ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
---|
วัดพญากง อยู่ริมถนนสายปากกราน-บ้านรุน ใกล้บ้านโปรตุเกส ต.สำเภาล่ม อ.เมืองฯ จ.พระนครศรีอยุธยา
เป็นวัดเก่าแก่ น่าจะมีมาก่อนยุคอยุธยา อยู่ในเขตเวียงเล็ก (หรือเวียงเหล็ก) ในตำนานพงศาวดารเรื่องพระเจ้าอู่ทอง
น่าเชื่อว่าพระมหาเถรศรีศรัทธา (หลานพ่อขุนผาเมือง )เจ้านายรัฐสุโขทัย เก็บรวบรวมซากปรักหักพังพระพุทธรูปหินทรายนั่งห้อยพระบาท 4 องค์ จากวัดทุ่งพระเมรุ (นครปฐม) เก็บไว้ที่นครปฐม 2 องค์ อีก 2 องค์ ขนลงเรือไปที่วัดพญากง อยุธยา
ต่อมามีผู้ขนย้ายเศษซากพระพุทธรูปหินทรายบางส่วนจากวัดพญากงไปไว้วัดขุนพรหม อยุธยา แต่บางส่วนถูกขโมยไปขาย เช่น เศียรขนาดใหญ่
ราว พ.ศ. 2501 กรมศิลปากรตรวจพบเศียรพระพุทธรูปหินทรายในร้านค้าของเก่าที่กรุงเทพฯ จึงสืบค้นติดตามคืน
แล้วปฏิสังขรณ์ซ่อมแซมได้พระพุทธรูปศิลาขาวนั่งห้อยพระบาทเหมือนกัน 2 องค์ เชิญไปเก็บไว้ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ 2 แห่ง ได้แก่ ที่กรุงเทพฯ 1 องค์ และที่อยุธยา 1 องค์
อีก 2 องค์ อยู่นครปฐม เป็นพระประธานวัดพระปฐมเจดีย์ 1 องค์ ประดิษฐานที่องค์พระปฐมเจดีย์ 1 องค์