
อธิบดี พช. เล่าว่าก่อนหน้านี้ชาวบ้านในหลายพื้นที่หลายชุมชน ยังคงยึดติดรูปแบบการทอ การผลิตผ้าเหมือนเดิมไม่เปลี่ยนแปลง หรือจะเรียกได้ว่าค่อนข้างมีพัฒนาการช้าในเรื่องของรูปแบบผลิตภัณฑ์ เพราะชาวบ้านอาจไม่ได้คิดกันถึงเรื่องนี้จึงยังคงยึดรูปแบบเดิม เคยทำกันอย่างไรก็ยังคงทำกันแบบนั้นสืบมาแล้วก็ขายกันแบบนั้น ซึ่งก็หมายความว่าคนที่ชอบและหลงรักในผ้าไทยจริงๆเขาจะมีผ้าครบทุกลายทุกแบบ เพราะเขาเป็นแฟนประจำกันอยู่แล้ว พอทาง พช.และสภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมภ์ได้ร่วมกันดำเนิน โครงการ “สืบสาน อนุรักษ์ศิลป์ผ้าถิ่นไทย ดำรงไว้ในแผ่นดิน” ที่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ท่านทรงจะสืบสานรักษาและอนุรักษ์ผ้าไทย อันเป็นสมบัติล้ำค่าของชาติ ตามพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ สมเด็จพระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง สมเด็จย่าของพระองค์โดยทรงวางแนวทางให้ชาวบ้านต่อยอดผลงาน พัฒนาผลิตภัณฑ์เดิมเพื่อเพิ่มมูลค่า ทำให้หลายพื้นที่มีผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ทำให้มีรายได้หล่อเลี้ยงชีวิตกันมากขึ้น
สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา เมื่อครั้งทรงเสด็จไปยังจังหวัดต่างๆ ทรงให้คำแนะนำถึงเทคนิค เรื่องของลวดลาย การเลือกใช้สี การเลือกใช้วัตถุดิบที่มีอยู่ในท้องถิ่น ท่านทรงชี้ให้เห็นว่าเราสามารถประยุกต์และพัฒนา แบบลายเก่าๆให้เป็นลายใหม่ขึ้นมาได้ เมื่อชาวบ้านทดลองทำตามที่พระองค์ทรงพระราชทานแนะนำ ตั้งแต่ขั้นการเลือกใช้สีตามธรรมชาติ การปรับปรุงลายผ้า ผลปรากฏว่ายอดขายของชาวบ้านดีขึ้นมาก ณ ขณะนี้ก็ยังขายดีอยู่ เหมือนเป็นบุญของพวกเรา ที่ว่าในแง่ของอุปสงค์อุปทานยังคงมีอยู่ต่อเนื่อง ผู้ผลิตมีสินค้าใหม่ๆขณะเดียวกัน ในฝั่งของผู้บริโภคเขาก็มีของดีๆที่มีคุณค่า ให้เขาเลือกสรรได้เพิ่มมากขึ้น แทนที่เขาจะเห็นแค่ว่าลายนี้เคยมีแล้วไม่จำเป็นต้องซื้อเพิ่ม แต่พอมีลายใหม่และมีความสวยงาม มีความหมายเหนือสิ่งอื่นใดด้วยความจงรักภักดีของพวกเรา พอเจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดินได้ทรงออกแบบ ก็ยิ่งทำให้เกิดแรงจูงใจดึงดูดให้คนอยากซื้อหามาสวมใส่ นี่คือภาพรวมความเป็นมาที่พวกเราล้วนเป็นประจักษ์พยาน เห็นว่าที่พระองค์ท่านทรงมีคุณูปการต่อพวกเรา ต่อชาวทอผ้าชาวไทยทั้งหมด อย่างที่ผมได้เล่าในตอนแรกว่าชีวิตของวงจรของคนของผ้าของสรรพสิ่งในโลกมันคล้ายๆกัน คือจะมีจุดเงียบๆไปแล้วมันจะค่อยๆไต่ขึ้นสูงเหมือนกับระบบเศรษฐกิจ พอถึงจุดนึงก็อาจจะตกลง แต่ปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นในวงการผ้าหนนี้ เหมือนกับเป็นคลื่นลูกที่สาม ที่ทรงสืบสาน รักษาและต่อยอดพระราชปณิธานสมเด็จย่าของพระองค์ท่าน นี่คือภาพรวมที่เกิดขึ้นในช่วงวิกฤตที่ผ่านมา นายสุทธิพงษ์ เปิดเผย
นอกจากนี้ พระองค์ท่านยังทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่อพวกเราและประชาชนอย่างต่อเนื่อง พระองค์ท่านยังทรงเสด็จไปในหลายพื้นที่อีก เพื่อไปให้คำแนะนำต่อลูกศิษย์ของพระองค์ และในแต่ละเดือนแล้วกรมการพัฒนาชุมชนก็จะถวายรายงาน พระองค์ท่านก็จะทรงรับทราบติดตามอย่างใกล้ชิดว่ากลุ่มใดมีพัฒนาการอย่างไรบ้าง กลุ่มไหนได้ปรับปรุงชิ้นงานตามที่พระองค์ท่านทรงแนะนำหรือไม่ ซึ่งพระองค์ก็จะทรงมีกุศโลบายในการติดตามงานรอบ 2 ในการเอาชิ้นงานมาตรวจ และทรงมีรับสั่งโน้มน้าวใจชาวบ้าน ให้ปรับปรุงชิ้นงาน เพราะชาวบ้านในบางพื้นที่ยังคงติดกรอบว่าถ้าทำแบบดั้งเดิมก็ยังคงขายได้อยู่ แต่พอทรงติดตามใกล้ชิดจริงๆ ชาวบ้านก็ใส่ใจและเริ่มพัฒนาผลงานตัวเอง อย่างที่พวกเราจะเห็นว่า ที่ทรงพระราชทานแบบลายขอเจ้าฟ้าฯ ราคาไม่ได้เท่ากับราคาเดิมของชิ้นงานเดิมๆที่ชาวบ้านเคยทำ เพราะราคาจะขายได้ดีกว่า ซึ่งถือว่าเป็นการเพิ่มมูลค่าอย่างหนึ่งชาวบ้านที่ได้ปรับปรุงพัฒนาผลิตภัณฑ์ของตัวเองจากที่ได้รับพระราชทานคำแนะนำมา ราคาก็ดีขึ้นคุณภาพของก็ดีขึ้น คนซื้อก็อยากซื้อเพราะว่ามีความแตกต่างอย่างเห็นได้ชัด
ที่สำคัญ พระองค์ท่านทรงมีพระราชปณิธานที่จะสืบสานรักษาและต่อยอด ในการจัดการประกวดเหมือนสมัยก่อนที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง สมเด็จย่าของพระองค์ เวลาที่ทรงเสด็จพระราชดำเนินแปรพระราชฐานไปยังพระตำหนักภูพานพระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์ พระตำหนักภูพิงค์จะต้องมีคืนหนึ่งที่กลุ่มชาวบ้านหอบผ้ามาประกวดกันก็จะได้รับพระราชทานเหรียญรางวัลสร้อยคอทองคำให้แก่พสกนิกร คราวนี้พระองค์ท่านทรงพระราชทานคำแนะนำให้กรมการพัฒนาชุมชนจัดการประกวด ทางเราก็ไปร่วมกับจังหวัดในการคัดเลือกผลงานเด่นๆจากทุกจังหวัด มาคัดเลือกสู่ระดับภาคและเข้ามาสู่รอบระดับประเทศในการประกวด ตอนนี้ก็เหลือรอบที่จะเป็นแชมป์ออฟเดอะแชมป์ เรามีผลงานจากทั่วประเทศ 50 ชิ้นงาน แต่ว่าช่วงนี้ติดสถานการณ์แพร่ระบาดของ โควิด-19 ก็อาจจะทำให้กำหนดการเดิมเลื่อนออกไป เพราะว่าสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา จะทรงเสด็จพระราชดำเนินมาเป็นองค์ประธานในการตัดสินด้วยพระองค์เอง กรมการพัฒนาชุมชนของเราก็อยากจะให้คนที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะเจ้าของผลงานกลุ่มพี่น้อง OTOP ได้มีโอกาสเข้ามาสังเกตการณ์มาเข้าร่วมในงาน รับฟังพระองค์ท่านพระราชทานคำวินิจฉัยและการให้คะแนน ดังนั้นถ้าเหตุการณ์ภาพรวมดีขึ้นในภายภาคหน้าก็จะมีการจัดงานขึ้นอีกครั้ง
อธิบดี เล่าว่า จากวิกฤตที่ผ่านมา กรมการพัฒนาชุมชนเห็นว่าชาวบ้านหลายพื้นที่มีชีวิตเปลี่ยนไปอย่างมาก เช่น กลุ่มทอผ้าแต้มตะกอ จังหวัดอุทัยธานีเขาได้เล่าให้ คนของ พช .ฟังว่าเดิมทีเขาก็มีรายได้ดีอยู่ แต่พอเจอโควิดกลุ่มพวกเขาก็เกือบไปไม่รอด แต่ด้วยน้ำพระทัยของพระองค์ท่านที่ได้พระราชทานลายผ้ามาทำให้ชาวบ้านลืมตาอ้าปากได้จากวิกฤตแถมยังมีรายได้มากกว่าเก่าด้วยซ้ำ นี่คือจุดเปลี่ยนพลิกชีวิตชาวบ้าน ที่ผ้าลายขอพระราชทานฯ นำแสงสว่างให้แก่ชีวิตของพวกเขา
