น.ส.จริยา สุทธิไชยา เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยภาวะเศรษฐกิจสังคมครัวเรือนเกษตร จากเกษตรกรทั่วประเทศ 10,000 ครัวเรือน ระหว่างปีการผลิต 2557/58 และ 2558/59 พบว่า รายได้เงินสดรวม 2558/59 มี 300,565 บาท/ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 6.1% เมื่อเทียบกับปี 2557/58 แบ่งเป็นรายได้จากภาคเกษตร 157,373 บาท/ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 6.05% และนอกภาคเกษตร 143,192 บาท/ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 6.17% ส่วนรายจ่ายเงินสดรวม 2558/59 มี 248,170 บาท/ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 12.89% เมื่อเทียบกับปีก่อน แบ่งเป็นรายจ่ายในภาคเกษตร 100,281 บาท/ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 9.8% และนอกภาคเกษตร 147,889 บาท/ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 5.08%
ทั้งนี้ เมื่อเทียบเป็นรายได้เงินสดสุทธิครัวเรือน เหลือเพียง 52,395 บาท/ครัวเรือน ติดลบ 17.4% เมื่อเทียบกับปีก่อน และหากคิดเฉพาะรายได้เงินสดสุทธิเกษตร มี 57,092 ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 0.04% ขณะที่หนี้สินมี 122,695 บาท/ครัวเรือน เพิ่มขึ้น 4.55% โดยแบ่งเป็นหนี้ในภาคเกษตร มี 64,452 บาท/ครัวเรือน ติดลบ 0.0018% และนอกภาคเกษตร มี 58,243 บาท/ครัวเรือน ติดลบ 10.34%
“จากรายได้เงินสดสุทธิครัวเรือน ปี 2558/59 ติดลบสูงถึง 17.4% ปัจจัยมาจากการเกษตรกรมีรายจ่าย เพิ่มขึ้นโดยเฉพาะรายจ่ายนอกการเกษตร คิดเป็นสัดส่วน 58 – 60% มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น ทั้งค่าเทอมบุตร ค่าสินค้าอุปโภคบริโภคในครัวเรือน รวมถึงการที่เกษตรกรฟุ่มเฟือยตามรสนิยมที่สูงขึ้น รสนิยมคนรุ่นใหม่ ทั้งการถอยรถยนต์รุ่นใหม่ ซื้อสมาร์ทโฟนราคาแพงใช้ ส่วนรายจ่ายในเกษตร ที่คิดเป็นสัดส่วน 40 – 42% ส่วนใหญ่จะมาจากค่าจ้างแรงงาน ค่าเช่าที่ดิน ค่าจ้างบริการเครื่องจักรกลทางการเกษตร สอดคล้องกับปริมาณหนี้สินที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในส่วนของหนี้นอกภาคเกษตร ที่เพิ่มสูงถึง 10.34%”น.ส.จริยา กล่าว
สำหรับปีการผลิต 2559/60 คาดว่า รายได้ครัวเรือนเกษตร เพิ่มขึ้น 3 – 5% จากผลผลิตเกษตรที่เพิ่มขึ้น จากสภาพดินฟ้าอากาศเอื้ออำนวย และภาวะเศรษฐกิจโลก รวมทั้งปัจจัยสนับสนุนภายในจากนโยบายภาครัฐที่มีแผนงานโครงการกระตุ้นเศรษฐกิจฐานราก อาทิ โครงการ 9101 ตามรอยพ่อ โครงการช่วยเหลือเกษตรกรที่ประสบภัยธรรมชาติ และ ระบบการส่งเสริมเกษตรสมัยใหม่โดยใช้รูปแบบประชารัฐ เช่น แผนบริหารการผลิตการตลาดข้าวครบวงจร เกษตรคุณภาพ เกษตรอินทรีย์ แปลงใหญ่ ปรับเปลี่ยนพื้นที่ตามแผนที่เพิ่มระบบส่ง กระจายน้ำ สอดคล้องกับจีดีพีภาคเกษตร คาดจะเติบโต 3 – 4%
